kg, przy ładowaniu urobku na samochody na tym samym poziomie roboczym. Koparka podsiębierna, aby załadować odstrzelony urobek, musi podgarnąć go w pryzmę, żeby móc potem zaczerpywać go i ładować na samochodowe środki transportu. Taki sposób pracy koparki nie wydaje się słabo racjonalny czy technologicznie nieco kłopotliwy.
Fot. 9. Ładowanie urobku koparką podsiębierną na samochody na tym samym poziomie roboczym
Na podstawie omawianych przykładów pracy koparek widać, że kryteria oceny ich pracy nie są proste, bowiem decydują o tym nie tylko warunki złożowe, ale i dobranie dla nich odpowiednich maszyn, niezawodnych w pracy. Należy w tym miejscu parę słów poświęcić diagnostyce maszyn.
rozwój systemów diagnostyki maszyn. Koparki, których początki eksploatacji w polskich kopalniach sięgają lat 90, były wyposażone jedynie w układy pozwalające kontrolować pracę maszyny tylko operatorowi i to w bardzo ograniczonym zakresie. Dla przykładu eksploatowane w kopalni Miedzianka koparki Bóla IB 500 w standardzie zainstalowane miały jedynie podstawowe czujniki kontrolujące takie parametry, jak: ciśnienie i temperaturę oleju w silniku, poziom oleju hydraulicznego, poziom paliwa, wskaźniki zabrudzenia filtrów powietrznych i hydraulicznych. Dodatkowo układ centralnego smarowania (progresywnego) wyposażony był w zawór bezpieczeństwa, dzięki któremu operator mógł stwierdzić uszkodzenie instalacji, ale jedynie podczas postoju i otworzeniu klapy komory silnika. Takie rozwiązanie chroniło maszy-
dużego doświadczenia i poczucia odpowiedzialności ludzi obsługujących maszynę. Częstokroć wiązało się to także z poważnymi awariami, zatrzymującymi maszynę
Jako przykład, na fot. 10 przedstawiono uszkodzenia sworznia głównego łączącego ramiona wysięgu oraz uszkodzenie pierwszego ramienia wysięgu. Powodem awarii był
maszyny i urządzenia
59