184 I Mstowy zaradzania klasowego
Z kolei w art. 2 Ustawy o ochronie przeciwpożarowej wyjaśnia, że:
1) zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia to:
• zapewnienie koniecznych warunków ochrony technicznej nieruchomościom i ruchomościom,
• tworzenie warunków organizacyjnych i formaLnoprąwnyeh zapewniających ochronę ludzi i mienia, a także przeciwdziałających powstawaniu lub minimalizujących skutki pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
2) działania ratownicze to każda czynność podjęta w celu ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska, a także likwidacja przyczyn powstania pożaru, wystąpienia klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia, gdzie przez miejscowe zagrożenie rozumie zdarzenie wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody nie-będące pożarem ani klęską żywiołową, stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska, któremu zapobieżenie lub którego usunięcie skutków nie wymaga zastosowania nadzwyczajnych środków
W życiu codziennym obserwujemy wiele zjawisk, które są miejscowymi zagrożeniami dla życia, zdrowia, mienia, środowiska. Najczęstszymi są zdarzenia: komunikacyjne - wypadki drogowe, kolejowe, lotnicze; budowlane - uszkodzenie, zawalenie się jakiejś budowli; chemiczne - związane z uwolnieniem niebezpiecznych substancji; ekologiczne - skażające środowisko nuturalnc; radiologiczne - związane z uwolnieniem się do otoczenia substancji promieniotwórczej; infrastruktury komunalnej - uszkodzenia instalacji komunalnych, gazowej, elektrycznej, wodno-kanalizacyj-nej; silno wiatry - powodujące wywrócenie drzewa na jezdnię, budynek czy linię energetyczną i inno.
System ratowniczy gminy/powiatu/województwa/państwa zdefiniować można jako „złożony, częściowo mobilny system społeczno-gospodarczo--administracyjny, którego zadaniem jest skuteczne przeciwdziałanie wszelkim kategoriom zagrożeń kryzysowych za pomocą dostępnych sił i śród-
ków materialnych, na bazie przyjętej struktury organizacyjno-funkcjonalnej, w ramach obowiązującegOTporządku prawnego”8.
3.1,1. Zasady budowy systemu ratownictwa
Podstawę budowy systemu ratowniczego stanowi szczebel samorządu gminnego i powiatowego, następnie wojewódzkiego i centralnego. Wynika to przede wszystkimz przyjętego podziału administracyjnego kraju, jak i zespolenia części administracji. Im niższy szczebel administracji publicznej, tym mamy do czynienia z większym zakresem reagowania. Przy wyższym szczeblu administracji, funkcja reagowania zastępowana jest przez funkcję koordynacji działań i udzielania wsparcia. Zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi istnieją obecnie w Polsce trzy niezależne, ale ściśle ze sobą powiązane systemy funkcjonujące na każdym administracyjnym szczeblu, zawierające elementy szeroko rozumianego systemu ratowniczego. Są to:
• System Zarządzania Kryzysowego, >'
• Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy,
• System Państwowe Ratownictwo Medyczne.
Systemy te przenikają się wzajemnie i w sytuacjach tego wymagających współdziałają ze sobą. Współczesne wymagania stawiane systemom ratowniczym kładą szczególny nacisk na jego spójność i jednolitość w warstwie koordynowania działań, wspólnych procedur, planowania, łączności, wymiany informacji oraz szkolenia.
Zgodnie z właściwością terytorialną, system ratowniczy tworzą oraz koordynują jego funkcjonowanie, następujące organy władzy:
* wójt/burmistrz/prezydent miasta w zakresie zadań własnych i ustalonych przez wojewodę,
* starosta, który określa zadania i kontroluje wykonywanie zadań na obszarze powiatu, a w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń życia, zdrowia, środowiska i mienia zarządza systemem pr2y pomocy powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego,
* wojewoda, który określa zadania i kontroluje ich wykonanie na obszarze województwa, a w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń życia, zdro
je Ficoń, Inżynieria zarządzania kryzysowego. Podejście systemowe, Warszawa2007, 8.227.