LISTA 5. Obliczenia stechiometryczne. Wyznaczanie składu 8. Oblicz, jaka objętość roztworu HCl gęstości d = 1,09 g/cm3 zawierającego
15,0% HCl przereaguje całkowicie z 20,0 g cynku. Jaką objętość,
procentowego mieszaniny.
mierzonÄ… w warunkach normalnych, zajmie wydzielony w tej reakcji
wodór? (Odp. 136,4 cm3 roztworu; 6,85 dm3 wodoru)
W. Ufnalski  Podstawy obliczeń chemicznych z programami komputerowymi ,
str 185 -202.
9.W reakcji sodu z wodą wydzieliło się 300 cm3 wodoru mierzonego w
L.Jones, P.Atkins  Chemia ogólna , rozdz. 4, zad. str . 166  179.
warunkach normalnych. Oblicz: a) masę użytego w reakcji sodu; b) jaką
objętość 0,200 M roztworu H SO należy użyć do zobojętnienia
2 4
otrzymanego roztworu. (Odp. 0,6161 g Na; 67,0 cm3)
1. Wodór w skali laboratoryjnej można wytwarzać w reakcji wodorku wapnia z
wodą. Oblicz masę CaH niezbędnego do otrzymania 1 m3 wodoru
2
10. W wyniku rozpuszczenia 10,24g stopu zawierajÄ…cego 82,0% Ag w
(war. normalne). (Odp. 939 g)
stężonym kwasie azotowym i krystalizacji otrzymano 11,42g AgNO .
3
Oblicz wydajność procesu. (Odp. 86,36%)
2. Spalanie propanu przebiega według poniższego schematu reakcji
& C H + & O & CO + & H O
3 8 2 2 2
11. Do 200,0g kwasu solnego o stężeniu 10,0% dodano 5,00g
wag.
Jaką objętość propanu mierzonego w warunkach normalnych należy spalić
metalicznego magnezu. Oblicz zawartość procentową składników tak
w celu otrzymania 12,0 moli dwutlenku węgla? (Odp. 89,6 dm3)
otrzymanego roztworu. (Odp. 2,44% HCl; 9,56% MgCl )
2
3. Podczas ogrzewania wodorowęglanu sodowego otrzymuje się węglan
12. Ile gramów 10,0%-owego roztworu AgNO należy zużyć do strącenia
3
sodu, parę wodną oraz dwutlenek węgla. Obliczyć ubytek masy
jonów chlorkowych z 30,0 cm3 0,250 molowego roztworu NaCl, stosując
towarzyszący ogrzewaniu 200,0 g NaHCO . Jaką objętość zajmie w
3
20,0%-owy nadmiar odczynnika? (Odp. 15,3 g)
warunkach normalnych powstały CO . (Odp. 73,83 g)
2
13. Jaką objętość 0,15 M roztworu H SO należy wziąć do zobojętnienia
2 4
4. Hydrat siarczanu(VI) cynku o wzorze ZnSO · 7H O można otrzymać z
4 2
mieszaniny składającej się z 25,0 cm3 0,24 M roztworu NaOH i 45,0 cm3
wydajnością 90,0% w reakcji metalicznego cynku z kwasem siarkowym.
0,06 M roztworu Ca(OH) . (Odp. 38 cm3)]
2
Oblicz, jaką masę cynku należy odważyć celem otrzymania 25,0 g tego
hydratu mając do dyspozycji dowolną ilość kwasu siarkowego
14. CO jest słabo rozpuszczalny w wodzie. Jaka będzie objętość gazu
2
(Odp. 5,69 g Zn)
(war. norm.) który wydzieli się po zmieszaniu 100,0g NaHCO z 1000g
3
20%-owego roztworu H SO . (Odp. 26,7 dm3)
2 4
5. W ciÄ…gu jednego roku opady atmosferyczne wymywajÄ… z 1 ha gleby
12,0 kg związanego azotu. Jaką ilością 80,0%-owej saletry wapniowej,
15. Zmieszano 250,0 cm3 roztworu CuSO o stężeniu 0,500 mol/dm3 oraz
4
użytej jako nawóz sztuczny, można wyrównać te straty azotu?
