ZMIANY ZWYRODNIENIOWE STAWÓW BIODROWYCH (coxarthrosis, arthrosis deformans coxae, artlirosis coxae)
Przyczyny zmian:
1. Pierwotne
-zmiana składu fizykochemicznego i zmniejszenie ilości mazi stawowej,
-niedokrwienie (zmiany w tętnicy biodrowej) lub przekrwienie („migrena”) głowy kości udowej,
-dyskretny niedorozwój panewki lub głowy kości udowej (niedopasowanie powierzchni stawowych),;
-wzmożona aktywność sportowa, otyłość,
-wrodzone lub pourazowe zmiany warstwy podchrzęstnej kości,
-wady przemiany materii chrząstki stawowej
2. Wtórne
-u dzieci wrodzony niedorozwój panewki stawu biodrowego, jałowa martwica głowy kości udowej (choroba Perthesa), złuszczenie głowy kości udowej,
-urazy; zwichnięcia stawu biodrowego, złamanie nasady bliższej kości udowej,
-szpotawość biodra,
-zwiększenie szpotawości lub koślawości kolan,
-w przebiegu chorób reumatoidalnych (RZS, ZZSK),
-zapalenia bakteryjne stawu, gruźlica stawu,
-długotrwałe leczenie kortykosterydami,
-akromegalia
Objawy kliniczne:
W większości przypadków pacjenci zgłaszają się do lekarza z powodu bólów, które rozwijają się powoli.
li Ból początkowo występuje w pachwinie, wyjątkowo w pośladku. W zaawansowanym okresie promieniuje wzdłuż przyśrodkowej części uda do kolana,
-początkowo występuje podczas chodzenia i pracy, ustępuje po zaprzestaniu czynności,
-w miarę postępu choroby ból narasta, ustępuje po pewnym czasie od zakończenia czynności,
-w zaawansowanym okresie choroby ból jest ciągły, utrudnia wykonywanie wszystkich czynności oraz sen w nocy.
2. Sztywność poranna biodra oraz w trakcie wykonywania pierwszych kroków (wymaga rozchodzenia), okres uczucia sztywności wydłuża się w miarę postępu choroby.
3. Ograniczenie ruchomości biodra i zaniki mięśni pośladkowych i uda,
-jako pierwszy z ruchów ulega ograniczeniu przeprost stawu, w drugiej kolejności ograniczeniu ulega rotacja wewnętrzna biodra, następnie odwiedzenie, jako ostatnie zgięcie.
-jako pierwszy występuje zanik mm pośladków (asymetria) następnie zanik m czworogłowego, w późniejszym okresie mm przywodzicieli,
-w zaawansowanym okresie choroby występuje przykurcz zgięciowo- przywiedzeniowy biodra z podwichnięciem głowy i skróceniem kończyny, co utrudnia chodzenie i siedzenie. Zesztywnienie stawu występuje wyjątkowo.
4. W zaawansowanym okresie choroby występują wysięki w stawie oraz objaw przeskakiwania.