P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W
Dział "Projekty Czytelników" zawiera opisy projektów nadesłanych do redakcji EP przez Czytelników. Redakcja nie bierze
odpowiedzialności za prawidłowe działanie opisywanych układów, gdyż nie testujemy ich laboratoryjnie, chociaż
sprawdzamy poprawność konstrukcji.
Prosimy o nadsyłanie własnych projektów z modelami (do zwrotu). Do artykułu należy dołączyć podpisane oświadczenie,
że artykuł jest własnym opracowaniem autora i nie był dotychczas nigdzie publikowany. Honorarium za publikację
w tym dziale wynosi 250,- zł (brutto) za 1 stronę w EP. Przysyłanych tekstów nie zwracamy. Redakcja zastrzega sobie
prawo do dokonywania skrótów.
Sterownik węglowego kotła
centralnego ogrzewania
Projekt
Indywidualne
budownictwo mieszkaniowe 067
w kraju rozwija siÍ, czego
odzwierciedleniem sÄ… m.in.
projekty publikowane w EP.
Tym razem
przedstawiamy sterownik
wÍglowego kotÅ‚a CO, dziÍki
ktÛremu moÅ‚na obniÅ‚yĘ
koszty ogrzewania domu,
zwiÍkszajÄ…c jednoczeÅ›nie
komfort korzystania
z instalacji grzewczej.
Obecnie okoÅ‚o 60% do- W starszych domach, bu- bardzo wolnÄ… odpowiedü na
mÛw w Polsce ogrzewanych dowanych do koÒcalat osiem- pobudzeniejednostkowe,a co
jest za pomocÄ… kotÅ‚Ûw na pa- dziesiÄ…tych, przewaÅ‚ajÄ… na za tym idzie utrudnia stoso-
liwo staÅ‚e, czyli wÍgiel, koks ogÛÅ‚ instalacje centralnego wanie programowalnychregu-
lub drewno. Tam,gdziez cza- ogrzewania z obiegiem grawi- latorÛw temperatury. Nad-
sem doprowadzonyzostałgaz, tacyjnym,zbudowane w opar- mierne podgrzanie wody po-
uÅ‚ytkownicy czÍsto pozosta- ciu o grzejniki Å‚eliwne i rury woduje dostarczenie do ogrze-
wili kotÅ‚y wÍglowe, aby mieĘ o duÅ‚ych przekrojach. Ich za- wanych pomieszczeÒzbyt du-
moÅ‚liwośĘ korzystania z nich sada dziaÅ‚ania opiera siÍ na Å‚ej energii, a w konsekwencji
zamiennie z gazowymi. Zda- wykorzystaniu rÛÅ‚nicy miÍ- wzrost temperatury powyÅ‚ej
rza siÍ, Å‚e gaz jest wykorzys- dzy ciÍÅ‚arem wÅ‚aÅ›ciwym wo- komfortowej i w efekcie ot-
tywany do ogrzewania jesie- dy ciepłej i zimnej powodu- wieranie okien i wypuszcza-
niÄ… i wiosnÄ…, natomiast jÄ…cej, Å‚e zimna woda opada nie do otoczenia tak cennego
w miesiÄ…cach zimowych na dÛÅ‚ wypychajÄ…cciepÅ‚Ä…, ktÛ- przecieÅ‚ ciepÅ‚a.
