33
ZAGADNIENIE BUDOWNICTWA BIBLIOTECZNEGO
Na I piętrze przewidziane jest (na tym samym poziomie, co w dotychczasowym gmachu) urządzenie jednej dużej czytelni studenckiej o 200 miejscach albo też dwóch mniejszych czytelń ze światłem północnym. Od strony zachodniej zaprojektowano czytelnię letnią. Na tym samym piętrze, na miejscu obecnego aneksu, powstanie duży księgozbiór podręczny z bezpośrednim dostępem do półek. W przejściu do nowego gmachu tzw. przełączce przewidziana jest palarnia. Wszystkie pozostałe piętra zajmą magazyny.
Kubatura II etapu rozbudowy wyniesie 27 224 m3. Budynek zamyka się w siatce modularnej w prostokącie 30 X 24 m. Posiada on 7 kondygnacji nadziemnych oraz 1 podziemną. Plan rozwoju Uniwersytetu Jagiellońskiego przewiduje zwiększenie kubatury o ca 8 000 m3 (o dalsze 2 kondygnacje magazynowe).
VI. POSTULATY NA DALSZĄ PRZYSZŁOŚĆ. PROBLEM ZASTOSOWANIA
MAGAZYNOWANIA ZWARTEGO
Szybki rozwój oświaty, nauki i kultury wpływając na wzrost piśmiennictwa powoduje konieczność rozbudowy gmachów bibliotek, które to piśmiennictwo gromadzą i przechowują. Jak już wspomniałem, realizacja rozbudowy Biblioteki Jagiellońskiej musiała być ze względów finansowych podzielona na dwa etapy. Rozbudowa w kierunku zachodnim umożliwiła w pierwszym etapie (1961-1963) uzyskanie miejsca na czytelnie i pracownie, w mniejszym zaś stopniu na magazyny. Należało więc maksymalnie wykorzystać przestrzeń magazynową w suterenie, by wystarczyła do chwili zakończenia II etapu rozbudowy, przewidzianej na lata 1974-1976. Zaprojektowano więc w podziemiu magazynowanie zwarte.
W tym celu poczyniono starania o sprawdzenie urządzenia magazynowego systemu szwajcarskiego „Ingold Compactus” jako najekonomiczniejszego a zarazem najłatwiejszego w użyciu, bo automatycznie obsługiwanego. Za koniecznością wprowadzenia urządzenia szwajcarskiego inż. H. Ingolda wypowiedziała się na posiedzeniu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego w dniach 30 czerwca i 14 listopada 1960 r. Komisja Oceny Projektów Inwestycyjnych (KOPI). Jest to najwłaściwszy i najszerzej dziś stosowany w praktyce bibliotecznej system magazynowania zwartego. Projekt ten poparto także na posiedzeniu, zorganizowanym przez Zarząd Inwestycji Szkół Wyższych, w sprawie rewizji oszczędnościowej projektu inwestycyjnego (7 X 1960). Jednak wobec braku dewiz na ten cel, Biblioteka Jagiellońska musiała zrezygnować z tego projektu i ograniczyć się do urządzenia tradycyjnego magazynu. Nie doszło więc w I etapie rozbudowy Biblioteki Jagiellońskiej do wprowadzenia magazynowania zwartego.
Uzyskanie przestrzeni koniecznej dla rozwoju bibliotek, w szczególności zaś pomieszczeń magazynowych, jest aktualne na całym świecie. Biblioteki nie nadążają po prostu za wzrostem piśmiennictwa światowego, potrzebnego w bibliotekach naukowych. Ten tak aktualny problem wywołuje z jednej strony zainteresowanie samym zagadnieniem, z drugiej zaś zmusza do szukania dróg rozwiązania na dalszą przyszłość.
Zainteresowany sprawami budownictwa bibliotecznego oraz rozbudową Biblioteki Jagiellońskiej, wciągnięty z czasem w charakterze recenzenta czy rzeczoznawcy do oceny projektów inwestycyjnych innych bibliotek naukowych (Biblioteka Śląska w Katowicach, Biblioteka Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Biblioteka Międzyuczelniana w Lublinie, Biblioteka Publiczna m. Warszawy, Biblioteka Uniwersytecka oraz Biblioteka Narodowa w Warszawie, Biblioteka WSE w Sopocie, Biblioteka Uniwersytecka im. Mikołaja Kopernika w Toruniu) z konieczności musiałem pogłębić znajomość zagadnień budownictwa bibliotecznego względnie zająć się postulatami rozwoju księgozbiorów.
Przegląd Biblioteczny 1966 — 3