76 3. Konstrukcyjne postacie połączeń gwintowych
cd. tablicy 3.10
Klasa własności mechanicznych |
14H |
22H |
33H |
45H |
Twardość Yikersa HV min |
140 |
220 |
330 |
450 |
3. Nakrętki zwykle i wysokie
W zależności od klas własności mechanicznych śrub i wkrętów współpracujących z nakrętkami or od nominalnej wytrzymałości na rozciąganie Rm tych wyrobów ustala się 6 klas własności mecha nicznych nakrętek zwykłych i wysokich.
Klasa własności mechanicznych nakrętek |
Śruby i wkręty współpracujące z nakrętką | |
klasa własności mechanicznych |
nominalna wytrzymałość na rozciąganie Rnx | |
4 |
3.6, 4.6, 4.8 |
400 |
5 |
5.6, 5.8 |
500 |
6 |
6.6, 6.8 |
600 |
8 |
8.8 |
800 |
10 |
10.9 |
1000 |
12 |
12.9 |
1200 |
Nakrętki niskie
W zależności od wielkości nominalnych i rzeczywistych naprężeń pod obciążeniem próbnym ustala się 2 klasy własności mechanicznych nakrętek niskich: 04 i 05. Pierwsza cyfra symbolu oznacza zmniejszoną w stosunku do nakrętek zwykłych nośność, a druga cyfra oznacza 0,01 nominalnej wartości naprężenia pod obciążeniem próbnym.
Klasa własności mechanicznych |
Naprężenie pod obciążeniem próbnym w MPa | ||
nakrętek |
nominalne |
rzeczywiste | |
04 |
400 |
380 | |
05 |
500 |
500 |
Po zdjęciu obciążenia próbnego, przy którym naprężenie rozciągające w śrubie osiąga wartość podaną w tablicy, nakrętka powinna dać się odkręcić ręcznie.
W połączeniach gwintowych obciążonych statycznie, a także przy niewielkiej pulsacji obciążeń zabezpieczeniem przed obluzowaniem się złącza są siły tarcia, jakie występują na powierzchni gwintu i na powierzchni styku łączonych elementów. Aby w złączu występowały do
statecznie duże siły tarcia każdy łącznik gwintowy musi być odpowiednio silnie dokręcony. Nie można jednak w obawie przed zluzowaniem się dokręcać połączenia zbyt mocno, gdyż może to doprowadzić do ścięcia V gwintu lub zniszczenia śruby (wkrętu) przez przekroczenie jego wytrzy-<ao małości przy jednoczesnym rozciąganiu i skręcaniu. Wartości dopuszczalnych maksymalnych momentów dokręcenia w N-m oblicza się według [J normy PN-81/M-82056 ze wzoru
W Mn
(1 w mm, Re — granicą plastyczności materiału śruby w MPa, k — —— _ i Md