z przyczyn ekonomicznych ra unosi siÍ do gÛry. Dobie- We wspÛÅ‚czeÅ›nie budowa-
domy ogrzewa siÍ wÍglem. rajÄ…c odpowiednie spadki nych obiektach stosuje siÍ
WedÅ‚ug informacji poda- i przekroje rur uzyskuje siÍ zwykle instalacje centralnego
nych w tygodniku ìPolitykaî prawidÅ‚owe dziaÅ‚anietychin- ogrzewania z wymuszonym
nr 37 z 12 września 1998 ro- stalacji. Pracują one w syste- obiegiem czynnika grzewcze-
ku, ceny noÅ›nikÛw energii (w mie otwartym, to znaczy, Å‚e go. WyposaÅ‚one sÄ… one
iloÅ›ci potrzebnej do uzyska- sÄ… wyposaÅ‚one w naczynie w pompÍ obiegowÄ… oraz no-
nia 1MWh ciepÅ‚a) wynosiÅ‚y wzbiorcze peÅ‚niÄ…ce rolÍ ele- woczesne, niskopojemnoÅ›ciwe
odpowiednio: wÍgiel kamien- mentu zabezpieczajÄ…cego oraz grzejniki konwektorowe. Po-
ny - 53,45zÅ‚, koks orzech II - odpowietrzajÄ…cego instalacjÍ. zwalajÄ… na znacznie wiÍkszÄ…
67,35zÅ‚, gaz ziemny Z5 - PosiadajÄ… istotnÄ… zaletÍ, jakÄ… dowolnośĘ w usytuowaniu
88,50zÅ‚, olej opaÅ‚owy - 136,87 jest moÅ‚liwośĘ dziaÅ‚ania au- grzejnikÛw, kotÅ‚a oraz rur do-
zÅ‚, propan - butan - 186,96zÅ‚, tonomicznego, co oznacza, Å‚e prowadzajÄ…cych wodÍ obiego-
energiaelektryczna- 250,53zÅ‚. nie wymagajÄ… zasilania ener- wÄ…. DziÍki temu, Å‚e pojem-
Naleły dodaĘ, łe w tym cza- gią elektryczną. nośĘ wodna takich instalacji
sie ceny energii elektrycznej PewnÄ… ich wadÄ… jest na- jest bardzo maÅ‚a, szybko siÍ
i gazu nie byÅ‚y jeszcze uwol- tomiast duÅ‚a objÍtośĘ wody nagrzewajÄ… (ale teÅ‚ szybko
nione. w ukÅ‚adzie, ktÛra powoduje stygnÄ…). NadajÄ… siÍ zasadni-
Elektronika Praktyczna 9/99
83
P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W
praktyczne zastosowanie
przyjÍto nastÍpujÄ…ce zaÅ‚oÅ‚e-
nia:
- sterownik powinien byĘ
mołliwy do wykonania
przez średnio zaawansowa-
nych elektronikÛw, przy
ułyciu wyłącznie prostych
narzÍdzi,
- ułyte elementy powinny
byĘ znane i Å‚atwo dostÍp-
ne,
- połączenie z instalacją CO
musi byĘ wykonane w spo-
sÛb nieinwazyjny,
- urządzenie powinno byĘ
niezawodne i trwałe, aby
mogło słułyĘ ułytkowni-
kom przez wiele lat.
Zasada działania
W wyniku przeprowadzo-
nych prÛb, najbardziej obie-
cujące wyniki dało urządze-
nie zbudowane w oparciu
o jednobitowy przetwornik
analogowo-cyfrowy(kompara-
tor). Powoduje on, Å‚e prze-
pustnica powietrza w kotle
jest uchylona gdy temperatu-
ra wody obiegowej jest niłsza
nił temperatura zadana,
a przymkniÍta gdy temperatu-
ra ta jest wyłsza. Jednocześ-
nie dokonywany jest pomiar
temperatury, a jego wynik
prezentowany w kotłowni
oraz w wybranym pomiesz-
czeniu w czÍÅ›ci mieszkalnej
budynku.
Pomiar temperatury
Do pomiaru temperatury
wody obiegowej ułyty został
scalony przetwornik tempera-
tura - napiÍcie LM35 (rys. 1).
Układ ten jest bardzo wygod-
ny w ułyciu i nie wymaga
Å‚adnej kalibracji. WspÛÅ‚czyn-
nik konwersji wynosi 10mV/
K, co oznacza, Å‚e przy typo-
wej temperaturze wody wy-
noszÄ…cej 70 stopni Celsjusza
na jego wyjÅ›ciu bÍdzie wystÍ-
Rys. 1.
