pol0001

Czytamy i interpretujemy

O Wyodrębnij i omów kolejne obrazy poetyckie w wierszu.

11 Wskaż środki artystyczne, dzięki którym poeta wyraził gwałtowność żywiołów i wysiłek ludzi zmagających się z burzą.

11 Scharakteryzuj postawę podróżnego z ostatniej strofy wiersza. Jak rozumiesz sens jego refleksji?

D Sprawdź, czy wiersz zachowuje podstawowy dla sonetu podział tematyczny strof. Porównaj jego tematykę i budowę z sonetem Mickiewicza Dobranoc.

B Porównaj sonet Mickiewicza z malarskimi przedstawieniami morza (np. Turnera, Ajwazowskiego, Gericaulta).

Juliusz Słowacki Hymn

Smutno mi, Boże! - Dla mnie na zachodzie

Rozlałeś tęczę blasków promienistą;

Przede mną gasisz w lazurowej wodzie Gwiazdę ognistą...

Choć mi tak niebo Ty złocisz i morze, Smutno mi, Boże!

Jak puste kłosy z podniesioną głową

Stoję rozkoszy próżen i dosytu...

Dla obcych ludzi mam twarz jednakową, Ciszę błękitu.

Ale przed Tobą głąb serca otworzę,

Smutno mi, Boże!

Jako na matki odejście się żali

Mała dziecina, tak ja płaczu bliski,

Patrząc na słońce, co mi rzuca z fali Ostatnie błyski...

Choć wiem, że jutro błyśnie nowe zorze, Smutno mi, Boże!

Dzisiaj, na wielkim morzu obłąkany¹,

Sto mil od brzegu i sto mil przed brzegiem, Widziałem lotne w powietrzu bociany Długim szeregiem.

Żem je znał kiedyś na polskim ugorze, Smutno mi, Boże!

Juliusz Słowacki    »-

1809 Urodzony w Krzemieńcu jako syn profesora literatury Euzebiusza Słowackiego i Salomei z Januszewskich.

1818 W cztery lata po śmierci ojca przeprowadza się do Wilna wraz z matką, która wychodzi za mąż za doktora Augusta Becu; odtąd będzie się wychowywał z dwiema przybranymi siostrami.

1825 Rozpoczyna studia na Uniwersytecie Wileńskim, przeżywa pierwszą miłość - do Ludwiki Śniadeckiej; przyjaźni się z Ludwikiem Spitznaglem, dobrze zapowiadającym się orien-talistą, którego samobójcza śmierć w wieku 22 lat odbije się echem w kilku utworach poety.

1829-1830 Po studiach przenosi się do Warszawy, gdzie zostaje urzędnikiem w Komisji Skarbu; gdy wybuchnie powstanie listopadowe, zyska sławę jako autor patriotycznych wierszy (Hymn [Bogarodzica! Dziewico!], Oda do wolności).

1831 Z nieznanych powodów, być może w misji dyplomatycznej, wyjeżdża z powstańczej Warszawy do Drezna, Londynu (tu zachwyci się nowoczesną cywilizacją) i Paryża, gdzie spędza rok i wydaje dwa zbiory poezji.

1833-1835 Przebywa w Szwajcarii nad Jeziorem Genewskim, poznaje Alpy. Wydaje trzeci tom poezji (tu m.in. poematy Lam-bro i Godzina myśli). Wzdycha do młodej Marii Wodzińskiej. W Paryżu ukazuje się anonimowo jego dramat Kordian.

1836- 1837 Odbywa największą w życiu podróż, prawdziwie romantyczną wyprawę z Neapolu do Ziemi Świętej (zob. mapa podróży Słowackiego, s. 76).

1837- 1838 Ze Wschodu wraca do Francji przez Włochy. We Florencji w ciągu melancholijnego półrocza pisze kilka poematów (m.in. Anhelli i Poema Piasta Dantyszka). W Paryżu zamieszka już na stałe.

1839-1841 Okres towarzyskiej aktywności i sukcesów: jako autor opublikowanych właśnie dramatów, Mazepy i Lilii Wenedy, rywalizuje z Mickiewiczem. Podejmuje wyzwanie na pojedynek, gra na giełdzie, kocha się w Joannie Bobrowej.

1842-1843 Należy do Koła Sprawy Bożej. Odchodzi z grupy, ale nie opuszczają go pasje religijne i polityczne.

1844 Wydaje Sen srebrny Salomei i Księdza Marka, prawdopodobnie pisze Fantazego.

¹ obłąkany-tu: zagubiony, zabłąkany

Romantyzm