gramAttca
1. Czas przeszły dokonany złożony trybu subjuntiro
Czas przeszły dokonany złożony trybu subjuntivo (preterito perfecta de subjuntivo) wyraża czynność dokonaną. Używa się go wtedy, gdy w po* dobnym zdaniu w warunkach rzeczywistych (tryb oznajmujący) występo* wałby czas przeszły dokonany złożony trybu oznajmującego.
Preterito perfecto de subjuntivo tworzymy dodając do czasu teraźniejszego trybu subjuntivo (presente de subjuntivo) czasownika posiłkowego haber imiesłów bierny odnośnego czasownika.
MODO SUBJUNTIYO
Preterito perfecto
alabar |
beber |
partir |
(que) haya \ |
(gue) haya \ |
(ąue) haya |
hayas i |
hayas |
hayas |
h“ya ) alabado |
haya ' |
\bebido *!aya |
hayamos ( |
hayamos j |
hayamos |
hayais 1 |
hayais 1 |
1 hayais |
hayan ) |
hayan ) |
hayan . |
tpartido
2. Ogólne zasady użycia trybu subjuntivo
Oprócz poznanych dotychczas wypadków (tj, w zdaniach warunkowych oraz po czasownikach wyrażających wolę, możliwość, wątpliwość lub uczucie) używa się też trybu subjuntivo w zdaniu podrzędnym: a- Po wyrażeniach nieosobowych (wyrażających konieczność, możliwość, uczucie), jak:
es probable — jest możliwe; prawdopodobnie es preciso — jest konieczne Es probable gue renga don Fedro.
Es preciso que prepare cafe.
b. Po spójniku aungue — chociaż, chociażby, po guiza lub guizas — być może: '
aungue renga guiza renga
c. Gdy w zdaniu głównym czasownik wyraża sąd zaprzeczony: no pensar — nie sądzić, no creer — nie wierzyć, nie przypuszczać, nie sądzić itp.:
no creo, no pienso que venga...
Omówiliśmy już wszystkie1 czasy trybu subjuntivo. Niektóre z tych czasów poznaliśmy tylko w użyciu ze spójnikiem si w zdaniach warunkowych. Jednakże wszystkie czasy trybu subjuntivo występują również ze spójnikiem que i wówczas obowiązuje następstwo czasów podobnie jak w trybie oznajmującym, np.:
Conchita dice que toma cafe. Mama ąuiere que tome te. Conchita dęcia que tomaba cafe. Mama ąueria que tornara (se) te. Conchita dijo que tomaba cafe. Mama quiso que tomara (-se) te.
Czas trybu subjuntivo jest taki sam, jaki byłby w odpowiednim zdaniu, wyrażającym twierdzenie (a nie wątpliwość):
Fedro va al cine. No creo ąue vaya al cine.
Pedro. ha ido al cine. No creo que haya ido al cine Fedro ird al cine. No creo que vaya al cine.
Pedro iba al cine. No creo que fuera (se) al cine.
Pedro habia ido al cine. No creo que hubiera (-se) ido al cine.
EJERCICIOS
1. Odpowiedzieć na następujące pytania:
jDe gue hablaban Pedro y el maestro? £Quć dia era? óDónde y como pasa usted el primer dia de] afio? £Quien ha enviado un teiegrama al primcr secretario dcl Comite Central del POUP? £Quć convicción se expresa en el teiegrama? £Por que hay amistad entre la Polonia Popular y la URSS? £Quć desea el primcr Ministro de la URSS a Polonia? iRecibe usted muchas cartas de felicitación? £Le gustan las fiestas? £Por que?
2. Wstawić zamiast wyrazów w nawiasie odpowiednią formę preterito perfecto de indicatiyo w 1. zdaniu i preterito perfecto de subjuntivo w 2. zdaniu — według podanego wzoru.
Wzór: Pedro ha leido un periódico hoy. No creo que Pedro haya leido un periódico hoy.
201
Jako forma gramatyczna istnieje czas przyszły prosty trybu subjuntivo (futuro imperfecto de subjuntivo): alabare, alabares, alabare, alabdremos, alabareis, alabaren, jak również czas przyszły złożony: hubiere alabado, hubieres alabado. hubiero alabado itd. Czasów tych prawie nie używa się obecnie w mowie potocznej, pozostało tylko wyrażenie: sed 1° <i«e fuere — co będzie, to będzie; jak by nie było.