powaĘ napiÍcie rÛwne
700mV. Sygnał z wyjścia
czo do wspÛÅ‚pracy z nowo- zbyt duÅ‚ejiloÅ›ciciepÅ‚a w kot- nika spalania. Przedmiotem przetwornika doprowadzony
czesnymi kotłami gazowymi le doprowadzi dotego,łe wo- niniejszego opracowania jest jest przez złącze szufladowe
lub olejowymi. WadÄ… tych da w instalacji po prostu siÍ urzÄ…dzenie speÅ‚niajÄ…ce rolÍ J1, przeÅ‚Ä…cznik S1 oraz filtr
systemÛw jest to, Å‚e w przy- zagotuje. JeÅ‚eli instalacja bÍ- miarkownika spalania, a tak- dolnoprzepustowy R17, C13
padku przerw w dostawie dzie zamkniÍta, moÅ‚e to do- Å‚e termometru z dwoma wy- do wejÅ›cia IN HI ukÅ‚adu sca-
energii elektrycznej mogÄ… prowadziĘ do trwaÅ‚ego jej Å›wietlaczami: lokalnym lonego IC8 (ICL7107) bÍdÄ…ce-
przestaĘ dziaÅ‚aĘ. MoÅ‚e siÍ uszkodzenia, a nawet wybu- i zdalnym. go woltomierzem cyfrowym
zdarzyĘ, Å‚e inwestor z przy- chu. KotÅ‚y wÍglowe majÄ… bar- dziaÅ‚ajÄ…cym z wykorzysta-
czyn finansowych decyduje dzo skromne moÅ‚liwoÅ›ci re- ZaÅ‚oÅ‚enia projektowe niem metody podwÛjnegocaÅ‚-
siÍ natymczasowezastosowa- gulacji temperatury wody. Lokalne kotÅ‚ownie wÍglo- kowania.
nie do ogrzewania kotÅ‚a wÍg- WedÅ‚ug dokumentacji tech- we sÄ… stosowane do ogrzewa- UkÅ‚ad ten steruje bezpo-
lowego. O ile w przypadkuin- niczno-ruchowej dostarczanej nia domÛwgÅ‚Ûwnie w maÅ‚ych Å›rednio segmentami wyÅ›wiet-
stalacji o dułej pojemności przez producenta kotła, regu- miejscowościach i na wsi, lacza lokalnego, gdył jego
wodnej nie stwarza to Å‚adne- lacji tej dokonuje siÍ albo gdzie czÍsto utrudniony jest wyjÅ›cia zawierajÄ… sterowane
go kÅ‚opotu, to gdy kocioÅ‚ taki przez dozowanie iloÅ›ci opaÅ‚u, dostÍp do nowoczesnych ürÛdÅ‚a prÄ…dowe o wydajnoÅ›ci
doÅ‚Ä…czy siÍ do instalacji nis- albo przez regulacjÍ dopÅ‚ywu technologii elektronicznych. 8mA. Diody D6 i D7 ograni-
kopojemnoÅ›ciowej mogÄ… poja- powietrza do rusztu, rÍcznie Z tego wzglÍdu, aby urzÄ…dze- czajÄ…straty mocy naürÛdÅ‚ach,
wiĘ siÍ kÅ‚opoty. Wytworzenie lub teÅ‚ przy uÅ‚yciu miarkow- nie miaÅ‚o szansÍ znaleüĘ a wiÍc zabezpieczajÄ… przed
Elektronika Praktyczna 2/98
Elektronika Praktyczna 9/99
84
P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory
R1, R3: 1k&!
R2: 470&!
R4, R17, R77, R78: 1M&!
R5: 22k&!
R6, R8, R15, R20, R21, R22,
R23, R25, R26, R27, R29,
R30, R31, R33, R34, R35,
R37, R38, R39, R41, R42,
R43, R45, R46, R47, R49,
R50, R51, R53, R54, R55,
R57, R58, R59, R61, R62,
R63, R65, R66, R67, R69,
R70, R71, R73, R74, R75:
10k&!
R7, R9, R16: 470k&!
R10, R11, R12, R13, R14,
R19: 100k&!
R18: 1,5k&!
R24, R28, R32, R36, R40,
R44, R48, R52, R56, R60,
R64, R68, R72, R76: 390&!
P1: 1M&!
