IMAG0161

retycznie z badanego punktu: jedną przechodzącą przez dolną, drugą -przez górną krawędź okna. Im dany punkt znajduje się dalej od okna, tym gorsze jest oświetlenie, gdyż mniejszy jest kąt padania. Wymagane jest, aby kąt padania dla pomieszczeń bytowych był nie mniejszy niż 25°, a dla izb szkolnych nie mniejszy niż 30°.

Kąt otwarcia - jest utworzony przez dwie linie wychodzące z danego punktu na powierzchni roboczej, z których jedna przechodzi przez górną krawędź okna, a druga przez najwyższy punkt dachu budynku stojącego naprzeciw. Dla izb szkolnych kąt otwarcia na pulpicie ławki szkolnej nie powinien być mniejszy niż 5°,

Wskaźnik oświetlenia naturalnego (w.o.n.) - wyraża stosunek natężenia oświetlenia naturalnego wewnątrz pomieszczenia (E_w) do natężenia oświetlenia na otwartej przestrzeni (E_z), mierzonego w świetle rozproszonym w tym samym czasie l na tej samej płaszczyźnie:

w.o.n. [%] =    . 100 [%]

s

E_z - średnio wynosi 5000 lx, latem przy bezchmurnym niebie może wynosić 100 000 lx. w.o.n. - w izbie szkolnej nie może być mniejszy niż 1,25%, dla pomieszczeń szpitalnych nie mniejszy niż 1,5-2,0%, zaś dla pomieszczeń pomocniczych - 0,3%.

Pomiaru natężenia oświetlenia przy oświetleniu bocznym dokonuje się dla najciemniejszego miejsca, a przy górno-bocznym w kilku miejscach i określa średnią natężenia oświetlenia dla tego pomieszczenia.

Sztuczny system oświetleniowy

Do najczęściej stosowanych sztucznych źródeł światła zaliczamy: żarówki, świetlówki, lampy sodowe, rtęciowe, łukowe. Stosowanie świetlówek wiąże się z możliwością wystąpienia tzw. zjawiska stroboskopowego¹’'’. Rozróżnia się oświetlenie ogólne, miejscowe i kombinowane.

Oświetlenie ogólne, tzw. pośrednie, tj. odbite od sufitu i rozproszone - oprawy oświetleniowe umieszczone są symetrycznie u stropu. Aby źródło światła odbitego i rozproszonego mogło dać najlepszy efekt, należy sufit i ściany pomieszczeń malować na kolor o wysokim współczynniku odbicia padającego na nie światła. Do takich kolorów należą biały (współczynnik odbicia ok. 80%) i zbliżone do niego nasycone odcienie jasnożółte i zielone. Lampy nisko zawieszone i nie osłonięte mogą powodować zjawisko olśnienia⁸⁷.

Oświetlenie miejscowe - bezpośrednie - ma na celu oświetlenie przedmiotu podlegającego obróbce. Źródła oświetlenia miejscowego znajdujące się w polu widzenia winny być zabezpieczone głębokimi i nieprzepuszczalnymi kloszami, kierującymi bezpośrednio światło na płaszczyznę pracy. Ograniczenie się tylko do oświetlenia

“ Zjawisko siroboskopowe - obserwator ma wrażenie dwojenia się, bezruchu lub ruchu w kierunku prze ciwnym przedmiotów poruszających się cyklicznie, w zależności np. od wahań natężenia strumienia świetlnego w lampach zasilanych prądem zmiennym.

*’Olśnienie - zjawisko związane z adaptacją wzroku, wywołane przez bodźce świetlne o zbyt dużej wartości w stosunku do możliwości adaptacyjnych oka.