Jeżeli do naczynia Ł cieczą o gęstości A>- wrzucimy kulkę o promieniu r. zrobietą, MRnthi o gęsiowi »>, i . to będzie ona tonąć. Kulka opadając doznaje oporu ośrodka, któn^ jaai OMt rtK4)vutU posiadająca lepkość Wartość siły oporu zależy dodatkowo od praaią, kulki orać ici głądkoaci v. S\ła oporu nosi nazwę sdy Slokesa i wy raża sic zależnością
/*, * 6jrryrv ^
Prócz
«iy
4
»f ** *r T *r P#r
Archimcdcsa
Slokesa na kulką działa siła ciężko^, oraz siła wyporu, która zgodnie z pma
wynosi Fw r PcS - Suma tych trzech ti
F . decyduje o ruchu kulki. Ostatecznie otrzymuj er
wyrażenie na wypadkową siłę działającą na kulkę
4 , 4
dodatni przyjęto zwrot siły ciężkości ■ pierwszy składnik sumy (4) jest funkcją prędkości, zatem* określona wartość prędkości v przy której suma sił F-0. Od tej chwili, zgodnie z pierwszą zasadą dynamiki Newtona, kulka będzie opada ruchem jednostajnym. Do momentu uzyskania tej prędkości kulki będzie się poruszać ruchem przyśpieszonym lub opóźnionym » zależności od warunków początkowych. Wzór (3) rostil wyprowadzony przy założeniu, że kulka porusza się w cieci) nieskończenie rozciągłej w kierunku prostopadłym do jej mchu oru. że prędkość spadania kulki jest dostatecznie mała. a zatem ok wytwarza turbulencji, inaczej, ciecz opływa spadającą kulkę w sposób laminamy. Jeżeli wiskozymetr ma kształt rury o promieniu 1 wówczas trzeba wprowadzić poprawkę na prędkość kulki i sib Slokesa (3) przyjmuje postać:
jeżeli
Fg rn 6f€Tjr\
(4
Ponimi istnieje
(5)
Jeżeli uwzględnimy tę poprawkę w zależności (4), założymy że nich ustalony kulki {F—O) na odcinku / wiskozymetru trwa przez czas I, prędkość kulki v«//r.to otrzymujemy ostatecznie po przekształceniu
Utai'
(6)
(Pi -Pc)g?d2 181
płac d-2r - jest średnicą kulki.
Z zależności (6) wyliczamy if cieczy wypełniającej wiskozymetr. Z zależności (ó) wynika także, że przy stałej lepkości 17. prędkość kulki jest proporcjonalna do (pk - pe). Przy małej różnicy (p. ~P«) kulk* °P*dać będzie wolno, co pozwoli na dokładniejszy pomiar /. a potem i v. Kulki
78