6 - latki do szko y?
Wa ne informacje dla rodziców
Obni enie wieku rozpoczynania obowi zku szkolnego
Pierwsze lata ycia dziecka decyduj o jego rozwoju i dalszych losach. Znacz ca cz
mo liwo ci intelektualnych cz owieka kszta tuje si w pierwszych latach ycia. Wi kszo
wrodzonych predyspozycji rozwija si intensywnie w wieku przedszkolnym, dotyczy to tak e
zdolno ci uczenia si . Dzia ania edukacyjne, stymulowanie rozwoju intelektualnego i
spo ecznego dziecka przynosz najlepsze rezultaty w nie w okresie przedszkolnym. Jest to
tak e najlepszy okres na zapobieganie ewentualnym trudno ciom w nauce  niwelowanie
dysharmonii rozwojowych, terapi zaburze , wyrównywanie zaniedba rodowiskowych.
Umiej tno ci, które ma e dzieci wynosz z przedszkola, procentuj w szkole lepszymi wyni-
kami w nauce, a w doros ym yciu lepszym funkcjonowaniem spo ecznym i zawodowym.
Zapewnienie lepszego dost pu najm odszych dzieci do edukacji, to najskuteczniejszy
sposób na wyrównywanie szans edukacyjnych. Maj c na uwadze powy sze, jednym z g ów-
nych celów w najbli szym czasie b dzie upowszechnienie wychowania przedszkolnego dzieci
w wieku 3-5 lat. Osi gni cie tego celu b dzie mo liwe poprzez wprowadzenie obo-
wi zkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dla dzieci 5-letnich oraz uzupe nienie
systemu edukacji innymi formami wychowania przedszkolnego.
Obowi zkowe przygotowanie przedszkolne
Proces wprowadzania obowi zkowego rocznego przygotowania przedszkolnego zosta
roz ony na dwa lata. Od dnia 1 wrze nia 2009 r. dzieci w wieku 5 lat b mia y prawo do
rocznego przygotowania przedszkolnego, co oznacza, e samorz d gminny b dzie mia
obowi zek zapewnienia bezp atnej edukacji przedszkolnej tym pi ciolatkom, których rodzice
sobie tego yczy . Od dnia 1 wrze nia 2010 r. prawo dzieci w wieku 5 lat do rocznego
wychowania przedszkolnego zostanie przekszta cone w obowi zek rocznego przygotowania
przedszkolnego.
Podobnie, jak w przypadku prawa dziecka do rocznego przygotowania przedszkolnego,
obowi zek b dzie realizowany w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w
szkole podstawowej lub w innej formie wychowania przedszkolnego i rozpocznie si z po-
cz tkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko ko czy 5 lat.
Rodzice dziecka pi cioletniego b mieli obowi zek zg oszenia go do przedszkola,
oddzia u przedszkolnego przy szkole podstawowej lub innej formy wychowania przed-
szkolnego. Dyrektor przedszkola, szko y podstawowej z oddzia em przedszkolnym oraz
nauczyciel prowadz cy zaj cia w innej formie wychowania przedszkolnego b dzie mia
obowi zek powiadomienia dyrektora szko y podstawowej, w obwodzie której dziecko
mieszka, o spe nianiu przez nie obowi zku rocznego przygotowania przedszkolnego.
W roku szkolnym poprzedzaj cym termin mo liwego rozpocz cia przez dziecko nauki w
szkole nauczyciele wychowania przedszkolnego b przeprowadza diagnoz gotowo ci do
nauki szkolnej. Celem diagnozy jest zgromadzenie informacji, które mog pomóc:
" rodzicom, aby poznali stan gotowo ci swojego dziecka do podj cia nauki w szkole i mogli
je odpowiednio do potrzeb w osi ganiu tej gotowo ci wspomaga ,
" nauczycielom przedszkola przy opracowaniu i realizowaniu indywidualnego programu
wspomagania rozwoju dziecka, który b dzie realizowany w roku poprzedzaj cym mo liwe
rozpocz cie nauki w szkole w okresie od stycznia do maja,
" pracownikom poradni psychologiczno-pedagogicznej, do której zostanie skierowane
dziecko w przypadku zaobserwowania przez nauczyciela przedszkola potrzeby pog bionej
diagnozy zwi zanej z jakiego rodzaju specjalnymi potrzebami edukacyjnymi dziecka.
Zgodnie z obowi zuj cymi obecnie przepisami obowi zek szkolny dziecka rozpoczyna
si z pocz tkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko ko czy 7 lat.
Do szko y podstawowej mo e by równie przyj te  po uzyskaniu pozytywnej opinii
publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, dziecko sze cioletnie. W przypadkach
uzasadnionych wa nymi przyczynami rozpocz cie spe niania przez dziecko obowi zku
szkolnego mo e by odroczone, nie d ej jednak ni o jeden rok.
