FunkcjonowanieRynku R044 135

mimo zmiany ceny na produkt, dokonanej przynajmniej przez jednego z nich. Jeżeli mobilność popytu równa się 1. oznacza to, że zmiana (np. podwyżka) ceny na produkt dokonana przez jednego sprzedawcę powoduje proporcjonalne do zmiany ceny przemieszczenie się popytu na produkt oferowany przez innego sprzedawcę.

Poziom mobilności popytu jest niski, gdy kształtuje się poniżej 1, a wysoki, gdy jest większy od 1. Wysoki poziom mobilności popytu wdraża sytuację, gdy nieznaczne zmiany cen dokonane przez jednego sprzedawcę wywcłują więcej niż proporcjonalny przepływ' popytu na produkty między sprzedawcami. Wysoki poziom mobilności popytu między sprzedawcami nie oznacza, że tylko wówczas przybiera ona postać mobilności doskonałej. Mobilność może być doskonała również przy niskim jej poziomie, jeżeli jest to poziom równy poziomowi cenowej elastyczności popytu.

Konsekwencją doskonałej mobilności popytu mogą być radykalne zmiany udziału poszczególnych sprzedawców w rynku. Sprzedawca X, obniżając poziom ceny w warunkach doskonałej mobilności, przejmuje popyt od sprzedawcy Y oraz innych sprzedawców' oraz zwiększa swój udział w' rynku. Z kolei podwyższając poziom ceny wywołuje zjawisko przepływu popytu do sprzedawcy Y oraz innych sprzedawców oraz zmniejsza swój udział w rynku. Największy wzrost udziału w rynku mogą osiągać ci sprzedawcy, którzy w największym stopniu partycypują w przejmowaniu popytu zgłaszanego dotychczas przez nabywców do sprzedawcy X.

6. Niedoskonała mobilność popytu

Niedoskonała mobilność popytu występuje wówczas, gdy pod wpływem zmiany ceny na produkt przez sprzedawcę X pojawia się równocześnie:

—    bezwzględny wzrost lub spadek popytu na produkt oferowany przez sprzedawcę X, a więc gdy pojawia się nowy popyt lub zanika popyt istniejący,

—    przepływ' istniejącego popytu między sprzedawcą X a sprzedawcą Y oraz innymi sprzedawcami.

Bezwzględny wzrost popytu może być następstwem zgłoszenia popytu przez nowych nabywców- lub zwiększenia wielkości popytu przez nabywców, którzy nabywali dotychczas ten produkt w mniejszej ilości. Motywem zgłoszenia tego popytu lub zwiększenia popytu przez istniejących nabywców może być obniżenie poziomu ceny na produkt przez sprzedawcę X.

Z kolei odzwierciedleniem bezwzględnego spadku popytu może być pełna rezygnacja mniejszej lub większej liczby nabywców z zakupu danego produktu, jeżeli sprzedawca X podwyższa poziom jego ceny. Oba te zjawiska mogą się pojawiać z różnym stopniem intensywności. Pojawianie się tego typu zjawisk oznacza, że zmiana ceny przez sprzedawcę X nie musi wywoływać wyłącznic procesu przepływu istniejącego popytu między sprzedawcą X a sprzedawcą

Y    oraz innymi sprzedawcami.

Występowanie bezwzględnego wzrostu lub spadku popytu na produkt pod wpływem zmiany jego ceny przez sprzedawcę X, a więc pojawianie się nowego popytu lub zanik popytu istniejącego wskazuje, że poziom mobilności popytu między sprzedawcą X a sprzedawcą

Y    oraz innymi sprzedawcami kształtuje się poniżej poziomu cenowej elastyczności popytu. Świadczy to o istnieniu niedoskonałej mobilności popytu między sprzedawcą X a sprzedawcą Y oraz innymi sprzedawcami. Zjawisko to, z uwzględnieniem danych zawartych w tablicach 7 i 8, ilustruje tablica 9.

Tablica 9

Niedoskonała mobilność popytu

Zmiana ceny przez sprzedawcę X (%)	Mobilność popytu między sprzedawcą X a sprzedawcą Y oraz innymi sprzedawcami	Cenowa elastyczność popytu	Stosunek mobilności popytu do cenowej elastyczności popytu (%) przy elastyczności = 100
1	2	3	4 (2:3)
+5	1,0	1,4	71,4
+ 10	0,9	1,5	60,0
-5	1,5	3,0	50,0
-10	2,5	3,0	83,3

135