58 Rozdział 1
- współdziałaniu przy przeprowadzaniu bezpiecznej ewakuacji ludzi i mienia,
- zabezpieczeniu miejsc po pożarze, kięsce żywiołowej lub innym miejscowym zagrożeniu, w tym uratowanego mienia.
Przykładem współpracy jest podejmowanie działań w ramach tzw. „złotej godziny”, która wiąże się z procedurą postępowania w przypadku wystąpienia wypadku drogowego. Zgodnie z tą procedurą ofiary wypadku powinny być w ciągu godziny poddane hospitalizacji (rysunek 9).
Rysunek 9. Procedura współdziałania służb w ramach .złotej godziny”
Źródło: B. KosowsJd. Sprawne Ielastyczne zarządzanie w kryzysie, Difin, Warszawa 2008, s. 113.
Jakość współpracy w zarządzaniu kryzysowym zależy od wielu czynników. Uzależniona jest ona min. od rozmieszczenia, liczebności i mobilności jednostek interwencyjnych, posiadanego sprzętu specjalistycznego, środków łączności i alarmowania oraz posiadanych umiejętności. Główne problemy w tym obszarze wynikają z zachowań organizacyjnych, do których należą1:
- procesy zachodzące w zespole,
- organizację i tworzenie zespołu oraz umiejętności współdziałania,
- typy osobowości członków zespołu,
- osiągnięcia dobiych wyników pracy oraz skuteczności zespołów,
- pracy zespołowej w praktyce.
Podstawą efektywności współpracy w zarządzaniu kryzysowym jest rzetelna praca, pomysłowość i samokształcenie. W tym obszarze działanie w pojedynkę nie jest możliwe, liczy się organizacja. Zasadami zapewniającymi efektywność w zakresie zarządzania kryzysowego są: pomocniczość, suwerenność stron, partnerstwo, efektywność, uczciwa konkurencja, jawność.
1.7.4.1. Definicje i istota motywowania i przewodzenia
Istotą motywowania jest takie kierowanie działaniami ludźmi, które pozwala osiągnąć założone cele organizacji. Stanowi ono proces „regulacji, który pełni funkcje sterowania czynnościami tak, aby prowadziły do osiągnięcia określonego wyniku” . Polega na świadomym oddziaływaniu na postępowanie ludzi przy pomocy określonych środków i technik, co zapewni, że będą oni wykonywać swoje zadania w sposób sprawny2 3 4 5 i skuteczny . Jak zauważa L.R. Bittel, czynnikami najlepiej motywującymi ludzi do pracy są9ł:
- pieniądze - dodatkowe korzyści finansowe, nagrody,
- sprawiedliwe traktowanie - szacunek, uwaga,
1 dzielenie odpowiedzialności - umożliwienie uczestniczenia w planowaniu i podejmowaniu decyzji.
Wraz ze wzrostem motywacji zwiększa się aktywność i poświęcenie danej osoby. Jednak stosowanie nadmiernej liczby technik i środków motywacji może działać odwrotnie. „Zbyt silna motywacja pogarsza działanie, nawet je paraliżuje, gdyż silne stany uczuciowe (nadmierne napięcie emocjonalne) zakłócają i deformują ludzkie czynności i powodują ich dezorganizację”6. Wymaga jednak podkreślenia, iż „zmiany sprawności zależą od intensywności, a nie od siły motywacji. Nawet silna motywacja, jeśli nie pociąga za sobą znacznego wzrostu intensywności, nie pogarsza poziomu wykonania”7.
M. Armstrong, Zarządzanie zasobami ludzkimi. Strategie działania, Wyd. PSB, Kraków 1998. s. 139-157.
J. Reykowski, Teoria motywacji a zarządzanie, P WE, Warszawa 1975, s. 23-24.
Sprawność to ogół walorów praktycznego działania w określonej sytuacji.
Skuteczność to stopień zgodności uzyskanego wyniku z założonym celem (celami).
Por. L R Bittel, Krótki kun zarządzania, PWN, Warszawa 1996, s. 158-159.
S. Duchniewicz (red.), Metody organizacji I zarządzania. Wydawnictwo Menedżerskie PTM, Warszawa 2005, s. 374.
91J. Reykowski, Teoria motywacji..., op- ciL, s. 56.