IMAG0575

& autorytety

tącharakteij^aa; sgo islamu⁵,Gij® wiście mm

.zywiście^;

peil#S

^«jj5

*v{

NNl

■1 i

^łvm I^r J

era! A$ J

wJ

i W yj^

też jedno z wasalnych państw zaczęło wzrastać w siłę. Tym razem był to Songhaj, który już w XV w. oderwał od Mali Timbuktu.

Jak podkreśla S. Piłaszewicz, islamizacja Mali miała raczej charakter powierzchowny - stroje, święta itp. Społeczeństwo rządziło się głównie prawem zwyczajowym, nie szaria’atem, utrzymywała się afrykańska koncepcja boskiego władcy. Opisany przez Ibn Bat-tutę ceremoniał może być dowodem trwałości tego zjawiska.

Songkaj

Państwo Songhaj ów istniało od VII w., a jego stolicą zostało miasto Gao, znane wśród arabskich geografów jako Kau lub Kaukau. Isla-I mizacja nastąpiła w XI w. i miała przebieg pokojowy - nowa religia docierała tu przede wszystkim za pośrednictwem kupców. Dwór w Gao utrzymywał regularne stosunki z Andaluzją, nie mówiąc już o Maghrebie. Jak wynika z zarysu dziejów Ghany i Mali, Songha-jowie przez wiele wieków podlegali mniej lub bardziej; bezpośrednio tamtym państwom. Usamodzielnienie się Songhaju nastąpiło około 1400 r. i wtedy też rozpoczęła się jego ekspansja. Songhaj kontrolował wszystkie szlaki handlowe łączące Sudan Zachodni z Afiyką Północną. W 1469 r. Songhajowie pod wodzą Sonni Alego zajęli Timbuktu, nieco później Dżenne. W ten sposób w granicach państwa znalazły się najważniejsze ośrodki myśli muzułmańskiej w Afiyce Zachodniej^ miasta, które miały już za sobą długą tradycję, Dżenne zostało zislamizowane w XIII w. za panowania władcy o imieniu Koj Konboro, który był 26. władcą od początku istnienia miasta. Tarich al-fattasz przekazuje: „Zburzył on swoją rezydencję r |pzekształcił ją w meczet dla Boga Najwyższego - a to obecnie Wielki Meczet. Zbudował potem inny pałac dla swojego dwom. Stoi on obok meczetu ze wschodniej strony”⁸. Wspomniany przez pochodzącego z Dżenne autora kroniki Wielki Meczet w ówczesny ⁸ Sudanskije chroniki, dz. cyt., s. 157,

315