25,00 g roztworu NaOH o stężeniu 5,0%. Otrzymany osad Cu(OH)
2
(Odp. ok. 88 kg)
odsączono i wyprażono, w wyniku czego przeszedł on ilościowo w CuO.
Oblicz jego masÄ™. (Odp. 1,243g)
6. Ile gramów CaCO i jakie objętości: 2,0 M roztworu HCl oraz wody, należy
3
użyć do sporządzenia 500 cm3 0,50 molowego roztworu CaCl .
2
16. Oblicz maksymalną objętość gazowego CO (war. norm.), który można
2
(Odp. 25 g CaCO , 0,25 dm3 r-ru HCl)
3
otrzymać, mając do dyspozycji: a) 1,00 kg kwasu solnego o stężeniu
5,0%; b) 1,00 kg kwasu siarkowego o stężeniu 5,0% oraz 200,0g
7. Obliczyć teoretyczną masę kwasu fosforowego o stężeniu 63,0 % H PO ,
3 4
kamienia wapiennego o zawartości 90,0% CaCO .
wag 3
który można otrzymać z 1 tony fosforytów zawierających 85,0 %
(Odp. a. 15,36 dm3; b. 11,43 dm3)
Ca (PO ) . (Odp. 852,5 kg)
3 4 2
1
17. Chlorek tionylu SOCl jest bezbarwna cieczą gwałtownie reagującą z 24. W rurze kwarcowej umieszczono 10,0 g mieszaniny CuO i Fe O dla
2 2 3
wodą wg schematu reakcji: której stosunek mas jej składników wynosi 1:1. Przez rurę tą ogrzaną do
SOCl + H O "ð SO + HCl wysokiej temperatury przepuszczano strumieÅ„ wodoru, aż do peÅ‚nej
2 2 2
Oblicz, jaka objętość ditlenku siarki, zmierzona w warunkach normalnych, redukcji mieszaniny tlenków do czystych metali. Ile gramów wody
powstanie w wyniku reakcji 10,0 g chlorku tionylu z taką samą masą powstało w wyniku przeprowadzonej reakcji? (Odp. 2,82 g)
wody. (Odp. 1,88 dm3) 25. Mieszanina palna zawiera CO, H , CH oraz N w stosunku molowym
2 4 2
1 : 2 : 1,5 : 3. Oblicz objętość tlenu niezbędną do spalenia: a) 1 m3;
18. Oblicz, jakÄ… masÄ™ hydratu chlorku magnezu MgCl · 6H O można b) 1 kg tej mieszaniny. ObjÄ™toÅ›ci gazów mierzono w warunkach
2 2
otrzymać w reakcji 6,72 g magnezu z 100 g 15,0%-owego roztworu normalnych. (Odp. 0,600 m3; 0,720 m3)
kwasu solnego. (Odp. 81,3 g hydratu)
26. Oblicz objętość w przeliczeniu na warunki normalne: a) tlenu oraz b)
powietrza niezbędnego do spalenia 1 m3 mieszaniny gazów o składzie
19. 25 cm3 3M roztworu H2SO4 zmieszano z 25 cm3 2M roztworu HCl i
10,0% CO, 40,0% CH , 5,0% H oraz N . Przyjmij, że powietrze
obj. obj. 4 obj. 2 2
25 cm3 2M roztworu Ba(OH)2. Wydzielony osad BaSO4 odsÄ…czono, a
zawiera 21% tlenu. (Odp. a. 0,875 dm3; b. 4,167 dm3)
obj.
przesącz rozcieńczono do objętości 150 cm3. Oblicz stężenia jonów
27. Odważkę sody technicznej o masie 0,3923g rozpuszczono w wodzie, a do
obecnych w otrzymanym roztworze.
