Ekonomika turystyki R Łazarek (8)

Ekonomika turystyki jest nauką interdyscyplinarną ze względu na złożoność turystyki jako zjawiska społeczno-gospodarczego. Powiązana jest nie tylko z innymi ekonomikami branżowymi, ale także z naukami pozaekonomicznymi, takimi jak psychologia, socjologia, nauka o państwie i prawie, statystyka, geografia, stosunki międzynarodowe.

Turystyka jako sfera konsumpcji oraz produkcji dóbr i usług turystycznych, a zwłaszcza sfera obsługi turystycznej, rozwija się w określonej strukturze gospodarki narodowej. Ekonomika turystyki zajmuje się potrzebami turystycznymi, dobrami i usługami turystycznymi oraz produktem turystycznym. Bada ona: prawidłowość kształtowania się cen na rynku turystycznym, popyt, podaż i rentę turystyczną; rolę i znaczenie turystyki w gospodarce, związki i zależności turystyki z wytwarzaniem oraz podziałem produktu krajowego brutto; wpływ turystyki na zatrudnienie w gospodarce turystycznej oraz w innych działach i gałęziach gospodarki pośrednio związanych z gospodarką turystyczną. Zajmuje się badaniem znaczenia i funkcji turystyki w rozwoju ekonomicznym regionów i miejscowości. Ze względu na związki turystyki z rozmaitymi dziedzinami gospodarki ekonomika turystyki musi badać bardziej szczegółowo rozmaite elementy innych ekonomik branżowych. Interesuje się miejscem turystyki w polityce ekonomicznej państwa, organów centralnych i władz samorządowych.

2. DEFINICJA TURYSTYKI I TURYSTY DLA POTRZEB STATYSTYKI I EKONOMIKI TURYSTYKI

W literaturze naukowej z zakresu turystyki spotykamy się z różnymi definicjami turystyki, ponieważ ich autorzy, zc względu na swoją specjalizację i zainteresowania, definiowali turystykę z własnego punktu widzenia - inaczej definiowali ją socjologowie, inaczej geografowie itd.

Dość popularna była i jest w dalszym ciągu, ustalona przez klasyków nauki o turystyce, szwajcarskich ekonomistów, W. Hunzikera i K. Krapfa, definicja turystyki jako „ogółu stosunków i zjawisk wynikających z podróży i pobytu w obcych miejscowościach, o ile nie powstaje z nich trwałe osiedlenie się i o ile nie jest związane z żadną działalnością zarobkową”¹. Definicja ta objęła zarówno turystykę jako formę konsumpcji dóbr i'usług w czasie podróży i w miejscu czasowego pobytu, jak i sferę obsługi turystycznej, tj. wytwarzania dóbr i usług na rzecz turystów, oraz obrót tymi dobrami i usługami.

Kwestią kontrowersyjną była jednak potrzeba powiązania z niektórymi celami wizyt turystycznych również otrzymywania wynagrodzenia w miejscowości odwiedzanej. Tak np. uczestnik kongresu wygłasza referat i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie. Głównym jednak celem wizyty było wygłoszenie referatu, a nie otrzymanie wynagrodzenia. Dlatego ewolucja definicji turystyki przebiegała w kierunku łagodzenia pojęcia działalności zarobkowej. Trzeba też uwzględnić, że dla organiza-

10

1

K. Krapf: Od empirii do teorii ruchu turystycznego, „Ruch Turystyczny” 1957, nr 1.