20
najczęściej walcowa lub płaska. Prze®Łaszczenia tłoka przekazywane są na organ wskazujący w większości przypadków na drodze mechanicznej• Obszar zastosowań obejmuje ciśnienia od 0,2 do 102 bar. Duża bezwładność oraz trudności z utrzymaniem szczelności tłoka sprawiły, że ciśnieniomierze te wyszły z użycia.
4. Skalowanie ciśnieniomierzy
Podobnie jak dla Innych przyrządów pomiarowych skalowanie może odbywać się metodą bezpośrednią lub pośrednią. Obszar zastosowań metody bezpośredniej ogranicza się do przyrządów wzorcowych. Inne rodzaje mierników skalowane są metodą pośrednią.
4.1. Metoda skalowania bezpośredniego
Istotę skalowania bezpośredniego stanowi fakt porównywania wskazań przyrządu skalowanego z różnego rodzaju wzorcami. Dla ciśnieniomierzy stosowane są trzy podstawowe rodzaje wzorców: termiczne, grawitacyjne cieczowe i grawitacyjne obciążnikowe.
4.1.1. Wzorzec termiczny
Stosowany jest przy najmilszych ciśnieniach bezwzględnych. Stanowi go zbiornik wypełniony parą (najczęściej rtęci) umieszczony w termostacie. Temperaturę kąpieli termostatycznej można nastawiać na żądanym poziomie. Jeżeli dana jest funkcja wiążąca ciśnienie i temperaturę nasycenia, to ustalając kolejno znane temperatury pary można uzyskać w zbiorniku odpowiadające im ciśnienia (rys.31). Wzorzec ten ma ograniczone zastosowania tylko do ciśnieniomierzy, których wskazania nie są zależne od rodzaju czynnika mierzonego•
4.1.2. Wzorzec grawitacyjny cieczowy
Stosowany jest przy ciśnieniach zbliżonych do barometry-
czuego. Stanowi go ciśnieniomierz grawitacyjny cieczowy. Warunkiem zastosowania jest to, by zakres skalowania był znacznie wyższy od ciśnienia cząstkowego par cieczy manometrycznej,
4.1.3. Wzorzec grawitacyjny obciążnikowy
Znajduje on zastosowanie przy skalowaniu w zakresie ciśnień znacznie wyższych od barometrycznego, Stanowi go ciśnieniomierz grawitacyjny obciążnikowy.
4.2. Metody skalowania pośredniego
Skalowanie metodami pośrednimi polega na porównywaniu weka zań ciśnieniomierza badanego ze wskazaniami przyrządu wzorcowego. Tak więc każdy ęestaw służący do skalowania po-^ średniego złożony jest ze zbiornika, do którego łączy się ozujniki obu przyrządów oraz układu pozwalającego na zmianę ciśnienia w zbiorniku w wymaganym zakresie*
4*2.1. Skalowanie mierników ciśnienia niskiego
W zakresie niskich ciśnień stosowane są dwie metody. Pierwsza wykorzystuje tzw* dzielnik ciśnienia (rys.32).
W pierwszym cyklu skalowania mierzy się stosunkowo wysokie ciśnienie, panujące w znanej objętości V,.. Następnie w. przestrzeni o objętości V2 wytwarza się ciśnienie możliwie niskie. Po połączeniu obu komór następuje rozprężenie czynnika zgodnie z zależnością:
V1
przy czym o spadku ciśnienia decyduje oczywiście wartość stosunku ^2^1* st0SU34C tego typu metodykę, można kolejno otrzymywać coraz niższe ciśnienia*
Druga metoda polega na porównywaniu wskazań skalowanego przyrządu z ciśnieniomierzem wzorcowym. Najczęściej stanowi go ciśnieniomierz cieczowy sprężający.