Ekonomika turystyki R Łazarek (168)

Tabela 53

Udział przyjazdów jednodniowych w niektórych krajach w 1993 r.

Kraj	Przyjazdy jednodniowe
	w tysiącach	w% przyjazdów ogółem
Szwajcaria	117 900	90,5
Meksyk	65 088	78,4
Polska	43 951	72,1
Kanada	20 995	58,2
Portugalia	11 929	57,9
Włochy	23 531	47,2
Węgry	11 719	28,9

Źródło: Obliczenia własne na podstawie informacji zawartych w WTO: Compendium.... Madrid 1995-

eksportu⁴². W handlu detalicznym, a zwłaszcza w gastronomii, często wstępują rozmaite marże i dopłaty. Mają one duże znaczenie w miejscowościach turystycznych. Należy także zwrócić uwagę na istotną sprawę, że w turystyce wszystkie zakupy odbywają się natychmiast, w trybie gotówkowym, podczas gdy w handlu zagranicznym najczęściej mamy do czynienia z rozliczeniami kredytowymi.

Obecnie w Polsce, według szacunków NPB (wydaje się, że niepełnych), wydatki cudzoziemców są o 20% bardziej opłacalnym eksportem niż oficjalny eksport towarowy⁴³. Szczególne znaczenie ma zakup pamiątek, przedmiotów osobistego użytku i innych, kupowanych również w celu dalszej odprzedaży. W masowym ruchu turystycznym niekiedy drobne ilościowo zakupy jednostkowe przekształcają się w skali krajowej w masowe obroty. Masowy ruch turystyczny nieuchronnie rodzi bezpośredni „detaliczny handel zagraniczny”.- Jest to zjawisko występujące w obecnych czasach, które powinno być uwzględnione w polityce gospodarczej w celu wykorzystania pozytywnych efektów, jakie mogą z niego wynikać dla gospodarki.

Na tle obrotu turystycznego jako eksportu dóbr i usług należy zwrócić uwagę przynajmniej na następujące trzy sprawy:

• możliwość zastępowania tradycyjnego eksportu towarowego konsumpcją tych samych produktów na miejscu przez przyjeżdżających cudzoziemców i dzięki temu rozszerzenie eksportu w tych grupach towarowych, przy jednoczesnym rozwijaniu czy utrzymywaniu tradycyjnych form eksportu; eksport przez konsumpcję turystyczną pozwala omijać różne kontyngenty i inne ograniczenia narzucane przez kraje, które w ten sposób chronią swój rynek przed obcą konkurencją;

« dokonywanie przez turystów zagranicznych, poprzez bezpośrednie zakupy, eksportu tych samych i innych artykułów, które występują w tradycyjnym eksporcie, a także artykułów, które w ogóle nie mają szans na sprzedaż w tej wymianie, co też pozwala omijać narzucane ograniczenia protekcjonistyczne;

⁴²    K. Libera: op. cit., s. 237-238.

⁴³    E. Zbiec: Wpływy z zagranicznej..., s. 1 5,

171