worth -
SJ Stanowiska no we: można wyodrębnić dwie ich grupy: filozoł ów-systematykó, f i uczonych - metodologów. Mają one zresztą wspólną podstawę: epistemologiczn*
i racjonalistyczną. Wśród systematyków Kartezjusz stanowił punkt wyjścia, a jego następ, cami byli; Pascal, Malebranche, Hobbes, Spinoza, Leibniz. Dla uczonych zaś, pracujących na polu filozofii, Galileusz był punktem wyjścia, a Newton punktem dojścia.
Praca przyrodników od początku nowej ery dała nie tylko ważne wyniki faktyczne, ale także uświadomiła właściwą metodę nauki. Wybitnym uczonym, który z filozoficzna rozwagą sformułował nowe idee metodologiczne na samym początku XVII w., był Galileusz.
ŻYCIE. Galileo Galilei (1564—1642) urodził się w Pizie, studiował medycynę, potem matematykę i filozofię w Pizie i Florencji, od 1589 r. był profesorem w Pizie, potem w Padwie i znów w Pizie. Główne swe zdobycze naukowe, które uczyniły go twórcą nowożytne mechaniki i astrofizyki, osiągnął w pierwszym dziesięcioleciu XVII wieku; polegały one na odkryciu praw spadania, a także na skonstruowaniu teleskopu, który otworzył mu drogę do wielu spostrzeżeń, jak rozłożenie Drogi Mlecznej. Z powodu życzliwego dla nauki Kopernika stanowiska został oskarżony w 1617 roku o herezję. Na razie udało musi? oczyścić z zarzutu; ale następne dzieła wywołały nowe oskarżenia i po Dialogu o dwóch głównych syternach wszechświata wytoczony mu został proces. Uniknął kary przez to, że wyrzekł się swego poglądu.
Był uczonym przyrodnikiem, ale z typu tych, co w badaniach swych sięgają do podstaw nauki, i obdarzonym filozoficzną zdolnością refleksji nad własnymi badaniami.
42