WA30881 I902 SZSTEMATZCYNZ KURS"1 I djvu

— 218 -

Niamowie, ów odważny lud Afryki środkowej, patrzy na ludożerstwo, jako na środek oszołamiający *)• I domorośli europejscy ludożercy, np. Yerzeni, mówią o takim upojeniu. W związku z tym znajduje się inne zdarzenie. Niektórzy pisarze narzekają, iż kanibalów niepodobna oduczyć od ich zwyczajów. Tuszylangowie w Afryce środkowej porzucili jednak dobrowolnie ludożerstwo, gdy poznali konopie i zaczęli odurzać się niemi¹). Jeden narkotyk ustąpił przed drugim!

Właśnie tego rodzaju fakty skłaniają nas do przypuszczenia, iż wśród niektórych grup rodu ludzkiego liczba typów, pokrewnych naszym ludożercom-gwałcicielom, jest tak obfitą, iż duchowość całego plemienia otrzymuje odpowiednie zabarwienie. Nie twierdzimy tego o wszystkich ludach kanibalistycz-nych, lecz tylko o tych, które, znajdując się w warunkach, pozwalających obejść się bez plugawej praktyki, nie porzucają jej jednak. Będą to szczepy psychja-tryczne—z punktu poglądów i kryterjów naszej cywilizacji ²).

1

'-³) Sprawozdanie Weissmana w Verhandl. der Beri. Gessellschaft fur Anthr. 1883, 458

2

) Bliższe szczegóły co do ludożerstwa, rozpatrywanego z tego punktu, patrz naszą pracę „Z psychologji ludów“, Wisła XII.

3

•) G. Schweinfurth w Globusie, XXIII. str. 23.