h1,s6

TOKSYCZNOŚĆ S0₂

bezbarwny duszący gaz

& szkodliwy dla organizmów żywych (już przy stęż. 1-2 ppm)

^ drażni gardło, oczy;

>5- powoduje: obrzęk płuc i obniżenie stężenia witaminy C •d najbardziej wrażliwi:

v schorzenia górnych dróg oddechowych i układu krążenia astma, katar sienny - do oddychania częściej używane usta niż nos (brak filtracji) -> ułatwiona penetracja kropel kwasu (i dymu) do tchawicy

& rośliny - wybielanie i zamieranie liści, obniżenie plonów

c* > 400 - 500 ppm (4 -5%) ŚMIERĆ wskutek odruchowego skurczu głośni, obrzęku krtani lub zahamowania czynności serca

tf S0₂ ulega łatwej adsorpcji na cząsteczkach pyłów ->

kat. utl. S0₂ do S0₃ + para wodna H₂S0₄, gdy wilgoć odparuje -> w atmosferze cząsteczki pyłów pokryte warstewką H₂S0₄ podrażnienie dróg oddechowych silniejsze 4 - 20 x niż SO_z

O korozja Fe, Zn, stali

niszczy skórę, papier, włókna, budynki ^ zakwasza wody jeziorne i rzeczne (sucha i mokra depozycja)

MECHANIZM SAMOOCZYSZCZANIA SIĘ ATMOSFERY Z S0₂: KWAŚNE DESZCZE

rozkład biologiczny i odchody zwierzęce emisja naturalna    > 100 min ton/rok

em. antropogenna    2-6 min ton/rok

2. Związki azotu

źródła:

» błyskawice

•    produkcja biogenna - NO, NO_z » spalanie biomasy

•    utlenianie NH₃ do NO

•    ze stratosfery - HN0₃

•    antropogenne - NO, N0₂ w procesach spalania

n₂o

•    trwały gaz wytwarzany w naturze przez sinice - glony oraz bakterie żyjące w brodawkach

grochu, fasoli i innych roślinach strączkowych,

•    uwalnia się z gleby

•    uwalnia się z oceanów

•    źródła antropogenne - silniki spalinowe, elektrownie, nawozy azotowe

TOKSYCZNOŚĆ ZWIĄZKÓW AZOTU

NO - mała trwałość - mniejsze znaczenie toksyczne N0₂

@ rozszerza naczynia krwionośne -> spadek ciśnienia krwi, zawroty i bóle głowy Ęt 5 ppm w ciągu 10 min. - trudności w oddychaniu (P 100 ppm - obrzęk płuc - śmierć po 5 h

(? zmiany w płucach - morfologiczne, czynnościowe i biochemiczne większe dawki - paraliż, konwulsje, śmierć