Dla materiałów plastycznych, które na ogół wykazują takie same własności wytrzymałościowe dla rozciągania, jak i dla ściskania, zmęczeniowy wykres Smitha rysuje się zwykle jedynie w zakresie dodatnich wartości naprężenia średniego.
6.7. UPROSZCZONY WYKRF.S SMITHA
Sporządzenie pełnego wykresu Smitha wymaga dużego nakładu pracy i środków finansowych, wiąże się bowiem z koniecznością przeprowadzenia dużej liczby długotrwałych badań laboratoryjnych. W celu szybszego uzyskania wyników o zadowalającej — z punktu widzenia zastosowań praktycznych — ścisłości wykreśla się często uproszczone wykresy Smitha, wymagające znajomości znacznie mniejszej liczby parametrów wytrzymałościowych materiału. Do sporządzenia uproszczonego wykresu Smitha, na przykład dla przypadku rozciągania, potrzebna jest jedynie znajomość doraźnej wytrzymałości na rozciąganie Rm, granicy plastyczności Rt. i wytrzymałości na zmęczenie dla cyklu wahającego Xr„ — Zc<>. W przypadku gdy wartość wytrzymałości na rozciąganie Rm nie jest znana, można do jej określenia posłużyć się zależnościami, jakie istnieją między różnymi wielkościami charakteryzującymi wytrzymałościowe cechy materiału. Zależności te mają na ogół charakter empiryczny.
W tablicy 6.2 zestawiono przykładowo zależności miedzy wytrzymałością na zmęczenie przy zginaniu obustronnym Zgo a wytrzymałością na rozciąganie Rm przy obciążeniu statycznym dla kilku podstawowych materiałów konstrukcyjnych ([6], s. 210).
T a b I i c a 6.2
Materia) | ||||
stal |
staliwo |
żeliwo |
brąz. bnjzal ■ stopy lekkie | |
z*. |
(0.36 : 0.5S)Rm średnio 0.47 Ra |
(0.30 -r 0.45) Rm średnio 0.36 K,„ |
(0.35 -i- 0.601 Rm średnio 0,47 Rm lub (0.043 : 0,070)1 IB |
<0.30 -r 0.401 Rm średnio 0,35 Rm |
Mając zatem znaną wytrzymałość na zmęczenie dla dowolnego cyklu wahającego można na podstawie zależności podanych w pkt. 6.5 oraz danych zawartych w tabl. 6.2 określić wytrzymałość na rozciąganie R/ir a następnie granicę plastyczności np. dla stali R,. ' 0,65 Rm.
97