laderwania ;enia, e —
rotny łub
i wymarcia koń* cych na* drożnego
adza nie :u czego
hnięciach
kręgowy.
stawienie
)bkurcze-cowitemu ch kości,
ący ruch a Skutek ni i ner-;e dopro-
Ubytek krwi w następstwie' urazu i złamania, a także z powodu wystąpienia obrzęku pourazowego, może wymagać przetaczania krwi i płynów krwiozastępczych,. aby zmniejszenie objętości krwi nie pociągnęło za sobą obniżenia wydzielniczych funkcji nerki.
Ubytek azotu i spadek wagi ciała. Po złamaniach trzonów kości długich z rozległym uszkodzeniem mięśni istnieje duża skłonność do ubytku azotu. Trwa ona od 10 dni do 3 tygodni pomimo dowozu pożywienia znacznie ponad normalne dzienne zapotrzebowanie (ujemny bilans azotowy).
Zanik tkanek złamanej kończyny spowodowany jest zranieniem tkanek,-, unieruchomieniem i brakiem czynności mięśni.
Ubytek azotu po złamaniach (i po złożonych urazach) jest spowodowany częściowo wydalaniem z moczem końcowych produktów rozpadu krwi i uszkodzonych tkanek.
Przykład: wieloodłamowemu złamaniu kości udowej towarzyszy wstrząs wymagający przetoczenia krwi. Operacyjne zespolenie odłamów unieruchamia złamanie. Początkowy obrzęk ustępuje począwszy od około 4 dnia, czemu towarzyszy zwiększona diureza wody i soli. Zanik mięśni i spadek wagi postępują mimo uprawiania czynnych ćwiczeń: tkanka tłuszczowa zanika stopniowo przez około 2 miesiące. Chory unieruchomiony przez około 4 miesiące traci 5—10 kg mięśni. Przy dobrym odżywianiu i obfitym dowozie witamin oraz prawidłowej czynności narządów wewnętrznych nie stanowi to przeszkody w zdrowieniu. Jeśli jednak wystąpi zakażenie czy jakieś zaburzenia narządów wewnętrznych (serca, wątroby, płuc), przebieg choroby będzie wydłużony, a wynik leczenia może być zagrożony.
Przemiana wapnia. Większość złamań nie powoduje wydajania dużych ilości wapnia i fosforu. Przy dowozie dziennym około 200 mg wapnia w pożywieniu w warunkach prawidłowych z moczem wydala się od 50 do .150 mg. Przy niższym dowozie wapnia wydalanie ulega obniżeniu. Po złamaniu kości udowej u młodego mężczyzny wydalanie wapnia z moczem rzadko przekracza 200 mg na dzień, przy czym dowóz zazwyczaj wynosi około 200 mg lub nieco mniej. Dlatego zastosowanie w tych przypadkach diety wysokowapniowej zwiększa wydalanie wapnia z moczem, a tym samym zwiększa niebezpieczeństwo kamicy nerkowej. Nie ma żadnych dowodów na to, że duże ilości przyjmowanego w pokarmach wapnia przynoszą korzyść w gojeniu złamania.
•Skutki uszkodzenia mięśni. Mięsień szkieletowy jest tkanką bogątokomórko-wą: substancja poza komórkowa stanowi nie więcej niż 8—12°/o jego masy. Rozległe zranienia mięśnia powodują masywne uszkodzenie komórek.. Na przykład 2000 ml krwi wylanej w tkankach będzie powodować wydalenie 60 g azotu, 760 mg fosforu i 110 mg wapnia w okresie pierwszych 10 dni po złamaniu trzonu kości udowej. Podobną tkanką ponoszącą tak wielkie uszko* dzęnie komórkowe z urazu bezpośredniego jest wątroba. Duże rany wątroby mogą być z tego powodu przyczyną nagłej śmierci.
Zranienie dużej masy mięśni prążkowanych jest niebezpieczne (szczególnie w okolicy pośladków i ud) wskutek ubytku krwi i płynu, możliwości beztlenowcowego zakażenia oraz wchłaniania substancji komórkowych obumierających mięśni. . - .
Gojenie się złamania, czyli odtworzenie ciągłości uszkodzonej kości, jest złożonym procesem biologicznym i biochemicznym przebiegającym w różnym czasie, w zależności od stopnia ukrwienia danej kości, wieku chorego oraz stanu całego organizmu, a także zastosowanego leczenia.
213