Które sze ciolatki zaczn chodzi do pierwszej klasy?
Projektowane obecnie zmiany maj na celu obni enie do 6 lat wieku rozpocz cia spe -
niania obowi zku szkolnego z pozostawieniem dotychczasowych mo liwo ci przyspieszania i
odraczania o jeden rok rozpoczynania tego obowi zku. Wprowadzanie obni onego wieku
rozpoczynania spe niania obowi zku szkolnego b dzie roz one na 3 lata szkolne
(2009/2010, 2010/2011, 2011/2012). W okresie tym rodzice dzieci b mogli  na swój
wniosek, bez konieczno ci uzyskiwania opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej 
odroczy lub przy pieszy o jeden rok rozpocz cie spe niania obowi zku szkolnego, zgodnie
z zamieszczonym w tabeli harmonogramem.
Data urodzenia Z mocy prawa Na jakiej podstawie jest mo liwe wys anie
dziecka dziecka do szko y w innym terminie ni
podano obok
w roku 2002 Obowi zkowo jest obj te edukacj Przy pieszenie lub opó nienie rozpocz cia nauki w
przedszkoln jako 6-latek w szkole mo liwe na podstawie opinii poradni
2008/2009.
psychologiczno-pedagogicznej.
Idzie do szko y jako 7-latek w
2009/2010.
pomi dzy 1 Idzie do szko y jako 6-latek w Zg oszenie do 15 kwietnia 2009 r. w obwodowej
stycznia 2003 a 30 2009/2010, je li rodzice nie szkole zamiaru pos ania 6-latka do edukacji przed-
szkolnej  w 2009/2010, a 7-latka do szko y  w
kwietnia 2003 zdecyduj inaczej.
2010/2011
(wskazane dla dzieci nie obj tych jako 5-latki
edukacj przedszkoln w 2008/2009).
pomi dzy Obowi zkowo jest obj te edukacj Zg oszenie do 15 kwietnia 2009 r. w obwodowej
1 maja 2003 przedszkoln jako 6-latek w szkole zamiaru pos ania 6-latka do szko y  w
2009/2010
a 31 grudnia 2003 2009/2010.
(wskazane dla dzieci obj tych jako 5-latki edukacj
Idzie do szko y jako 7-latek w
przedszkoln w 2008/2009).
2010/2011, je li rodzice nie
zdecydowali wcze niej inaczej.
pomi dzy 1 Ma prawo jako 5-latek do bez- Zg oszenie do 15 kwietnia 2010 r. w obwodowej
stycznia 2004 a 31 atnej edukacji przedszkolnej w szkole zamiaru pos ania 6-latka do edukacji przed-
szkolnej  w 2010/2011, a 7-latka do szko y  w
sierpnia 2004 2009/2010.
2011/2012
Idzie do szko y jako 6-latek w
(wskazane dla dzieci nie obj tych jako 5-latki
2010/2011, je li rodzice nie
edukacj przedszkoln w 2009/2010).
zdecydowali wcze niej inaczej.
pomi dzy Obowi zkowo jest obj te edukacj Zg oszenie do 15 kwietnia 2010 r. w obwodowej
1 wrze nia 2004 przedszkoln jako 6-latek w szkole zamiaru pos ania 6-latka do szko y  w
a 31 grudnia 2004 2010/2011. 2010/2011
Idzie do szko y jako 7-latek w (wskazane dla dzieci obj tych jako 5-latki edukacj
2011/2012, je li rodzice nie przedszkoln w 2009/2010).
zdecydowali wcze niej inaczej.
w roku 2005 Obowi zkowo jest obj te edukacj Zg oszenie do 15 kwietnia 2011 r. w obwodowej
przedszkoln jako 5-latek w szkole zamiaru pos ania 6-latka do edukacji przed-
2010/2011.
szkolnej  w 2011/2012, a 7-latka do szko y  w
Idzie do szko y jako 6-latek w
2012/2013 (wskazane tylko dla dzieci, których
2011/2012.
rodzice s abo oceniaj ich gotowo szkoln ).
w roku 2006 i Obowi zkowo jest obj te eduka- Przy pieszenie lub opó nienie rozpocz cia nauki w
pó niej cj przedszkoln jako 5-latek szkole mo liwe na podstawie opinii poradni
Idzie do szko y jako 6-latek. psychologiczno-pedagogicznej.
Przemiany cywilizacyjne sprawiaj , e dzieci wcze niej osi gaj dojrza szkoln .
Dzieci sze cioletnie s w wi kszo ci intelektualnie gotowe do podj cia nauki szkolnej.
