Foto0464

dąj większej bibliotece naukowej. Pracownicy łych ośrodków mogą być pierwszym ogniwem I dobrym zródłetn infbnnacji na drodze do poszukiwanego przez nas iródła wiedzy lub pakietu informacji.

liŁŁiy Przygotowania organizacyjno I sposób przeprowadzenia btidań

Pr/.ygoiowując badania terenowe tta potrzeby pracy kwalitlkacyjiiąj o oharaklc-rze empltycuiym, powinniśmy poznać struktury organizacyjne, w których żarnie* r/amy realizować badania. Chodzi nie tylko o liczebność poszczególnych podod* działów i grup osobowyuhi ale także o takie kwestie. Jak Ich dostępność w danym czasie (poligony, wyjazdy), brak gadali kolhląjąuyuh z badaniami, np. kontrole, Inspektde.

białego (ii dobierając (eren hodnó 1 próbę bndawuwt., warto z odpowiednim wyprzedzeniem * nąlleplęj jeszcze przed zapisaniem w luirmonogrnmle (erininti bfldfló terwowyoh iinwiąwtó koniaki (prtynąjmnląj telefoniczny) z daną Jednosl* || wrakowa, poinformować odpowiednią osobę o zamiar/e i (erminie badaó lip. Kilka dni przed planowanym terminom badaó warto uzyskać potwierdzenie.

KównleZ autorzy prao o charakter/# teoretycznym powinni podjąć pewien wy* liRi Intelektualny I organizacyjny, dzięki któremu będą mieli ułatwiony dostęp do zasobów wiedzy I zbiorów Infbrmaąji, potrzebnych im do sprawnego i efektywne* go rozwiązania zawartych w koncepcji pracy magisterskimi czy doktorskiej pro* błamów badawczych.

Sposób przeprowadzenia badaó zalety głównie od rodząju problemów bndaw* czycli i od terenu badaó. Wpiywąją ono na rodzą) i sposób wykorzystywania w badaniach technik i narzędzi badawczych, mieszczących się w metodzie badaó w jej węższym znaczeniu. Jeśli na przykład zamierzamy wykorzystać w badaniach kwestionariusz ankiety, to warto wziąć pod uwagę, Ze w wojsku stosunkowo do* brzc sprawdza sie technika ankiety audytoryjnej. Nie tylko dlatego, że w stosuj kowo krótkim czasie uzyskuje sie interesujące nas informacje od kilkudziesięciu respondentów, ale również dlatego, że len sposób prowadzenia badaó stwarza wra-zenie anonimowości i faktycznie ją zapewnia. Jest to bardzo ważne zagadnienie, o którym należy pamiętać zarówno w czasie badaó, jak i w późniejszym okresie. Dlatego też nie powinno się zostawiać, np. dla dowódcy, paczki ankiet do prze* prowadzenia badań w terminie późniejszym.

Badań dotyczących spraw służbowych nie powinno się prowadzić w czasie wolnym, ani na przykład w czasie przeznaczonym na posiłki. Dobrze jest, kiedy osobę prowadzącą badania przedstawia oficjalnie (i w miarę ciepło) któraś z osób funkcyjnych w jednostce. Osoba ta nie musi przebywać do końca na sali, w której odbywają się badania, a czasami obecność ta jest nawet niewskazana.

Prowadzący badania przedstawia się osobom uczestniczącym w badaniach, mówi o celu badań i sposobie wykorzystania ich wyników. Zapewnienie o anonimowości pozytywnie wpływa o% umotywowanie uczestników badań.

Jeśli badania prowadzimy w kilku grupach, to treść i sposób wypowiedzi po* przedząjąoych, np. wypełnianie ankiet, powinny być zbliżone w różnych grupach. Po rozdaniu ankiet pozostawiamy wypełniającym kilka minut na zapoznanie się t treścią zawartych w nich pytań, Jeśli pytania są zrozumiałe, respondenci mogą przystąpić do wypełniania kwestionariusza ankiety, Każdy z respondentów powinien robić to samodzielnie i - w miarę możliwości & bez zaglądania do sąsiada, Również prowadzący badania powinien tego unikać, Dobrze Jest, jeżeli wypełnia* ne ankiety składane są przez respondentów w określonym miejscu, na przykład na stole, a nie zbierane przez prowadzącego badania,

W trakcie badań powinno się unikać komentarzy, zarówno przez prowadzącego badania. Jak I /e strony tic/eslników, Za udział w badaniach wypada podziękować ich uczestnikom Już na począlkujako że ankiety mogą być wypełniane w różnym tempie, co może powodować sukcesywne opus/c/anle sali, Osiainlcli z wypełnia* jąuycli nie należy w żadnym wypadku ponaglać, a wręcz przeciwnie stwarzać atmosferę umożliwiającą wypowiadanie się swobodne I wyczerpidące, Oczywiste Jeśli że wypełnionych ankiet nie powinno się udostępniać osobom Ainkcyjnym w jednostce czy w Instytucji wojskowej*

Również autorzy prac kwalifikacyjnych o cliarakier/e teoretycznym powinni gi w miarę możliwości m doprecyzować sposób orpnizatjl i przeprowadzenia swoich badań, tzn, sposobu pozyskiwania, przetwarzania i weryfikowania zdobytych na potrzeby swoją) pracy zasobów wiedzy i informaąjli

2,2.3. Etap trzeci - flnaiizacja badań

Korzystąjąc z prezentowanych w tabeli 1 etapów i elementów procedury ba* dań, dotarliśmy do ostatniego, trzeciego etapu, który umownie nazwaliśmy etapem finalizacji badań i opracowania procy magisterskiej (doktorskiej). W tym etapie szeroko rozumianych badań wyróżniliśmy - jak już wcześniej wspomniano -w odniesieniu do badań empirycznych; a) przygotowanie danych empirycznych do obliczeń statystycznych, b) dokonanie obliczeń i analizę uzyskanych danych, c) opracowanie wyników badań i prezentację efektów naszych dociekań badawczych. W badaniach o charakterze teoretycznym w tym etapie pracy wykonujemy podobne czynności i wykorzystujemy podobne techniki pracy umysłowej; są one wyczerpująco opisane na przykład w przywoływanej już przez nas publikacji prof. Z. Stachowiaka⁵¹.

£- Stachowiak, on. ctt, 126-31