III. Żylaki sięgające do połowy potiuau.
IV. Żylaki sięgające do kostek.
- Wymuszony niewydolnością zastawek zwrotny przepływ krwi u chorego z żylakatn' pma żyły odpiszczelowej w ciągu kilku lat powoduje objętościowe obciążenie żvk! podkolanowej i żyły udowej, a w następstwie ich rozszerzenie i niewydolność zasta wek. Taki stan określa się jako wtórną niewydolność żyły podkolanowej i udowej.
- W razie obecności niekompletnych żylaków pnia żyły odpiszczelowej zastawka zn»i. dująca się u jej ujścia jest wprawdzie wydolna, ale niewydolność położonych dystalnie od niej żył przeszywających lub jej odgałęzień powoduje odpływ zwrotny krwi żylnei z żył głębokich do żyły powierzchownej, jaką jest żyła odpiszczelowa.
- Żylaki żyły odstnałkowej występują rzadko. Mogą występować w postaci dużych skłębionych guzków żylnych na grzbietowej powierzchni łydek.
- Żylaki żyl przeszywających najczęściej towarzyszą innym żylakom pierwotnym lub wtórnym.
Podział kliniczny choroby żylakowej wg Marshalla:
Okres I: Choroba nie powoduje żadnych dolegliwości, stanowi jedynie problem knen,. tyczny.
Okres H: Występuje dyskomfort związany z zastojem krwi żylnęj, nocne kurcze łydek, parestezje.
Okres 111: Stwierdza się obrzęk kończyny, zmiany skórne (m.in. przebarwienia i owrzodzenia).
Okres IV: Występuje owrzodzenie podudzi spowodowane niewydolnością żylną,
Powikłania:
Zakrzepowe zapalenie żył, zatorowość żylna (najgroźniejszym powikłaniem jest zator tętnicy płucnej), przewlekła niewydolność żylna, owrzodzenie podudzi powodowane niewydolnością żył.
Rozpoznanie:
Ustala się na podstawie:
• Wywiadów, oglądania, badania palpacyjnego miejsc otworów powięzi, przez które przechodzą żyły przeszywające; u niektórych chorych żyły przeszywające wyłaniają się na zewnątrz (zjawisko „wypływu zewnętrznego”, ang. „blow-out”).
• Prób czynnościowych żyl. W ostatnim czasie zostały one wyparte przez ultrasonografię połączoną z badaniem dopplerowskim (duplex USG). Stosowana jest np. próba Tren-delenburga, pozwalająca wykazać niewydolność zastawek żylnych ujścia i pnia żyły odpiszczelowej, oraz próba Perthesa, za pomocą której można sprawdzić drożność żył głębokich (szczegóły można znaleźć w podręcznikach chirurgii).
• Ultrasonografia połączona z badaniem dopplerowskim (duplex USG) pozwala odpowiedzieć na 2 pytania:
1. Czy żyły głębokie są drożne?
- W warunkach prawidłowych uciśnięcie żyły udowej głowicą powoduje jej całkowite spłaszczenie. Niemożność spłaszczenia lub spłaszczenie niecałkowite świadczy o zakrzepicy.
- Szybkość przepływu krwi żylnej jest zmienna oddechowo (echo S = spontaneus).
- Uciśnięcie żyły (dystalne i proksymalne) powoduje przyspieszenie przepływu krwi (echo A=augmented).
2. Czy zastawki głównych pni żylnych są wydolne (w warunkach prawidłowych obserwuje się zahamowanie przepływu w czasie próby ciśnieniowej Valsalvy) czy niewydolne? (stwierdza się wtedy wsteczny przepływ krwi żylnej w czasie próby Val-salvy).
Określenie miejsca najbardziej dystalnie położonej niewydolnej zastawki (jest to najbardziej dystalnie położone miejsce słyszalności szmeru naczyniowego) pozwala zakwalifikować chorobę do określonego okresu klinicznego, i Wstępującej flebografii ciśnieniowej.
Zachowawcze:
- Elastyczne pończochy uciskowe (najczęściej wystarcza U stopień ucisku, odpowiadający ciśnieniu w okolicy kostki ok. 30 mm Hg); robienie pończoch na miarę jest konieczne tylko w razie zaawansowanych zmian, powodujących dtiże deformacje kształtu kończyny.
— Niekorzystne jest pozostawanie w pozycji siedzącej i stojącej, korzystne natomiast chodzenie i leżenie.
Uwaga. Nie istnieje żadna skuteczna farmakoterapia żylaków, g. Chirurgiczne:
Wskazania: żylaki wywołujące objawy kliniczne.
Warunki wstępne do wykonania zabiegu: wykazanie drożności układu żył głębokich (za
pomocą ultrasonografii dopplerowskiej metodą kodowania kolorem lub flebografii).
Przeciwwskazania: niedrożność żył głębokich.
Metody:
• Podwiązanie wszystkich odgałęzień skrzyżowania żylnego żyły odpiszczelowej w okolicy wiązadła pachwinowego. Zapobiega to nawrotom żylaków.
• Usunięcie niewydolnego pnia żyły tworzącej żylaki za pomocą sondy Babcocka (tzw. stripping żylny).
S Podwiązanie wszystkich niewydolnych żył przeszywających.
• Wybiórcze usunięcie istniejących poszerzeń żylnych (tylko takich, które są widoczne u chorego w pozycji stojącej).
C. Sklerotyzacja żylaków: można ją stosować u chorych z żylakami miotełkowatymi, sia-teczkowatymi oraz małymi żylakami żył łączących (przeszywających). Wykonuje się ją zwykle z powodów kosmetycznych, w warunkach ambulatoryjnych. Inną możliwo-ścią jestlaseroterapia.
Rokowanie:
Częstość nawrotów w ciągu 5 lat po sklerotyzacji żylaków przekracza 50%. Częstość nawrotów po starannie przeprowadzonym zabiegu chirurgicznym jest mała (< 5%). Śmiertelność okołooperacyjna wynosi 0,02%.
Synonim: zespół przewlekłego zastoju żylnego, przewlekła niewydolność żył.
Definicja:
Nadciśnienie żylne w pozycji stojącej, powodujące zmiany troficzne samych żył i skóry. Etiologia:
Przyczynami choroby mogą być:
- Zespól pozakrzepowy.
- Pierwotna lub wtórna niewydolność zastawek żylnych kończyn dolnych.
- Wady układu żylnego (defekty wrodzone/brak zastawek).
Patofizjologia:
- Niewydolność zastawek żylnych powodująca nadciśnienie żylne w pozycji stojącej.
- Wsteczny odpływ krwi żylnej.
- Wykształcenie patologicznego krążenia obocznego krwi żylnej.
- Wyłączenie z krążenia pewnych obszarów żylnych.
- Upośledzenie czynności mięśniowej pompy tłoczącej krew żylną.
- Zaburzenia krążenia włośniczkowego i odpływu limfy.
1049