HPIM4370

6 Przedmowa

wiście znaleźć spójną formę prezenrncji różnych badań i równocześnie jak najwierniej przedstawić doświadczenia udokumentowane w trzech różnych kontekstach językowych. Naszą ostateczną decyzję można potraktować jako kompromis. Ponieważ książka jest publikowana jednocześnie w językach angielskim i polskim, musieliśmy podjąć pewne ważne decyzje lingwistyczne. Zdecydowaliśmy się na przyjęcie praktyki językowej współczesnego angielskiego. Oznacza to. że opisując poszczególne formy upośledzenia (disability) zwylde używamy pojęć .upośledzenie uczenia się” (leaming disability) i .upośledzenie fizyczne* [physical disabiłity,). Konwencja ta nie znajduje na ogól odbicia w języku polskim, w którym pojęcia powyższe brzmią sztucznie i niezręcznie, pozostajemy zatem najczęściej przy ogólnym pojęciu „upośledzenie". Czytelnik napotka jednak na pewne wyjątki od tej reguły. Niektóre z nich wynikają ze specyfiki współczesnych kontekstów językowych użytych w poszczególnych artykułach. Inne — z tego. że jeden z artykułów przedstawia wcześniejsze doświadczenia wyrażone w języku używanym przez ludzi w ich codziennym życiu. Te niekonsekwencje są skutkiem tego, że staraliśmy się jak najlepiej realizować naszą podstawową intencję: wiernego przedstawienia społecznych znaczeń upośledzenia. funkcjonujących w różnych społeczeństwach. Realizacji tej intencji służy także połączenie w książce dwóch perspektyw badawczych nauk społecznych: analizy ilościowej i jakościowej.

Udział w finansowaniu niniejszej publikacji mają: Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Sztokholmskiego, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydawnictwo „Źak".

Spis treści

Przedmowa........... ..........................................................5

Anders Gusutpsson Elżbieta Zakrzewska-Manteryt

Wprowadzenie: społeczny kontekst upośledzenia.....—.—.... 9 Aleksander Manterys

Idea definicji sytuacji .......................................................32

Antonina Ostrowska

Postawy społeczeństwa polskiego

w stosunku do osób niepełnosprawnych.........................75

Anders Gustaosson

Osobiste i społeczne znaczenia upośledzenia umysłowego.... 96 Elżbieta Tarkowska

Ludzie w instytucji totalnej. Przypadek domów pomocy

społecznej w Polsce^.-..................................................121

Robert Bogdan

„Czy integracja działa?" — problem zbyt wąsko postawiony. Dzieci zaetykietowanc w szkołach jako upośledzone — kontekst społeczny ......................................139

Hanna Świda-Ziemba

Kalectwo — próba charakteru .....................................155