P2: 1k&!
Kondensatory
C1, C3, C5: 1000µF/35V
C2, C4, C6, C9, C14, C16:
100nF
Rys. 2.
C7, C8, C10: 47µF/16V
niepoÅ‚Ä…danym wzrostem tem- odniesienia wykorzystywane cia +12Vi +5V uzyskiwanesÄ… C17: 100µF/16V
peratury układu. Segmenty w układzie sterującym oraz przy wykorzystaniu monoli-
C11: 220nF
wyÅ›wietlacza zdalnego zawie- sygnalizacyjnym. tycznych stabilizatorÛw na-
C12: 47nF
rajÄ… w sobie cztery diody piÍcia LM7812 i LM7805 pra-
C13: 10nF
świecące połączone szerego- Zasilacz cujących w typowych aplika-
C15: 100pF
wo, czyli spadek napiÍcia na W urzÄ…dzeniu wystÍpujÄ… cjach. Do wytworzenia napiÍ-
Półprzewodniki
jednym segmencie wynosi ok. napiÍcia staÅ‚e: +12V, +5V, cia -5V uÅ‚yto scalonej prze-
IC1: LM35
8V. Z tego wzglÍdusÄ… one za- -5V do zasilania ukÅ‚adÛw twornicy napiÍcia ICL7660.
silane napiÍciem +12V DC, elektronicznych oraz napiÍcie Kondensatory wspÛÅ‚pracujÄ…ce IC2: ICL7660
a sterowane poprzez prosty przemienne 24V do zasilania z tym układem mają pojem- IC3: LM7812
dwutranzystorowy ukÅ‚ad do- silnika zespoÅ‚u napÍdowego. nośĘ nieco wiÍkszÄ… niÅ‚ kata-
IC4: LM7805
pasowujÄ…cy. Z wyprowadze- NapiÍcie to jest pobierane logowa ze wzglÍdu na moÅ‚li-
IC5: LM339
nia REF HI ukÅ‚adu scalonego bezpoÅ›rednioz uzwojeÒtrans- wÄ… utratÍ pojemnoÅ›ci w dÅ‚uÅ‚-
IC6: CD4093
IC8 pobierane jest napiÍcie formatora sieciowego. NapiÍ- szym czasie eksploatacji.
IC7, IC8: LM324
IC9: ICL7107
T1: BD139
T2, T4, T6, T8, T10, T12, T14,
T16, T18, T20, T22, T24, T26,
T28: BC308
T3, T5, T7, T9, T11, T13, T15,
T17, T19, T21, T23, T25, T27,
T29: BC238
D1, D2, D3, D4, D6, D7:
1N4007
D5: 1N4148
LD1, LD2: TLR306 TOSHIBA
LD3, LD4: SA23-HWA
KINGBRIGHT
Różne
RY1: RKC4 SIEMENS
F1: 500mA/250V
TR1: TS12/005 INDEL
J1: DB9
J2: DB25
B1: Buzzer
S1: KM1-I
S2, S3: 83132 FAEL
Obudowa: KM61
Rys. 3a.
Elektronika Praktyczna 9/99
85
P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W
Rys. 3b. (zmniejszony do 85%)
Sterowanie zespoÅ‚em noÅ›ci 6,8µF. DoÅ‚Ä…czenie na- zbyt czÍstym zaÅ‚Ä…czaniem komparator pracuje w zakre-
napÍdowym piÍcia do odpowiednich wy- powodujÄ…cym ich szybsze sie liniowym z otwartÄ… pÍtlÄ…
Schemat elektryczny tego prowadzeÒ silnika powoduje zuÅ‚ycie. NapiÍcie z dzielni- sprzÍÅ‚enia zwrotnego. Wpro-
moduÅ‚u przedstawiono narys. zmianÍ kierunku obrotÛw. ka jest sumowane z napiÍ- wadzajÄ…c do ukÅ‚adu poprzez
2. Zadaniem zespoÅ‚u napÍdo- NapiÍcie UT z wyjÅ›cia czuj- ciem z potencjometru we rezystory R7 i R9 sÅ‚abe, do-
wego jest spowodowanie, aby nika temperatury doprowa- wzmacniaczu sumujÄ…cym datnie sprzÍÅ‚enie zwrotne
klapka przepustnicy byÅ‚a pod- dzone jest przez wtÛrnik- IC8/4, a nastÍpnie przez in- powodujÄ…ce powstanie nie-
niesiona, kiedy temperatura separator IC7/3 do wejścia tegrator IC8/3 podawane na wielkiej histerezy, eliminuje
wody jest niÅ‚sza niÅ‚ zadana, ukÅ‚adu sterujÄ…cego zespoÅ‚em wejÅ›cie UH ukÅ‚adu sterujÄ…- siÍ to niekorzystne zjawisko.
