m skrijinvrc pr^pudku mrcg&aty prntumie ibnmę opj.
wwtntcui' prac? $. fmT« stanu swnisffij sdtóac&Bnu psychospcAsczncj* ”
Bezpieczeństwo
obiektywne
Bezpieczeństwo obiaktywno--sublektywne (organizacyjne)
Bezpieczeństwo
subiektywne
ł:j Hzpkmtotwo__
/fltoWwnc____
‘letaśip
I (UfUlBCtin*)_
f Mtattoywne
Rjłufld 9. Aspdtfy bezpieczeństwa
Biorąc pod uwagę subiekty wno-obiektywny aspekt bezpieczeństwa, prezentowaną w tabeli 5 macierz możemy wzbogacić o nowe pola anaJizy* za* znaczone w tabeli 6 znakiem jt*.
Tabela 6
stan
proces
3
KaZde z pól powyższą Itbeli wyznacza nowy obszar badań i nowy zestaw pro bkmóm badawczych, niestety dotychczas niezbyt często dostrzeganych > uwzględnianych n naszy m kraju Dla przy kładu: przyjmując jako przedmij badań struklwy organizacyjne systemu zarządzania kryzysowego2'* może interesować nas tue tylko ich Han w określonych miejscach w czasie j”, ale także kh Ankejonahaść Ab dys funkcjonalność w czasie t;. Pozwoli to dostrzec i ocenić tendencje zmian wspomnianych wyżej struktur zarządzania kryzy.ro m| in pbn albo in mimo, a dzięki temu podejmować określone decyzje idzohna naprawcze.
(mdhmtaóetWtitnnm v*4~
ttJr
.»tcrfi
3.4. Z-ruzumiui' bezpieczeńsTM o
Bezpieczeństwo jako fenomen pspdhospcśecany i organizacyjny iprdk&eahgiczny)
Mówiąc o bezpieczeństwie jako fenomenie psychospołecznym mamy na myśli 10. iż jesl ono zjawiskiem dotyczącym ikazdeg© człowieka indywidualnie (jego sfery psychofizycznej), ale także grup społecznych - małych (np. rodzin), średnich (np. społeczności lokalnej) czy dużych grup społecznych, np. całego społeczeństwa, narodu. Z tych powodów do opisywania, wyjaśniania i przewidywania różnych zdarzeń, procesów i zjawisk w sferze bezpieczeństwa potrzebna jest wiedza psychologiczna (dotycząca procesów psychicznych pojedynczego człowieka), ale także wiedza z zakresu socjologii i psychologii społecznej. niezbędna dla rozumienia sposobów funkcjonowania małych i dużych grup społecznych, ich zachowań, działań i współdziałać. Zaś działania służące zapewnieniu bezpieczeństwa, czyli najszerzej rozumiana obronność, wymagają znajomości i umiejętności wykorzystania wiedzy prakseologicznej, ale także wiedzy medycznej, technicznej i technologicznej, wiedzy o środowisku, itd.
Wspomniano już, że fenomen bezpieczeństwa może być analizowany w znaczeniu subiektywnym i obiektywnym, ale także obiektywno-subiektywnym, czyli organizacyjnym. W znaczeniu subiektywnym bezpieczeństwo jest takie. Jakie się ludziom wydaje. A że nie jest ono wówczas obiektywne, czyli takie, jakie rzeczywiście jest, może świadczyć fakt, że ta sama sytuacja przez jednego człowieka może być oceniana jako bezpieczna, przez innego zaś - jako niebezpieczna. Albo inny przykład. W trudnej sytuacji, np. w czasie wędrówki grupy zagubionych w zumie osób w nieznanym i niezamieszkanym terenie jednemu człowiekowi wydaje się, że Jo już koniec*", że nic nie jest w stanie mu pomóc -dlatego siada na śniegu i „poddaje się” - zamarza. Inni zaś podejmują różne wysiłki, żeby poprawić swoją sytuację. Wydobywają wtedy z siebie niespotykaną wcześniej pomysłowość i energię, dzięki czemu resztkami sił docierają do bezpiecznego miejsca. Wpływają na to różne czynniki, takie jak: stopień poinformowania i stan wiedzy, system wartości, potrzeb i interesów poszczególnych podmiotów, poziom i charakter emocji, nastawienia (^strach ma wielkie oczy”), siła woli, itp.
W znaczeniu obiektywnym bezpieczeństwo rozumie się jako uu, co rzeczywiście jest (albo będzie?), i takie - jakie rzeczywiście jest |ałbo jakie będzie?). Np. jest prawie pewne, że człowiek pozbaw iony tlenu po kilku minutach traci życie, podobnie jak przebywający przez dłuższy czas bez okrycia w temperaturze poniżej 0 stopni wr skali Celsjusza. Podobnie kończy się również los człowkb pozbawionego przez kilka tygodni jedzenia i picia. Czynnik czasu odgrywa w tych przypadkach ważną rolę.
Biorąc powyższe pod uwagę można sformułować spostrzeżenie, że do opisywania, wyjaśniania i przewidywania różnych wydarzeń, procesów i zja-