Proponowana zmiana w organizacji nauczania i obj cie nauk dzieci o rok m odszych u atwi
wyrównywanie szans edukacyjnych, zapewni lepszy dost p m odszych dzieci do edukacji i
umo liwi wcze niejsze rozpoznawanie i rozwój uzdolnie . Obni enie wieku obowi zku
szkolnego z siedmiu na sze lat oraz zmiana podstawy programowej spowoduj , e dzieci w
klasie pierwszej szko y podstawowej nie b powtarza tego, czego uczy y si rok wcze niej
i b kontynuowa nauk na poziomie dostosowanym do ich wieku.
Proces w czania sze ciolatków do edukacji szkolnej rozpocznie si w 2009 r. Z danych
statystycznych wynika bowiem, e od kilkunastu lat spada liczba uczniów w szko ach pod-
stawowych. W roku 2009 rocznik sze ciolatków b dzie najmniej liczny, dlatego b dzie to
najkorzystniejszy czas na rozpocz cie planowanych zmian.
Zak ada si , e proces obejmowania edukacj szkoln dzieci sze cioletnich b dzie roz-
ony na 3 lata, w taki sposób, aby na pocz tku oprócz siedmiolatków danego rocznika
obowi zek szkolny obejmowa równie 1/3 rocznika dzieci sze cioletnich. Oznacza to, e
nauk podejm :
" w roku szkolnym 2009/2010 dzieci siedmioletnie urodzone w 2002 r. i dzieci sze cioletnie
urodzone od dnia 1 stycznia do dnia 30 kwietnia 2003 r.,
" w roku szkolnym 2010/2011 dzieci siedmioletnie urodzone po 1 maja 2003 r. i dzieci
sze cioletnie urodzone od dnia 1 stycznia 2004 r. do dnia 31 sierpnia 2004 r.,
" w roku szkolnym 2011/2012 dzieci siedmioletnie urodzone po 1 wrze nia 2004 r. i dzieci
sze cioletnie urodzone od dnia 1 stycznia 2005 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. Od dnia 1
wrze nia 2012 r. zasad stanie si podejmowanie nauki przez dzieci sze cioletnie. W okresie
obni ania wieku obowi zku szkolnego dla sze ciolatków b dzie istnia a
mo liwo odroczenia tego obowi zku, wynikaj ca z woli rodziców, pod warunkiem, e do
15 wrze nia roku poprzedzaj cego rok szkolny, w którym dziecko powinno lub mo e
rozpocz nauk , rodzice z u dyrektora publicznej szko y podstawowej, w obwodzie
której dziecko mieszka, wniosek o odroczenie spe niania obowi zku szkolnego. Oznacza to,
e w trzech kolejnych latach szkolnych w klasie pierwszej b zarówno dzieci sze cioletnie
jak i siedmioletnie, co i obecnie ma miejsce. Obecnie w klasie pierwszej szko y podstawowej
nauk podejmuj obowi zkowo siedmiolatki oraz na wniosek rodziców  niektóre
sze ciolatki. Ze wzgl du na ró nice dojrza ci, które obserwuje si zarówno pomi dzy
dzie mi siedmioletnimi jak i sze cioletnimi ju obecnie obowi zuj ce przepisy pozwalaj na
podj cie nauki w pierwszej klasie szko y podstawowej przez sze ciolatka. Wynika to jednak
zawsze z inicjatywy rodziców dziecka i wymaga zasi gania przez szko opinii publicznej
poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Obni enie wieku rozpoczynania obowi zku szkolnego musi by poprzedzone zmian
warunków nauki w szko ach podstawowych. Najbli szy rok szkolny 2008/2009 ma s
przygotowaniom do wprowadzenia tej zmiany. W Ministerstwie Edukacji Narodowej
przygotowywany jest program rz dowy wspomagania organów prowadz cych szko y w
realizacji zmian  Aktywizacja jednostek samorz du terytorialnego i organizacji poza-
rz dowych w dzia aniach zwi zanych z zapewnieniem bezpiecznych warunków dzieciom
rozpoczynaj cym nauk szkoln  . Program b dzie obejmowa dzia ania s ce wspieraniu
aktywno ci jednostek samorz du terytorialnego i organizacji pozarz dowych w doposa eniu
szkó i zapewnianiu dzieciom podejmuj cym nauk szkoln bezpiecznych warunków i opieki
odpowiedniej do ich wieku. Skierowanie sze ciolatków z obowi zkowych  zerówek do klas
pierwszych w szko ach b dzie po czone z przeniesieniem do szko y przedszkolnego
standardu opieki nad nimi.
S. Moczyd owski -opracowano na podstawie strony internetowej Ministerstwa Edukacji
Narodowej www.men.gov.pl