~LWF0071 (4)

*5*

Rekonstrukcja tkaniny należącej do wyposażenia okrętu grzebalnego z Oseberg (Norwegia). Widoczne są

postacie wojowników, kobiet, jeźdźców, a także wozy 1 ptaki

czynność tak niezręcznie, że przewrócił króla, ku uciesze Normanów obecnych podczas ceremonii.

Rollon zachowywał się potem wcale nie jak wasal króla Francji, lecz jak niezależny władca. O ile można sądzić z zachowanych opisów, zresztą nie w pełni wiarygodnych i zawierających'sporo sprzeczności, był on raczej wikingiem aniżeli feudalnym baronem. Niedawno nawrócony chrześcijanin Rollon zjednywał sobie świat sił nadprzyrodzonych nie tylko poprzez szczodre obdarowywanie Kościoła, ale również za pomocą ofiar z ludzi składanych pogańskim bogom. Podobnie postępowała część jego poddanych, których liczba stale rosła w X w. dzięki napływowi nowych osadników skandynawskich.

Jednakże już w ciągu kilku pierwszych pokoleń założyciele księstwa Normandii utracili większość swych skandynawskich cech; zanikł ich język, prawa, religia, obyczaje, dawne porządki socjalne. Osiedliwszy się wśród ludności, w której żyłach płynęła krew Celtów, Rzymian, Franków i "wielu innych plemion, Normanowie szybko zlali się z nią. Niezmiernie wymowny jest fakt, że już drugi kolejny książę Normandii musiał dla swego syna poszukiwać nauczyciela języka duńskiego: w Rouen nikt już nie mówił po duńsku. Duńsko-norweska kolonia przekształciła się we wzorcowe francuskie księstwo feudalne, posiadające swoistą strukturę polityczną i niezwykle jak na owe czasy silną władzę książęcą.

Normanowie, którzy w 1066 r. na czele z księciem Wilhelmem Bastardem (Zdobywcą) podbili Anglię, nie mieli już nic wspólnego ze swymi przodkami ze Skandynawii. Byli to północno-francuscy rycerze, mówiący po francusku, piszący (oczywiście tylko ci, którzy władali piórem) po łacinie, o mentalności ukształtowanej w duchu ideologii feudalizmu. Nic dziwnego, że po normandzkim podboju Anglii powstała tam drabina hierarchii lennej i silna monarchia feudalna. Klasyczne zasady feudalizmu, które po raz pierwszy znalazły swe szerokie zastosowanie w państwie Franków, zostały wprowadzone do Anglii za pośrednictwem Normandów. Jak pisał przed pół wiekiem jeden z historyków anglosaskich, Anglia z wyspiar-

10* 147