otrzymanego roztworu dodano nadmiar roztworu CaCl , w wyniku czego
2
strącił się osad CaCO , który po odsączeniu, przemyciu i wysuszeniu miał
3
20. Zmieszano 250cm3 roztworu o gęstości d = 1,03 g/cm3 zawierającego
masę 0,3572g. Oblicz zawartość procentową Na CO w technicznej
2 3
sodzie. (Odp. 96,42%)
16.0g NaOH z 150 cm3 10,0%-owego roztworu H2SO4 o gęstości
d = 1,07 kg/dm3. Który ze związków pozostanie w nadmiarze i jakie
28. Próbkę hydratu siarczanu(VI) żelaza(II) o masie 0,7532g rozpuszczono w
będzie jego stężenie molowe, jeżeli gęstość otrzymanego roztworu
wodzie, jony żelaza utleniono do Fe3+ i strącono ilościowo jako Fe(OH) ,
3
wynosiła d = 1,05 kg/dm3. (Odp. NaOH, 0,18 mol/dm3) który po wyprażeniu przeszedł w Fe O o masie 0,2163g. Wyznacz wzór
2 3
rzeczywisty hydratu.
21. Do całkowitego wytrącenia jonów SO42- z 12,0 cm3 5,23%-owego
29. W celu oznaczenia zawartości MgSO w pewnym minerale, próbkę tego
4
roztworu H2SO4 o gęstości d = 1,035g/cm3 zużyto 52,00 cm3 roztworu
minerału o masie 2,8362g rozpuszczono w wodzie i otrzymany roztwór
dopełniono do 250,0 cm3. Z próbki roztworu o objętości 50,0 cm3 strącono
BaCl2. Oblicz stężenie molowe roztworu BaCl2. (Odp. 0,127 M)
osad NH MgPO , który po prażeniu przeszedł w Mg P O o masie
4 4 2 2 7
0,2432 g. Oblicz zawartość MgSO w badanym minerale. (Odp. 46,38%)
4
22. Oblicz objętości 1,5M roztworu HCl, 2,0M roztworu KOH oraz wody, które
należy zmieszać ze sobą, aby otrzymać 600 cm3 0,5M roztworu KCl.
30. W wyniku analizy wagowej kamienia wapiennego o masie 1,1634g
otrzymano 0,4327g CaO oraz 0,0497g Mg P O . Oblicz procentowÄ…
(Odp. 0,2 dm3, 0,15 dm3, 0,25 dm3) 2 2 7
zawartość CaCO i MgCO w tej próbce kamienia wapiennego.
3 3
(Odp. 66,38% CaCO ; 3,24% MgCO )
3 3
23. W wyniku ogrzewania pyłu miedzi z siarką tworzy się ilościowo
31. Z próbki pewnego krzemianu o masie 1,0624g wydzielono w toku analizy
siarczek miedzi(I). Oblicz w skład procentowy mieszaniny poreakcyjnej
mieszaninÄ™ NaCl i KCl o masie 0,2632g. Osad ten rozpuszczono w
otrzymanej w wyniku reakcji: a) jednakowej liczby moli Cu i S;
wodzie i z otrzymanego roztworu strącono osad KClO , który po
b) jednakowych mas Cu i S. (Odp. a. 83,23%Cu S; b. 62,61% Cu S) 4
2 2
wysuszeniu miał masę równą 0,3648g. Oblicz procentową zawartość
2
 Na O i K O w tym minerale. (Odp. 3,34% Na O; 11,67% K O)
2 2 2 2
32. Próbkę stopu cynku z magnezem o masie 8,0000 rozpuszczono w
kwasie, otrzymujÄ…c 3,750 dm3 wodoru (w przeliczeniu na warunki
normalne). Oblicz skład procentowy stopu. (Odp. 78,2 % Zn)
33. Mieszaninę składającą się wyłącznie z KOH i Ca(OH)2 zobojętniano
kwasem. Do zobojętnienia 4,221g tej mieszaniny zużyto dokładnie
0,100 mola kwasu solnego. Oblicz skład procentowy tej mieszaniny
wodorotlenków. (Odp. 35,2% KOH)
3