11*
6.2,4. Wykrywanie zwitek ów cynka
Związki cynim nie aaleią do środków o wysokiej skuteczności, jednak w pewny cli warunkach soegą być brane pod nwagę w ochronie drewna, zwłaszcza, te lob szkodliwość dla organizmów stałocieplnych Jest Mniejsza od innych składników preparatów lmpregnacy jnych. Związki cynka nogą występować w postaci nieorganicznej (np. chlorek cynkowy ZnCl^) lab organicznej (np, naftenlan cynkowy).
Jedną z możliwości wykrycia w drewnie związków oynkn stwarza reakcja barwna z telazocjsnkien potasowy* i jodkiem potasowy*. Ola wykrycia w drewnie związków cynka nalety zwieszać z sobą równe Ilości 1 —pro oentowo— go wodnego roztworu źelazocjaska potasowego Pe(CX)^ , 1—procentowego roztsora Jodko potasowego U i 5—prooentowego roztworu skrobi. Mieszaninę tę nanosi się na drewno metodą smarowania lub opryskiwania. Drewno przesyoone związkani cynku po krótkim czasie barwi się na kolor niebieski. Czułość tej reakcji jest wytsza od granicznych wartości grzybobójczych, która dla chlorku cynkowego ZnCl^ wynosi około 14 kg/sr •
Związki cynka w drewnie wykryć sożsa takie za posocą ditizona (dwufe— sylotioksrhezozia}, który z wie Łona jonami metali ciężkich tworzy intensywnie zabarwione sole kompleksowe. ¥ tym przyjadlcn świeżo przygotowany roztwór 10 mg ditizona w 100 ml czterochlorku węgla (CCl^) nanosi się za pomocą pipety na przekrój drewna. ¥ obecności jonów cynku następuje zmia— na zabarwienie z kolon zielonego aa czerwony. V przypadku oznaczania głębokości wnikania związków cynku w drewno, należy natychmiast zazna-ozyc granicę zabarwienia na drewnie za pomocą ołówka.
6.2.5. Yykrywanle związków chromu
Związki chroma w ochronie drewna występują głównie w postaci dwuchro— ■leasw, które jednak nie wykazują wysokich właściwości toksycznych a sto— acwane są w cela obniżenia działania korodującego niektórych soli impregnacyjnych a przede wszystkim w cela zmniejszenia stopnia wymywalmości tych preparatów,
*a przykładzie mieszaniny soli kwasu fluorowodorowego z dwuchromianami alkaliów reakcję powstawania w drewnie trudno rozpuszczalny ch, a tym samym trudnouy my walny ch z drewna związków kompleksowych można przedstawić w następujący sposób:
12 5aF k tapr^O^ + k zp —► 2 Ha^Cr?^ ♦ 8 KaOH +30
Jest to typowa reakcja redakcji, w której chrom 6—wartościowy jest
redukowany do 3~wartościowego, a czynnikiem redukującym są wolne grupy fenolowe ligniny. Krislit chromowy (ŚajCrf^) jest słabo rozpuszczalny w wodzie, wykazując jednocześnie bardzo dobre właściwości grzybobójcze. Związek ten, według nowszych badać, aa wzór chemiczny: Ma^JCrP* (JEL,©)].
Redukcja związków chroma przebiega w drewnie z szybkością zależną od wielo różnych czynników, należy się przeto liczyć z obecnością w drewnie
zarówno chromu 3 —wartościowego, Jak i 6— wartościowego, w związku z ozjm j istnieją reakcje barwne, pozwalające na Identyfikację oba przypadków# niekiedy stosowanie takich reakcji jest zbyteozne, gdy Z drewno na*y~ eona preparatami zawierającymi związki chromu przybiera charaktery • tycz. | na zabarwienie (np. szaro-zielone).
Wykrywanie w drewnie związków chromu 6-wartościowego sotoa prsoprowa. dzio za pomocą reakcji barwnej z dwuf enylokarfeohydrazydem, benzydyną,
octanem ołowlawym i innymi związkami chemicznymi.
Reakcje z dwufeny loka rbohy draży dem (dwufenylokarbazydem) polega na za. \ stosowaniu 5—pro cent ow ego roztworu tego związku z 95—procentowym alkohole etylowym z dodatkiem 255* lodowatego kwasu octowego. Roztwór ten nanosi się na drowno metodą smarowania lab opryskiwania. Bezbarwny lub lekko ri Zowy roztwór w przypadku obecności w drewnie związków chromu zmienia za.1 barwienie na kolor fioletowy.
Według receptury AWPA. (American Wood Presarvers# Aseociation) tę aaąl reakcję nożna wykonać za pomocą roztworu 0,5 g dwufenylokarbazydu w 50 al i alkoholu izopropylowego 1 50 ml wody destylowanej. Drewno nasycone związkami chromu barwi się pod wpływem tego odczynnika na kolor purpurowy.
W reakcji barwnej z benzydyną związek ten, pod wpływem dwuchromianów, jak równieZ 1 innych środków utleniających, w roztworze kwasu octowego oj lega utlenianiu do błękitu benzydynowego,
W celu wykrycia w drewnie obecności związków chromu 6—wartościowego os | leZy przygotować roztwór 0,05 C benzydyny w 10 ml kwasu octowego, dopal- I nić do objętości 100 ml wodą destylowaną i przesączyć. Otrzymany roztwór j nanosi się na badane drewno metodą smarowania lub opryskiwania. Drswoe ; nie impregnowane zabarwia się pod wpływem benzydyny na kolor Żółto—pomarańczowy , strefy nasycone związkami chromu 6—wartościowego przybierają
niebieskie zabarwienie.
Powstające w drewnie na skutek reakcji redukcji związki chroma 3-*as4
tośclowego wykryć można za pomocą reakcji z erlochromocyJaniną R, kiami
-
w zakresie pH 3-11 daje z tymi związkami niebiesko—fioletowe zabarwię* nie. M celu otrzymania tej reakcji, drewno smaruje się najpierw roztworu 20 g octanu ołowiowego w 80 ml wody destylowanej i 20 ml kwasu octowego Rastępnie ten sam przekrój badanego drewna smaruje roztworem zawierający 1 g eriochromocyJaniny R w 100 ml wody destylowanej 1 próbkę umieszcza n 10 minut w suszarce w temperaturze 100°C. Strefy drewna nasycone związkami 3~v ar tośclowego chromu przyjmują zabarwienie niebieskie, drewno niei» pregnowane jest zabarwione na kolor czerwony.
6.2,6. Wykrywanie fosforanów
Fosforany w o obronie drewna odgrywają dożą rolę przy preparowaniu śzstł ków przeć iwognio wy ch, nanoszonych na drewno metodą smarowania, opryskiwania lub moczenia, najczęściej wchodzą tutaj w rachubę fosforany amonował Przy tego typu środkach na ogól chodzi o powierzchniowe nasycenie, c«lś|
1
sari
1
lees
ale,
stój
Jęki
jes
ayai
osa
pas
ede
dra
alk
pow
pra
ml.
pis
Ule:
o*yi