a opuszczona, kiedy tempera- napÍdowym. NapiÍcie okreÅ›- cego. UkÅ‚ad ten skÅ‚ada siÍ Dodatkowo stabilnośĘ ukÅ‚a-
tura jest wyÅ‚sza. lajÄ…ce dolny prÛg komparacji z dwÛch komparatorÛw oraz du poprawiajÄ… rezystory R77
ZostaÅ‚ on wykonany przy pobierane jest przez wtÛrnik- czterech bramek NAND i R78 wÅ‚Ä…czone miÍdzy wyj-
ułyciu silnika i przekładni separator IC8/1 z suwaka po- z wejściem Schmitta. ścia a wejścia nieodwracają-
pochodzÄ…cych od elektrome- tencjometru P1 zasilanego Z dwÛch bramek wykonany ce komparatorÛw IC5/3
chanicznegoregulatora o sym- z napiÍcia odniesienia zostaÅ‚ przerzutnik RS stero- i IC5/4. NapiÍcie sterujÄ…ce
bolu RT100. Elementy takie, UREF. Z napiÍcia odniesie- wany sygnaÅ‚ami wy- US z wyprowadzenia 11
pochodzÄ…ce z demontaÅ‚u, nia zasilany jest rÛwnieÅ‚ jÅ›ciowymi komparatorÛw. ukÅ‚adu scalonego IC6 wyste-
mołna spotkaĘ na giełdzie dzielnik R4, R5 określający Dwie pozostałe pracują jako rowuje tranzystor T1 załą-
elektronicznej. wartośĘ napiÍcia histerezy, inwertery. PoniewaÅ‚ sygnaÅ‚ czajÄ…cy przekaünik RY1.
Dwufazowy silnik czyli rÛÅ‚nicy miÍdzy gÛrnym z czujnika temperatury jest Przez styki przekaünika po-
SMUN-1 zasilany jest napiÍ- a dolnym progiem kompara- przebiegiem wolnozmien- dawane jest napiÍcie zasila-
ciem przemiennym 24V. Od- cji. Histereza ta została nym, mogą wystąpiĘ oscyla- jące odpowiednie uzwojenia
powiednie przesuniÍcie fazy wprowadzona w celu ochro- cje na wyjÅ›ciach komparato- silnika zespoÅ‚u napÍdowego.
