Rodzaje struktur rynkowych:
❖ konkurencja doskonała
❖ konkurencja monopolistyczna
❖ oligopol
❖ monopol
CECHY ALTERNATYWNYCH STRUKTUR RYNKOWYCH:
CECHY RYNKU: |
MODELE RYNKU: | |||
rynek doskonały (konkurencja doskonała) |
rynki niedoskonałe: | |||
konkurencja monopolistyczna |
oligopol |
monopol | ||
Liczba firm |
bardzo dużo |
dużo (np. kilkadziesiąt) |
kilka |
jedna |
Swoboda wejścia na rynek |
nieograniczona |
nieograniczona |
ograniczona |
bardzo ograniczona lub zerowa |
Cechy produktów |
jednorodne (niezróżnicowane) |
zróżnicowane |
niezróżnicowane lub niezbyt zróżnicowane |
nieporównywalne |
Wpływ na cenę |
cena niezależna od fumy (pozioma krzywa popytu) |
firma ma pewien wpływ na cenę (krzywa popytu opada, ale popyt jest relatywnie elastyczny) |
znaczny wpływ producenta na cenę (opadająca krzywa popytu, relatywnie nieelastyczny popyt zależy od reakcji konkurentów na zmiany cen) |
bardzo duży wpływ producenta na cenę (opadająca krzywa popytu, popyt mniej elastyczny niż w oligopolu) |
Przykłady rynków |
kapusta, marchew, ziemniaki |
restauratorzy, architekci |
cementownie, cukrownie |
elektrociepłownie komunikacja miejska, PKP |
Równowaga przedsiębiorstwa w warunkach konkurencji doskonalej:
* konkurencja doskonała istnieje, gdy na rynku występuje duża liczba kupujących i sprzedających, każdy z producentów wytwarza część łącznej produkcji
* zmiana wielkości produkcji nie wpływa na podaż dóbr
* producenci nie mają wpływu na cenę
* wszyscy są cenobiorcami
■ istnieje doskonała mobilność czynników produkcji
* nie ma żadnych barier wejścia na rynek
* oferowany do sprzedaży towary są konkurencyjne
* kupujący i sprzedający mają doskonałą znajomość rynku
Zwiększanie podaży na tym rynku nie wpływa na poziom ceny, dlatego wykresem ceny jest prosta równoległa do osi odciętych i jest ona równocześnie krzywą popytu rynkowego (doskonale elastyczny popyt). Przedsiębiorstwo wolnokonkurencyjne maksymalizuje zysk przy rozmiarach produkcji wyznaczonych przez punkt zrównania się kosztu krańcowego z utargiem krańcowym, który jest równy cenie.