P5231010

11S

ch₂

z

H    HO-f^—CH^CH-C —

O

Ryp. 3^« Wzór kurkominy

Obecność kwasu salicylowego (lub Innych związków chemicznych) przyspiesza szybkość przemiany kurkumlny w ro zo oj an Inę. Czerwone zabarwienie Jest tym słabsze, la drewno Jest bardziej wilgotne.

Bozooyanina w kwaśnym środowisku Jest zabarwiona na kolor ozorwony, w zasadowym - na niebieski. Ta wlaśoiwość umożliwia odróżnienie przebarwiać powstających pod wpływem knrkuminy od czerwonego zabarwienia drewna, które aoZe być spowodowane obeanośoią związków 3-wartośoiowego Żelaza i innyoh metali.

Celem omaozenia obeonośoi związków boru w drewnie przygotować naleZy naat^pująoe roztwory:

Roztwór A: 80 ml alkoholu etylowego wysyoa się kwasem salicylowym i dodaje 20 ml 36£-owego kwasu solnego.

Roztwór Bt 10 g sproszkowanego korzenia kurkumy (Rhizoma Curcumao) poddaje się ekstrakoji w aparacie Sozhleta 100 ml alkoholu e-ty lowego.

Drewno przed badaniem należy podsuszyć w suszarce i następnie na przekrój poprzeczny za pornooą rozpylacza szklanego nanosi roztwór A.

Po wchłonięciu roztworu przez drewno, nałoży na ten sam przekrój nanieść w podobny sposób roztwór B. Powstanie czerwonego zabarwienia, w przypadku obeonośoi w drewnie związków boru, następuje po około M) minutach.

Vylcrjoie w drewnie kwasu borowego i Jego soli, na podstawie czerwonego zabarwienia, następuje na ogół przy ilościach rzędu Z~k kg U^BO^ na 1 a? drewna. Zabarwienie pośrednie między kolorem Żółtym i czerwonym występują Ju± poniżej 1 kg/m^. Uwzględniająo wartości grzybobójcze i owadobój-ose związków boru, czułość tej reakoji odpowiada w przybliżeniu ilościom wystarczającym do skutecznego zabezpioożenią drewna przed tymi ozynnika-mi niszczącymi. V naszych warunkaoh, w przypadku trudności w uzyskaniu korzenia kurkumy, użyć można dostępnego w aptekach gotowego alkoholowego preparatu o nazwie S o lar en.

Związki boru w drewnie wykryć można także za pomocą alkoholu poliwi-nylowego i roztworu Jodu. V tym celu miesza się Jednakowe ilości 1-pro-oentowego wodnego roztworu alkoholu poliwinylowego i 10-procentowego kwasu solnego. Mieszaninę tę nanosi się na świeży przekrój drewna za pomocą pędzelka lub rozpylacza. Następnie nanosi się tą samą metodą 0,1 n roztwór Jodu (20g KJ i 12,7 g Jj/1000 ml). Przy ilośoiaoh od około    kg

kwasu borowego w 1 m? drewna, powinno wystąpić niebieskie zabarwienie.

Związki miedzi w oohronie drewna występować mogą zarówno w    postaci

nieorganiczne J , jak 1 organiozne J . V pierwszym przypadku mogą    stanowić

składniki preparatów trudno wy my walnych z drewna, Jak np. związki miedzi ze związkami ohromu, a takie arsenu, cynku i boru. V postaoi organicznej miedź może wyotępowaóo np. w naf te nianie miedziowym, pi ę cio chloro! onola-nie miedziowym i innyotr. Należy także wzięć pod uwagę, że niektóre związki miedzi mogą niekiedy, bez pomocy specjalnych odczynników, barwie drewno na speoyfiozny kolor. Dzieje się tak np. w przypadku siarczanu miedziowego (CuSO^), jeśli jego ilość w drewnie przekracza 3,5 kg/m^.

Do wykrywania w drewnie miedzi zastosować można wiele reakcji barwnyoh, a to dzięki temu, że większość związków tego metalu charakteryzuje się wyraźnym zabarwieniem. Jedną z możliwości Jest wykrywanie jonów Cu⁺⁺ za pomocą żelazooJanku potasowego, który powoduje pojawienie się brunatnego zabarwienia, na skutek powstania źelazoojanku miedziowego w myśl reakcji:

2 Cu⁺⁺ +    [Fe(0N)₆]—>-Cu₂ [f«(CN)₆] ♦ 4K⁺

Dla wykrycia związków' miedzi w drewnie za pomocą tej reakoji, należy przygotować świeży, 1-2-pro cent owy wodny roztwór Zelazoc Janku potasowego Kj^[Fe(CN)£] i nanieść na badany przekrój drewna metodą smarowania lub opryskiwania. Drewno przesycone związkami młodzi zabarwia się na kolor brunatny •

Czułość tej reakoji jest bardzo duża, brunatne zabarwienie pojawia kLę już przy około 0,4 kg Cu/m?, tj. przy ilośoiach, znacznie niższych, niż wartośoi grzybobójoze związków tego metalu.

Inną możliwość wykryola w drewnie związków miedzi stwarza roakoja barwna z dwufenylokurbazydom, który z wieloma dwuwartościowymi kationami tworzy wyraźnie zabarwione.sole kompleksowe:

0

C

NH — NH —

NH— NH— ggH|

Dla wykryola w drewnie związków miedzi za pomocą tej reakoji należy przygotować roztwór 0,5 g dwufenylokarbazydu w 50 ml alkoholu izopropylowego i 50 ml wody destylowanej. Drewno, w którym spodziewać się można związków miedzi, należy podsuszyć i posmarować lub opryskać roztworem dwuf enylokarbazydu. Drewno przesycone związkami miedzi przebarwia się wyraźnie na kolor purpurowy, natomiast drewno nieprzesyoone pozostaje nie-zabarwione. Za pomooą tego wskaźnika wykryć można w drewnie zarówno organiczne związki miedzi (np. naftenion miedziowy), jak i związki nieoru ganiczne. Czułość reakcji Jest duża, granica pojawiania się zabarwiania leży poniżej granioznej wartośoi grzybobójczeJ.