uzyskuje siÍ przez zastoso- ny przekaünika RY1 oraz ze- rÛw, gdyÅ‚ w momencie prze- Zastosowanie przekaünika
wanie kondensatora o pojem- spoÅ‚u napÍdowego przed jÅ›cia przez prÛg komparacji powoduje wprowadzenie se-
Elektronika Praktyczna 2/98
Elektronika Praktyczna 9/99
86
P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W
paracji galwanicznej miÍdzy szyĘ dokÅ‚adnośĘ pomiaru na- Podsumowanie liwe jest caÅ‚kowite jej oprÛÅ‚-
ukÅ‚adem sterujÄ…cym a ukÅ‚a- piÍcia przez ten ukÅ‚ad moÅ‚- Odpowiednie przepisy po- nienie, gdy zaistnieje taka po-
dem wykonawczym. Pozwa- na wartoÅ›ci elementÛw R17 zwalajÄ… na stosowanie kotÅ‚Ûw trzeba. RÛwnieÅ‚ w przypadku
la sterowaĘ rÛÅ‚nego typu sil- i C13 zmniejszyĘ nawet kil- wÍglowych wyÅ‚Ä…cznie w in- zaniku napiÍcia zasilajÄ…cego
niki, zarÛwno zasilane prÄ…- kakrotnie. Potencjometrem stalacjach pracujÄ…cych w sys- pompÍ obiegowÄ… system bÍ-
dem staÅ‚ym jak i przemien- P2 naleÅ‚y ustawiĘ napiÍcie temie otwartym. Dlatego przy- dzie dziaÅ‚aÅ‚ (co prawda ze
nym. Komparator IC5/2 po- odniesienia UREF rÛwne 1V. najmniej jeden pion naleÅ‚y znacznie gorszymi parametra-
rÛwnuje napiÍcie UT z czuj- W urzÄ…dzeniu modelo- poÅ‚Ä…czyĘz naczyniem wzbior- mi), zapewniajÄ…c minimalne
nika temperatury z napiÍ- wym jedna ze Å›rub mocujÄ…- czym. Naczynie to instaluje bezpieczeÒstwo cieplne do
ciem odniesienia UREF. Je- cych ostatnie koÅ‚o zÍbate siÍ w najwyÅ‚szym punkciein- czasu wÅ‚Ä…czenia napiÍcia sie-
Å‚eli napiÍcie UT bÍdzie wy- przekÅ‚adni zespoÅ‚u napÍdo- stalacji,czÍsto nastrychu. Nie ci.
łsze nił UREF, czyli tempe- wego została zastąpiona na- jest to najkorzystniejsze miej- Zastosowanie sterownika
ratura wody obiegowej pod- gwintowanym prÍtem stalo- sce, gdyÅ‚ w czasie silnych daje wiele korzyÅ›ci, z ktÛrych
niesie siÍ powyÅ‚ej 100 stop- wym o dÅ‚ugoÅ›ci 8cm, stano- i dÅ‚ugotrwaÅ‚ych mrozÛw mo- moÅ‚na wymieniĘ:
ni Celsjusza, ukÅ‚ad ten spo- wiÄ…cym düwigniÍ podnoszÄ…- Å‚e ono zamarznąĘ i wtedy - zmniejszenie zuÅ‚ycia opa-
woduje wygenerowanie syg- cÄ… i opuszczajÄ…cÄ… klapkÍ przestaje speÅ‚niaĘ swojÄ… rolÍ. Å‚u,
naÅ‚u alarmu przez wystero- przepustnicy powietrza. Za- Z tego wzglÍdu, w instala- - zmniejszenie emisji spalin
wanie sygnalizatora akus- kres przesuwania siÍ düwig- cjach niskopojemnoÅ›ciowych do otoczenia,
tycznego B1. DziÍki zastoso- ni ograniczajÄ… wyÅ‚Ä…czniki powinno siÍ dodatkowo za- - zmniejszenie czÍstotliwoÅ›ci
waniu komparatora pracujÄ…- kraÒcowe S2 i S3. Otwory stosowaĘ moduÅ‚ zabezpiecza- obsÅ‚ugi kotÅ‚a,
cego z otwartym kolektorem technologiczne przekÅ‚adni jÄ…cy, skÅ‚adajÄ…cy siÍ z przepo- - polepszenie komfortu ciep-
tranzystora wyjściowego naleły zasłoniĘ celem zabez- nowego naczynia kompensa- lnego,
moÅ‚liwe jest wÅ‚Ä…czenie syg- pieczenia jej przed zapyle- cyjnego, zaworu bezpieczeÒs- - moÅ‚liwośĘ obserwacji tem-
nalizatora bezpoÅ›rednio miÍ- niem. ZespÛÅ‚ napÍdowy zo- twa, manometru oraz odpo- peratury wody obiegowej
dzy wyjÅ›cie komparatora staÅ‚ przykrÍcony do sufitu wietrznika automatycznego. bez koniecznoÅ›ci, kÅ‚opotli-
a napiÍcie zasilajÄ…ce +12V kotÅ‚owni, dokÅ‚adnie nad kot- JeÅ‚eli system jest otwarty, wego czÍsto, schodzenia do
DC. Å‚em, a düwignia poÅ‚Ä…czona ciÅ›nienie w nim jest staÅ‚e, nie kotÅ‚owni.
