W tym celu posłużono się mapami topograficznymi w skali 1:25 (XX) i 1:50 (XX) oraz mapą gleb Polski (Musierowicz 1961).
Oddziaływanie czynników środowiskowych w obrębie jednostki kartogramu jest przeważnie bardzo zróżnicowane. Jednakże w przypadku większości z nich możliwe jest przybliżone określenie ich średniego natężenia na danym obszarze. Jeśli chodzi o wysokość nad poziomem morza, to podstawową wielkością różnicującą badane kwadraty była powierzchnia terenu w danym zakresie wysokości, która zajmowała ich przeważającą część. Z kolei warunki hydrograficzne określano, kierując się obecnością zbiorników i cieków wodnych oraz terenów bagiennych. Inne czynniki środowiskowe uwzględnione w opracowaniu to powierzchnia rędzin wapiennych, gleb bielicowych, brunatnych oraz powierzchnia terenów leśnych w obrębie jednostki kartogramu. Ostatnim, bardzo istotnym czynnikiem, którego natężenie wyznaczano w poszczególnych kwadratach badawczych, była działalność człowieka. Wpływ antropopresji na środowisko przyrodnicze próbowano oszacować na podstawie najbardziej widocznych efektów działalności człowieka, do których zaliczono: drogi, linie kolejowe, obszary zabudowane oraz tereny rolnicze i poprzemysłowe. Ryciny, na których zaprezentowano zróżnicowanie natężenia wymienionych czynników na badanym terenie, zamieszczono w rozdz. 5.5 (ryc. 83—92).
Intensywność oddziaływania opisanych czynników w poszczególnych jednostkach kartogramu podano w skali od 1 do 3, przyjmując następujące zasady:
1. Powierzchnia terenów o danym zakresie wysokości nad poziomem morza przeważająca
w jednostce kartogramu — ryc. 83:
— przewaga terenów o wysokości 2()()—300
— przewaga terenów o wysokości 300—400
— przewaga terenów o wysokości powyżej
2. Warunki hydrograficzne w obrębie jednostki
kartogramu — ryc. 84:
— brak zbiorników, cieków wodnych i terenów bagiennych — 1
— do 5 km cieków, niewielki zbiornik wod
ny lub mała powierzchnia terenów bagiennych — 2
— powyżej 5 km cieków, duży zbiornik
wodny, rzeka lub znaczna powierzchnia terenów bagiennych — 3
3. Powierzchnia gleb bielicowych — ryc. 85:
— gleby bielicowe zajmują do 50% powierzchni jednostki kartogramu — 2
— gleby bielicowe zajmują ponad 50% powierzchni jednostki kartogramu — 3
4. Powierzchnia gleb brunatnych — ryc. 86:
— gleby brunatne zajmują do 50% powierzchni jednostki kartogramu — 2
— gleby brunatne zajmują ponad 50% powierzchni jednostki kartogramu — 3
5. Powierzchnia rędzin wapiennych — ryc. 87:
— rędziny zajmują do 50% powierzchni jednostki kartogramu — 2
— rędziny zajmują ponad 50% powierzchni
6. Powierzchnia terenów leśnych — ryc. 88:
— brak lasów lub zajmują do 5% powierzchni jednostki kartogramu — 1
— lasy stanowią 5—75% powierzchni jednostki kartogramu — 2
— lasy stanowią ponad 75% powierzchni
7. Długość dróg o utwardzonej nawierzchni i linii kolejowych w jednostce kartogramu — ryc. 89:'
_ 4—s km — 2
8. Powierzchnia terenów zabudowanych — ryc.
90:
— brak zabudowy w obrębie jednostki karto-
— zabudowa zajmuje do 25% powierzchni
— zabudowa stanowi ponad 25% powierzchni jednostki kartogramu — 3
9. Powierzchnia terenów rolniczych (pola, ugory, ogródki działkowe, sady. łąki, pastwiska) oraz poprzemysłowych (nieużytki, zwałowiska, wyrobiska) — ryc. 91:
— poniżej 25% powierzchni jednostki karto-
— 25—75% powierzchni jednostki kartogramu — 2
— ponad 75% powierzchni jednostki karto-
Ogólne natężenie działalności człowieka równa się sumie punktów (od 3 do 9) dla trzech ostatnich czynników (7, 8 i 9) — ryc. 92. Ten czynnik środowiskowy został przedstawiony w skali 7-stopniowej, gdyż w przypadku zasto- 25
4 Różnorodność.