POLSKIE TOWARZYSTWO BIBLIOLOGICZNE 243
wyboru władz centralnych Towarzystwa1 oraz powołano na tym samym zebraniu Oddział Warszawski i wybrano jego władze. Kolejno powstały dalsze oddziały: Wrocławski (1989 r.), Łódzki2, Lubelski oraz Krakowski (1990 r.), Katowicki (1993 r.)3.
Rozpoczęła się, trwająca już przeszło 7 lat, praca Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego. Ma już ono na swoim koncie sukcesy i porażki, a przede wszystkim bogate doświadczenia. Ich kronikę wiernie prowadzi A. Mężyński, redaktor Nowin Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego4.
Ambitny program nakreślony w statucie w praktyce uległ zawężeniu. Przede wszystkim nie udało się skupić w Towarzystwie ani wydawców ani księgarzy. Znaleźli się tu głównie pracownicy akademickich kierunków biblio-tekoznawczych i bibliotekarze.
Niektórzy tradycjonalnie nastawieni działacze Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich obawiali się, że PTB rozbije środowisko ze względów politycznych. Inni jednak przyjęli założenie, że obie organizacje mogą współdziałać na zasadzie dopełniających się — a nie przeciwstawnych — celów. Czas pokazał, że ci drudzy mieli rację. Do grona członków-założycieli PTB należą tak eminentni przedstawiciele SBP jak Stanisław Czajka, Marcin Drzewiecki i Stefan Kubów. Dyrektor S. Czajka, udzielając gościny PTB w Bibliotece Narodowej, znacznie ułatwił start Towarzystwu.
W inspirującej atmosferze przemian zachodzących w naszym kraju po 1989 r. można było — i należało — podjąć tematy ważkie, a dotąd przemilczane lub przekłamywane. Do takich właśnie należał problem zmian dokonanych w zasobach polskich bibliotek w wyniku II wojny światowej: zarówno poniesionych strat, jak pozyskanych (nierzadko kłopotliwych) nabytków.
PTB uznało za celowe opracowanie stanowiska zawodowego w sprawie zbiorów przemieszczonych i przejętych. Obradujące dwukrotnie w Warszawie Forum (w dn. 24.04. i 31.05.1990 r.), w którym uczestniczyli specjaliści z wyższych uczelni, bibliotek, archiwów oraz przedstawicieli Ministerstwa Kultury i Sztuki (nie wszyscy należący do Towarzystwa) przyjęło Stanowisko Forum Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego w sprawie swobodnego dostępu do informacji i zbiorów przemieszczonych oraz przejętych5. Po raz pierwszy w czasach powojennych, w kręgu krajów Europy Środkowej i Wschodniej zostały jednoznacznie określone bibliotekarskie obowiązki pełnej informacji,
W I kadencji ukonstytuowały się następujące władze centralne: Zarząd Główny: Barbara Bieńkowska (prezes), Andrzej Mężyński (wiceprezes), Krzysztof Migoń (wiceprezes), Hanna Łaskarzewska (sekretarz), Jerzy Andrzejewski (zastępca sekretarza), Hanna Bojczuk (skarbnik), Jerzy Plis (zastępca skarbnika). Główna Komisja Rewizyjna: Andrzej Skrzypczak (przewodniczący). Michał Hilchcn, Jan Wołosz. Główny Sąd Koleżeński: Marianna Mlckicka (przewodnicząca), Krzysztof Gonet, Oskar Czarnik.
Oddział Łódzki w 1994 r. przekształcił się w koło przy Oddziale Warszawskim.
Skład personalny Zarządu Głównego i zarządów oddziałów w II kadencji podano w Informatorze (por. przyp. 2, s. 22-23).
4 Dotychczas ukazało się 13 zeszytów nieregularnego periodyku rozprowadzanego wśród członków PTB. W zeszytach 1-3
opisano dzieje powstania Towarzystwa (nb. pomyłkowo w z. 1 na s. 2 podana jest data rejestracji statutu 1.09.1989 — powinno być: 1.08.1989). Początkowo istniał projekt, że Towarzystwo będzie publikowało swe prace w Studiach o Książce, ale rocznik len przestał wychodzić z braku środków finansowych. Na zebraniu Zarządu Głównego w dn. 8.05.1997 r. zapadła decyzja o wystąpieniu do Komitetu Badań Naukowych o przyznanie dotacji na wznowienie lego czasopisma, jako ważnego dla polskiej bibliologii.
Por. mNow. PTB" z 4 sierpnia 1990 r. — Symposia bibliologica. Dokumentacja księgozbiorów historycznych, współpraca krajowa i międzynarodowa. Skutki II wojny światowej dla bibliotek polskich. Red. A. Mężyński, H. Łaskarzewska. Warszawa 1995 «. 14-15.