z przepustnicą za pomocą zaleły od temperatury, a tyl- Sterownik nie jest regula-
MontaÅ‚ i uruchomienie Å‚aÒcuszka oraz zapinki. Roz- ko od wysokoÅ›ci sÅ‚upa wody. torem w peÅ‚nym tego sÅ‚owa
ukÅ‚adu wiÄ…zanie takie umoÅ‚liwia W momencie zamarzniÍcia znaczeniu. Wprowadza jedy-
PÅ‚ytka drukowana zostaÅ‚a Å‚atwe rozÅ‚Ä…czenie elementÛw naczynia wzbiorczego, ciÅ›nie- nie, stosunkowo sÅ‚abe, ujem-
zaprojektowana tak, aby byÅ‚a w razie zaistnienia takiej po- nie w instalacji roÅ›nie, a jego ne sprzÍÅ‚enie zwrotne miÍ-
mołliwa do wykonania samo- trzeby. wartośĘ wskazywana przez dzy wielkością wyjściową, ja-
dzielnie (widok Å›cieÅ‚ek znaj- PoniewaÅ‚ obudowa ste- manometr zmienia siÍ ze kÄ… jest temperatura wody
dujesiÍ na wkÅ‚adce wewnÄ…trz rownika wykonana jest zmianamitemperatury.Innym obiegowej, a wielkoÅ›ciÄ… wej-
numeru). Rozmieszczenie ele- z tworzywa sztucznego, na- wałnym elementem wpływa- ściową, czyli ilością powiet-
mentÛw widoczne jest na rys. leÅ‚y unikaĘ zbliÅ‚ania jej do jÄ…cym na poprawne dziaÅ‚anie rza dopÅ‚ywajÄ…cego do palenis-
3. ürÛdeÅ‚ ciepÅ‚a (najlepiej po- systemu grzewczego jest ko- ka. Stwarza moÅ‚liwośĘ popra-
PÅ‚ytkÍ przygotowano jako stawiĘ na specjalnie w tym min. Powinien on byĘ szczel- wy sterowalnoÅ›ci i obserwo-
dwustronnÄ…, moÅ‚e byĘ jednak celu wykonanej pÛÅ‚eczce). ny, gdyÅ‚ wszelkie nieszczel- walnoÅ›ci obiektu regulacji ja-
wykonana jako jednostronna, Czujnik temperatury przymo- ności powodują dostawanie kim jest kocioł. Stłumienie
gdyÅ‚ Å›cieÅ‚ki na stronie ele- cowany zostaÅ‚ do rury zasi- siÍ do niego powietrza z ze- w odpowiedniejchwili dopÅ‚y-
mentÛw sÄ… wyÅ‚Ä…cznie prosto- lajÄ…cej instalacjÍ grzewczÄ… za wnÄ…trz, a przez to osÅ‚abienie wu powietrza spowoduje, Å‚e
liniowe (mogÄ… byĘ zastÄ…pione pomocÄ… taÅ›my izolacyjnej siÅ‚y ciÄ…gu. W czasie budowy temperatura bÍdzie rosÅ‚a wol-
zworami). i zakryty otulinÄ… termoizola- komin powinien byĘ spoino- niej aÅ‚ do osiÄ…gniÍcia rÛwno-
Przed wmontowaniem cyjnÄ…. W czÍÅ›ci mieszkalnej wany, a pÛüniej otynkowany wagi miÍdzy iloÅ›ciÄ… energii
elementÛw pÅ‚ytkÍ naleÅ‚y do- budynku naleÅ‚y wybraĘ op- na caÅ‚ej dÅ‚ugoÅ›ci, od podsta- dostarczonej i odebranej
kładnie obejrzeĘ celem wy- tymalne miejsce dla wy- wy ał do wylotu. z układu. Z kolei, juł w fazie
krycia i usuniÍcia ewentual- Å›wietlacza zdalnego i poÅ‚Ä…- JeÅ‚eli przewiduje siÍ moÅ‚- wygaszania, gdy na rusztach
