(716)

nęu^ynarodowe stosunki polityczne

pod kontrolą Jasira Arafata (do 2004 r.) i jego organizacji Fatah OWP stała się je nym z Równych ruchów politycznych uprawiających terroryzm, który uznano^ metodę walki o utworzenie państwa palestyńskiego między rzeką Jordan a Mor Śródziemnym. W swym programie politycznym OWP kładła nacisk na zniszczej™ państwa Izrael, co uległo zmianie dopiero w 1993 r. po podpisaniu palestyńsko -izraelskich porozumień w sprawie utworzenia Autonomii Palestyńskiej obejmują^ zachodni brzeg Jordanu i Strefę Gazy przy jednoczesnym uznaniu istnienia państiif] izraelskiego. W latach osiemdziesiątych OWP coraz częściej koncentrowała się j atakach wymierzonych w amerykańskich obywateli i amerykańską własność. Jedn<|| cześnie zapisała się w annałach jako jedna z najbardziej skutecznych i wpływowy^ organizacji. OWP, uznana przez National Intelligence Service Report za najboga organizację terrorystyczną na świecie, posiadała na przełomie XX/XX3 w. aktywiii szacowane na około 10 mld dolarów, przy rocznym dochodzie sięgającym 1,5-2 mlii dolarów. Fundusze te pochodziły zarówno z donacji, jak i działalności stricte krymSi nalnej: wymuszenia, pranie brudnych pieniędzy, nielegalny handel bronią czy udzi^T w międzynarodowym handlu narkotykami. Według Rachel Ehrenfeld ukryte itrwę|i stycje OWP sięgają kwoty ponad 50 mld dolarów³². Jednym z istotnych źródeł dó|I chodów było organizowanie obozów szkoleniowych dla różnego rodzaju ugrupowanjg terrorystycznych, gdzie sześciotygodniowy kurs kosztował 5—10 tys. dolarów³³.

Sukces OWP, sprawującej obecnie władzę na zachodnim brzegu Jordanu (Strefa| Gazy pozostaje pod kontrolą konkurencyjnego Hamasu) i będącej organizacją poli-^ tyczną uznaną przez Izrael w 1993 r. za jedynego legalnego przedstawiciela narodu! palestyńskiego, polega na zakrojonej na szeroką skalę strategii politycznej, w której^ taktyka terrorystyczna przyniosła spodziewane efekty. Według Bruce’a HoffmanallS OWP była: 1) pierwszą prawdziwą międzynarodową organizacją terrorystycznąjfH 2) przynajmniej do początku lat osiemdziesiątych zdołała wyszkolić ponad czter? Jjffl dzieści różnych organizacji posiadających własne bazy między innymi w Jordanii, * Jemenie czy Libanie; 3) organizacją posiadającą własne zasoby finansowe, której włączano w obieg gospodarki międzynarodowej, toteż znaczna część dochodów ' OWP pochodziła z inwestycji; 4) dzięki terroryzmowi OWP i sprawujący w niej kierowniczą funkcję Fatah uzyskały międzynarodowe uznanie, wykazując również zdolność do utrzymywania własnych przedstawicielstw dyplomatycznych³⁴.

W latach osiemdziesiątych istotną rolę odgrywał również państwowy sponsoring akcji terrorystycznych, o które już wówczas Stany Zjednoczone oskarżały między innymi rządy Syrii, Libii, Iranu, a także ZSRR, choć w tym ostatnim przypadku brakuje konkretnych dowodów³⁵. Za bardzo aktywne uznaje się natomiast ówczesne sowieckie wschodnioeuropejskie państwa satelickie, jak Niemiecka Republika

³²    R. Ehrenfeld, And a Thief Too: Yasser Arafat Takes What He LAkes, „National Review”, 29 lipca 2002.

³³    B. Hoffman, op. cits. 78.

³⁴    Ibidem.

³⁹ Dogłębnie kwestię tę analizuje C. Sterłing, The Terror NetWork, New York 1982.

Terroryzm międzynarodowy: ideologia, formy działania i metody jego zwalczania

^Jpftanokratyczna (NRD), Czechosłowacja czy Bułgaria, której wywiad (pozostający w ścisłej zależności od sowieckiej KGB) był zamieszany w zamach na życie, papie-|§§ją-Jana Pawła Q w 1981 r. Jednakże sowieckie działania w tej materii były ściśle Klyraniczone i kontrolowane, tak by nie nastąpiły jakiekolwiek akty odwetowe ze Ipjsirony państw dotkniętych terroryzmem. I tak na przykład ujawniono, iż materiały ^ wybuchowe dla IRA w słynnym zamachu dokonanym w 1984 r. na członków Partii ^konserwatywnej w Brighton w czasie jej konwencji z udziałem premier Margaret , ' Thatcher dostarczyła Czechosłowacja. Sprzyjanie wszelkiego rodzaju ruchom rewo-pglucyjnym zostało wpisane w kontekst zimnowojennej rywalizacji, toteż bardziej ade-Ijlkyratne byłoby stwierdzenie o sprzyjaniu terroryzmowi, gdy wymierzano go w Stany glpjednoczpne i kraje zachodnie. W pełni potwierdzone zostało popieranie terroryzmu llfprzez Libię, zwłaszcza w przypadku zamachu na amerykańskich żołnierzy w Berli-Igme Zachodnim w 1986 r. W odwecie prezydent Ronald Reagan zarządził bombar-Sfdowanie wyznaczonych celów w Libii, oskarżając przywódców tego kraju o chęć g| stanięcia na czele akcji terrorystycznych wymierzonych w USA. Dopiero w wyni-| ku ataku na amerykański samolot pasażerski linii Pan Am w 1988 r., który został ||| zniszczony nad miejscowością Lockerbie, doszło do międzynarodowej współpracy p w celu ujęcia libijskich terrorystów. Ostatecznie zostali oni osądzeni w Holandii, a w 2003 r, Trypolis wyrzekł się terroryzmu oraz wyraził chęć współpracy w jego pi zwalczaniu. To ostatecznie doprowadziło do skreślenia tego kraju z listy państw || sponsorujących terroryzm.

ł wladżą; likwidaęja przeclslavwcleli wla<łzy^i3) boIszeWłcy'^ terrorjako forn\a walki, ale .wpisany,w sze-

'roją

np.Irlandzka Armia Republikańska, baskijska ETA,:TamiIskieTygrysy; 7) .terroryzm,leyracki -walka z syptómfcm kapitalistyfcznyrfi i reprezentującą go tnstyfucją państwa - np. aerwone Brygady, Frakcja Czerwonej "Armii,‘formy partyzan tla inigsfcig.    ]i ¹ * -^^rj *ttł* *,    ‘^y>> f ś " t % fr.|

Nowe oblicze terroryzmu na przełomie XX i XXI w.

Rozpad systemu bipolarnego doprowadził do dramatycznych przesunięć w skali mię* dzynarodowej, czego rezultatem było nasilenie działalności terrorystycznej. W okresie

495