Ekonomika turystyki R Łazarek (120)

Tabela 36

Wydatki na świadczenia społeczne w krajach OECD w łatach 1960-1981

w odsetkach produktu krajowego brutto

Kraj	1960	1981
OECD średnio	13,1	25,1
Austria	17,9	27,7
Australia	10,2	18,8
Belgia	17,4	37,6
Dania	—	33,3
Finlandia	15,4	25,9
Francja	13,4	29,5
Holandia	16,2	36,1
Irlandia	11,7	28,4
Japonia	8,0	17,5
Kanada	12,1	21,5
Norwegia	11,7	27,1
RFN	20,5	31,3
Szwajcaria	7,7	14,9
Szwecja	15,4	33,4
USA	10,9	20,8
W. Brytania	13,9	23,7
Włochy	16,8	29,1

Źródło: Social Expenditure 1960-1990+ Paris 1985. Za: S. Golinowska: Współczesne trendy ekonomizacji w obszarze polityki społecznej a polska reforma gospodarcza, w; Człowiek, gospodarka, reforma. Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1989, s. 433.

stwo w swojej masie nie zapomniało konsumpcji usług w tym w zakresie, turystyki i wczasów²⁶.

Okazuje się, że w latach osiemdziesiątych każde kolejne podwyżki cen żywności powodowały dalszy wzrost wydatków na żywność, co jest właściwe społeczeństwom najuboższym (paradoks Giffena). Tylko bezpłatne otrzymywanie usług zapewniało zubożałemu polskiemu społeczeństwu korzystanie z turystyki i wczasów, co wcale nie oznaczało właściwego zaspokojenia potrzeb w tym zakresie (tabela 37.

Tabela 37

Udział usług bezpłatnych w konsumpcji usług w Polsce w latach 1970-1988

(w odsetkach)

Wyszczególnienie	1970	1975	1980	1985	1986	1987	1988
Ochrona zdrowia Oświata i wychowanie Turystyka, wczasy Kultura i sztuka Usługi mieszkaniowe	93,1 93,5 35.7 25.7 17,4	96,5 92.7 51.8 30.9 27,1	96,6 92,2 54.1 33.2 39,0	95,8 95,1 55,6 49.0 45.0	96,1 94.8 57.7 41.9 43.7	96.3 95.1 54.1 42,7 44.3	96.2 94,8 52.3 41.1 43.2

Źródło: J. Olearnik: Konsumpcja usług w Polsce. Diagnoza - modelowanie - kształtowanie. Akademia Ekonomiczna, Katowice 1990, s. 47. Cyt. za: K. Rogoziński: op. cit., s. 77.

²⁶ Wniosek taki prezentuje K. Rogoziński w pracy Usługi rynkowe, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 1993, s. 76.

122