nych zwarĘ i przerw w dru- czyĘ go ze sterownikiem liwośĘ wspÛÅ‚pracy instalacji zalegajÄ… zÅ‚ogi popioÅ‚u i Å‚uÅ‚la,
ku. Elementy w miarÍ moÅ‚- przewodem 15-Å‚yÅ‚owym. z kotÅ‚em wÍglowym, do jej otwarcie przepustnicy stwo-
liwości sprawdziĘ przed Oznaczone numerami pola budowy naleły ułyĘ wyłącz- rzy mołliwośĘ lepszego dopa-
wlutowaniem. UruchamiaĘ lutownicze na pÅ‚ytce wy- nierurstalowych. Ruryz two- lenia siÍ paliwa, a wiÍc
naleÅ‚y kolejne bloki funkcjo- Å›wietlacza Å‚Ä…czy siÍ z odpo- rzyw sztucznych sÄ… mniej od- zmniejszenie straty niecaÅ‚ko-
nalne, poczynajÄ…c od zasila- wiadajÄ…cymi im numerami porne na wysokÄ… temperatu- witegospalania. Zjawisko nie-
cza, przez miernik tempera- koÒcÛwek gniazda szuflado- rÍ, ktÛra przecieÅ‚ moÅ‚e wy- caÅ‚kowitego spalania jest
tury, a na sterowniku zespo- wego J2. stÄ…piĘ, gdyÅ‚ w kotle wÍglo- szczegÛlnie widoczne w kot-
Å‚u napÍdowego koÒczÄ…c. We- Po sprawdzeniu popra- wym nie ma moÅ‚liwoÅ›ci od- Å‚ach wyposaÅ‚onych w ruszta
dÅ‚ug danych katalogowych, wnoÅ›ci poÅ‚Ä…czeÒ i wÅ‚Ä…cze- Å‚Ä…czenia ürÛdÅ‚a energii. Z ko- chÅ‚odzone wodÄ… obiegowÄ….Is-
prąd wejściowy układu niu sterownika, przy wciś- lei rury miedziane powodują totną jego cechą jest to, łe
ICL7107 wynosi 1pA. niÍtym mikrowyÅ‚Ä…czniku przyÅ›pieszonÄ… korozjÍ kotÅ‚a, przyzachowaniu naleÅ‚ytej os-
W praktyce spotykane na SW1, potencjometrem P1 ktÛry z reguÅ‚y nie jest zabez- troÅ‚noÅ›ci, umoÅ‚liwia wspÛÅ‚-
rynku ukÅ‚ady mogÄ… nie speÅ‚- ustawia siÍ temperaturÍ, pieczony przed tym zjawis- pracÍ kotÅ‚Ûw wÍglowychrÛw-
niaĘ tego parametru, co spo- przy ktÛrej nastÍpuje ogra- kiem. JeÅ‚eli architektura bu- nieÅ‚ z nowoczesnymi, nisko-
woduje pewien spadek na- niczenie dopływu powietrza dynku na to pozwala, topolo- pojemnościowymi instalacja-
piÍcia na rezystorze R17. do paleniska. Poprawnie giaelementÛwsystemugrzew- mi grzewczymi. MoÅ‚e znaleüĘ
RÛwnieÅ‚ prÄ…d upÅ‚ywu kon- zmontowany i uruchomiony czego powinna byĘ tradycyj- zastosowanie wszÍdzie tam,
densatora C13 moÅ‚e wpro- sterownik nie powinien na, to znaczy z zachowaniem gdzie kotÅ‚y wÍglowe sÄ… jesz-
wadziĘ niewielkie zafaÅ‚szo- sprawiaĘ kÅ‚opotÛw w eks- pionÛw i spadkÛw. Takie roz- cze w uÅ‚yciu.
wanie pomiaru. Aby zwiÍk- ploatacji. wiÄ…zanie powoduje, Å‚e moÅ‚- Dariusz StÍpieÒ
Elektronika Praktyczna 9/99
87