WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURSd I djvu

61

rozmieszczenia na tym samym poziomie, lecz w cd-miennych punktach, tworzy się szereg pokładów w kierunku pionowym w formie hjerarchji zajęć i obowiązków, a dawne typy lokalne sadowią się tam według ogniw podziału pracy. Rasy psychiczne lokalne wsiąkają w typy zawodowe.

§ 14. W jakimkolwiek kierunku zwróci się w przyszłości rozwój psychiki plemiennej, dzisiejsze narody cywilizowane, a przynajmniej grupy lokalne, z których się one składają, posiadają każda rysy sobie właściwe. Ta wspólność duchowa bynajmniej nie jest złudzeniem i, nikt nie powtórzy dzisiaj wraz z Hume’m, iż „jeśli chcecie poznać Rzymian i Greków, to badajcie Anglików i Francuzów; ludzie opisani przez Tacyta i Polibjusza są podobni do tych, którzy nas otaczają'⁴.

G. Le Bon wypowiedział to samo twierdzenie, mianowicie, iż duchowość każdego ludu jest odrębną, w formie przesadnej i paradoksalnej, ale zaznaczającej podstawowe rysy rozpatrywanego zjawiska.

„Cechy moralne i umysłowe, których skojarzę nie tworzy duszę narodu, przedstawiają syntezę całej jego przeszłości, spadek po wszystkich jego przodkach, motory jego czynów. Z pozoru zdają się one być zmiennemi u różnych osobników tej samej rasy; obserwacja jednak wykazuje, że większość osobników tej samej rasy posiada zawsze pewną liczbę cech psychologicznych wspólnych, równie stałych jak cechy anatomiczne, według których klasyfikujemy ga-