skanuj0001 (368)

Podobne mechanizmy semantyczne działają u (!/,ci luiwirzii! czasownik Imnsfl odnosi sic w potocznym odczuciu językowym do krwi, ult* oblltość gwiazd spadu jąi \»-| i gwiazd w ogóle odnosi owa obfitość właśnie do broczenia przechodzącego w mmH Również odległe znaczeniowo wyrazy żarzyć się i bursztyn zostają przez poety zhliżnM przez pewną analogię w jego poetyckiej wizji - żarzenia się gwiazd i jaku fi światełka czyniącego kolor okna bursztynowym.

Taki sposób eksploatowania słownika polegający na wyszukiwaniu dla na|i^M ciej pojawiających się wyrazów coraz to nowych kontekstów i związków daje język uvd poetyckiemu prawdziwie niczym nie ograniczone możliwości uzyskiwania rhkinw stylistycznych.

Charakterystyka jakościowa słownika Synonimy

Synonim (z gr. synonymnc. nr! syn. — przedrostek oznaczający współ₁ iinnimi i imię, to jest współimienny, współznaczący) oznacza wyraz bliskoznaczny. a u|ug odnoszący się wraz z innym wyrazem do tego. samego desygnatu na /.e,.id.in tożsamości, na przykład auto, samochód bądź na zasadzie tylko częściowego pokrywuM się zakresów znaczeniowych wyrazów: pars pro toto --- część zamiast całości, ą|H odwrotnie totum pro parte: całość zamiast części, czyli znaczenie ogólniejsze fl /mu /.enia cząstkowego: lokomotywa, parowóz, elektrowóz itd.

Synonimy są doskonałym przykładem możliwości systemowych języką ng /walających na unikanie powtórzeń, zwłaszcza w dłuższej narracji, tego sannątl wyi a/u, doprecyzowanie znaczen i pojęć,Hia stopniowanie ładunku emocjonalni jakie przynoszą poszczególne słowa: choroba, niemoc, zdenerwować się, wściec się, t idtĄ świństwo, niegodziwość, podłość', drab, drań, łobuz, łajdak, chuligan, zbój, bandyta, przestępca itd.

Walory synonimów w utworze literackim wykorzystywano od dawna >IU wyżej wymienionych jego zalet. TJ Jana Kochanowskiego znajdziemy nic/wyM rozbudowaną synonimikę dotyczącą „człowieka grzesznego”, który jest: hardy, wały, szalony, grzeszny, przewrotny, niepobozny, okrutny i głupi, i dopuszcza się: mi/WiM mdii, łotrostw, wszetecznych spraw, złości, praktyk, nieprawości, srogości. Kocha uuWffl bardzo chętnie wykorzystywał synonimy do semantycznego wzbogacania ul m Oto przykład:

Bogu dusza ufa moja,

To mój zamek, to ma zbroja;

W nadzieję jego zasłony Nic boję się y.mlncj htrony.

(/*ialm Ki)

Tł

utnlrdwir trzech wersów marny trzy synonimy: zamek, zbroja

Hi

na wyiniMinnśc pggzczcgólnyęhjednostek li‘ksykiilnych to dopiero, MtltniM nlnjrirń do osiągnięcia bogactwa treściowego; stopień wyższy i# h |u uw .u Iza nic synonimicznych związków frazeologicznych;/

!Hli billi pi/nie mną. Przyjdą inni po mnie, iiIImiwiriii życie wickuisie, a śmierć płonna.

(K. I. (Jnlr/yński, Serwus, madonna)

I y w4v* i Mii/o moja, t\iimiii mule Miodkim na,tchnij — iłiiMiiii ja iii nie pierwszy, i.: . alfć i nie oNUitni.

i K I I Jitlr/yriskl, b',vviva la poesia)

KM | i i | i, lim | odrębne teksty poetyckie osiągają synonimiczną identyczność itl )■<»| m /ględern treściowym przy zastosowaniu odmiennego materiału IUH»I

liii K¹    od homós — jednaki, onoma — imię, to znaczy

mi i- pii-M.idaj.try więcej niż jedno znaczenie. Klasyczny przykładT" ii-i iMMiu /1• |. 1 < y pewien typ budowli, rodzaj zamknięcia i zapięcia, jilMaih gis pu/widujący na utrzymaniu krążka w tercji przeciwnika; l« i * ni' -i. inil/.ij ciasta, dziewczyna, matka matki lub ojca, a w gwa-i .'l i luli raczej kobieta pomagająca przy porodzie. Homonim, M •" • I l m/ I' 'I. " kli>1vc li realizuje dowcip oparty na grze znaczeń, ilp. (hui pin Ijiklill zjawiskiem raczej rzadkim, _ałe—wprowadzonym do łłianiiH iipidl/owania znaczeń: I

( liik Nlę |Hkf	i4 aluśyło,
#i nie wlil/lifl	n'ni 1miesiąc,
tili liM ik wyl ,,ida| Mimiin	*k|'*y|i)N
(W	llniiiipWHltl, Sknrpm)
Uli H-M.li/r i	iwk irm i/no lo będzie jedyni
imdm' |immr	ni im drugi brzeg rzeki
i;)e nni 1 .im r	i* iiIm morzu nni cienili wysp
ni \\ Ikn i Innif	niiii/.ycli Mc,ku li