5895614164

POLSKIE TOWARZYSTWO BIBLIOLOGICZNE 245

pracowni. W tym celu zorganizowano specjalne konferencje naukowe nt.: 1) „Dokumentacja księgozbiorów historycznych. Współpraca krajowa i międzynarodowa" (Warszawa, 23-24.02.1993 r.), 2) „Możliwości współpracy międzynarodowej w zakresie bibliologii” (Warszawa, 17.02.1994 r.), 3) „Skutki II wojny światowej dla bibliotek polskich” (Warszawa, 7-8.11.1994 r.)¹². Wydaje się, że przeprowadzone wówczas dyskusje i analizy wykorzystywane są w bieżącej działalności praktycznej.

Znacznym rozwinięciem wątku skutków II wojny światowej — a równocześnie próbą wyjścia poza problematykę rozliczeniową — było Forum PTB nL „Bibliotekarskie kontakty polsko-niemieckie — wczoraj i dziś” (Warszawa, 5-6.12.1996 r.)¹³. Niedosyt jaki pozostawiło to spotkanie wśród uczestników obrad, a zwłaszcza rozczarowanie osób, które — z różnych powodów — nie wzięły w nim udziału skłonił Zarząd Główny PTB do przygotowania kolejnego Forum, o znacznie rozszerzonej formule, nt „Ochrona europejskiego i narodowego dziedzictwa piśmienniczego w Polsce”, które to Forum ma objąć również tematykę wschodnią, a planowane jest na listopad 1997 r.

Poważnym zobowiązaniem naukowym podjętym niedawno w PTB (dofinansowywanym przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej oraz Pełnomocnika Rządu do Spraw Polskiego Dziedzictwa Kulturalnego) jest kierowany przez A. Mężyńskiego projekt badawczy „Biblioteki naukowe w Generalnym Gubernatorstwie w 1. 1940-1945. Edycja źródeł”. Publikacja ma objąć dokumenty odnalezione w archiwach niemieckich i polskich, w znacznej większości nie wykorzystane w obiegu naukowym. Praca, wstępnie zaplanowana na 1. 1997-1998, prawdopodobnie potrwa dłużej.

Sygnały o dokonującym się na szeroką skalę niekontrolowanym rozpraszaniu zbiorów podczas likwidacji bibliotek stały się powodem zorganizowania przez ZG Towarzystwa sesji nt. „Zabezpieczenie i wykorzystanie księgozbiorów instytucji likwidowanych i reorganizowanych” (Warszawa, 25.02.1993 r.). W wyniku obrad uzgodnione zostało Stanowisko Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego i Polskiego Towarzystwa Czytelniczego wobec trybu likwidacji bibliotek oraz losów ich zbiorów^u. Posłużyło ono jako podstawa do szerszego opracowania przygotowanego na zlecenie Departamentu do Spraw Uczestnictwa w Kulturze MKiS — które miało dostarczyć Ministerstwu instrumentów przeciwdziałających zatracie wartościowych księgozbiorów pochopnie likwidowanych bibliotek.

W ramach omawianego powyżej kierunku prac nad dokumentacją i ochroną polskiego dziedzictwa piśmienniczego PTB nawiązało i nadal prowadzi nader owocną współpracę z władzami Cieszyna oraz opiekunami tamtejszych księgozbiorów historycznych. Towarzystwo sprawowało opiekę merytoryczną nad sesją naukową zorganizowaną w Cieszynie w 1991 r.¹⁵ Opracowana

¹⁷ Materiały z 1 i 3 sesji opublikowano w wydawnictwie: Symposia... (por. przyp. 7), s. 5-79, 83-196.

¹⁵ Materiały opublikowano: „Prr. BibL" 1997 z. 1 s. 5-147.

¹⁴    ..Now. PTB”. z 9 września 1993 r. — Materiały z sesji opublikowano w „Prz. BibL” 1993 z. 3/4 s. 219-271.

¹⁵    Cieszyńskie księgozbiory historyczne. Materiały z sesji naukowej. Cieszyn, 18-20 listopada 1991 r. Red. H. Łaskarzewska. Warszawa 1993.