3582308071

ROZTWORY

ROZIWORY - mieszaniny jednorodne, w których faza obecna w nadmiarze to rozpuszczalnik

*    rozpuszczalniki w roztworach mogą być polarne {woda, alkohole) lub niepolame (benzen, heksan, chloroform)

-    substancje o budowie jonowej lub polarnej lepiej rozpuszczają się w rozpuszczalnikach polarnych, z kolei substancje niepolame - w rozpuszczalnikach niepolamych

-    o tym czy dana substancja dobrze rozpuszcza się w danym rozpuszczalniku decydują oddziaływania cząsteczek tej substancji między sobą (fA-A), oddziaływania cząsteczek rozpuszczalnika między sobą (fs-a) i oddziaływania cząsteczek substancji z cząsteczkami rozpuszczalnika (f_A-B)

*    roztwór, w którym ustaliła się równowaga pomiędzy substancją rozpuszczoną i rozpuszczalnikiem to roztwór nasycony (dwufazowy)

DYFUZJA -wzajemne mieszanie się cząsteczek substancji rozpuszczonej z cząsteczkami rozpuszczalnika przebiegające samorzutnie na skutek ruchliwości cząsteczek

*    w wyniku dyfuzji następuje zjawisko samorzutnego wyrównywania stężeń w roztworze, które jest powodem ustania dyfuzji w roztworze

OSMOZA - zjawisko przenikania przez błonę półprzepuszczalną cząsteczek rozpuszczalnika z r-r o niższym stężeniu do r-r o stężeniu wyższym, aż do ustalenia się stanu równowagi (do momentu wyrównania stężeń po obu stronach membrany)

*    membrana półprzepuszczalną oddziela dwa roztwory o różnych stężeniach i mogą przez nią przenikać tylko mniejsze cząsteczki rozpuszczalnika (nie przepuszcza większych cząsteczek substancji rozpuszczonej)

*    ciśnienie wywierane przez cząsteczki substancji rozpuszczonej na błonę półprzepuszczalną to dónłenłe osmotyczne - zależy ono od rodzaju substancji rozpuszczonej

-    pomiar ciśnienia osmotyczaoego może służyć do wyznaczania masy molowej substancji

rozpuszczonej:

mRT

n - ciśnienie osmotyczne T- temperatura bezwzględna R - stała gazowa

m - masa substancji rozpuszczonej V - objętość roztworu

-    ciśnienie osmotyczne odgrywa zasadniczą rolę we wszystkich procesach biologicznych - błony plazmatyczne otaczające komórki, jądra komórkowe i inne organelle są mikroskopijnymi półprzepuszczalnymi membranami

r-r izotoniczny - jeżeli ciecze po obu stronach membrany wykazują takie samo ciśnienie osmotyczne r-r hipertoniczny - ciecz zewnętrzna wykazująca większe ciśnienie osmotyczne    płyn z wewnątrz -

r-r hiponiczny s amorzutnie przenika na zewnątrz

-    roztwory o wysokim ciśnieniu osmotycznym uniemożliwiają rozwój bakterii - tym tłumaczy się sposób konserwowania mięsa przez solenie, a przetworów owocowych przez gotowanie w stężonym r-r cukru

ROZPUSZCZALNOŚĆ - maksymalna ilość danej substancji, którą przy określonej temperaturze można rozpuścić w jednostce masy rozpuszczalnika (licżaa gramów substancji jaka rozpuszcza się w lOOg rozpuszczalnika)

* rozpuszczalność zależy od:

-    rodzaju rozpuszczalnika

-    temperatury

ciała stałe: wraz ze wzrostem temp. rośnie rozpuszczalność (wyjątek: węglan litu, azotan amonu) gazy: wraz ze wzrostem temp. rozpuszczalność maleje (cząsteczki zwiększają swoją energię)

-    ciśnienia

gazy: wraz ze wzrostem ciśnienia rośnie rozpuszczalność (praktyczne znaczenie: obecność gazów we krwi, rozpuszczalność gazów w wodach naturalnych w przyrodzie)

-    sohuatacji (proces towarzyszący rozpuszczaniu - otaczanie cząsteczek substancji rozpuszczonej przez cząsteczki rozpuszczalnika, może ułatwiać rozpuszczanie)

-    obecność jonów w roztworze

gazy: obecność jonów w r-r zmniejsza rozpuszczalność