IMG91

dostrzec w nim pewne wartości i możliwości konstruktywnego rozwoju, aby odmienić jego trudną sytuację i stworzyć podstawy do przezwyciężenia przejawianych przez niego trudności wychowawczych.

Niebagatelną także przyczyną nieprzystosowania społecznego jest niska pozycja społeczna ucznia w klasie szkolnej, a więc jego mało znaczące miejsce w strukturze społecznej danej klasy. Uczeń taki nie cieszy się wśród swych kolegów i koleżanek klasowych uznaniem ani popularnością. Przeciwnie, wielu z nkh wyraża wobec mego obojętny stosunek, a niekiedy nawet nacechowany niechęcią lub wrogością. W ten sposób pozbawia się takiego ucznia poczucia przynależności do zespołu klasowego, co skłania go do szukania oddanych przyjaciół poza klasą szkolną. Prowadzi to nierzadko do nawiązania kontaktów i przyjaźni z osobami podobnie odtrąconymi przez społeczność klasową, jak on sam. Uczniowie niekiedy takie odtrącenie przeżywają bardziej boleśnie, niż inne przykrości doznane w szkole lub w domu. Nic więc dziwnego, że społeczna degradacja w gronie rówieśników klasowych wywiera — jak wykazują to liczne badania* —- duży wpływ na wzrastający stopień nieprzystosowania społecznego uczniów. Okazuje się też;^:iż izolowani lub odrzucani przez klasę są zwłaszcza uczniowie drugoroczni, chociaż to oni właśnie najbardziej potrzebują oparcia w zespole klasowym.

Przyczyny pedagogiczne. Wyjątkowo groźną kategorią przyczyn trudności wychowawczych, tkwiących w środowisku szkolnym, tą przyczyny pedagogiczne łącznie z dydaktycznymi Pomimo to nie wszyscy pedagodzy uświadamiają sobie ich niebezpieczeństwo dla właściwego nawoju uczniów. W tym też należy upatrywać szczególną szkodliwość społeczną przyczyn pedagogicznych. Wykazują one tendencję do rozprzestrzeniania się i na ogól nie dają się łatwo usuwać.

Przyczyny pedagogiczne polegają przede wszystkim na tym, śe zbyt w»in uwagi przywiązuje się do wyrabiania w uczniach pozytywnej motywacji uczenia **ę. Znajduje to swój asczegśł-

aa WMt pewU" h nkhWJ petycji ■pnkcmej molów t ic* ggąi^fggwwwMwoasoi spehccwiyat pcwprewedaBae oda. w nutach pcac magt* •awfelah pimweh w Mledne Ttwh Wychwala UMCS.