Różnica między przepisem prawnym a normą prawną
1. Przepis i norma jako pojęcia równoznaczne - stosowanie terminów może być zamienne, gdy są traktowane jako zachowania wyodrębnione w tekście prawnym.
2. Przepis iako pojęcie wyłączne - jako że termin „norma” nie występuje w języku prawnym, uzasadnione jest stosowanie tylko terminu „przepis”.
3. Norma prawna iako wypowiedź konstruowana z przepisów prawa - przepis jest rozumiany jako zwrot językowy zawarty w tekście prawnym. Jest podstawową jednostka techniczną aktu prawnego wyodrębnioną przez prawodawcę w formie artykułu, paragrafu itp. Norma prawna to reguła zachowania skonstruowana na podstawie przepisów prawa przez prawoznawców.
4. Norma prawna jako zjawisko odrębne od przepisu prawa - prawo obowiązujące składa się z norm, a nie przepisów. Przepisy to techniczny środek wyrażania norm.
5. Norma prawna jako znaczenie przepisu prawa - norma prawna stanowi treść prawa, a przepis jego formę
Normy prawne się stosuje, a przepisy prawne się stanowi
Norma prawna jako wypowiedź językowa jest wypowiedzią rozbudowaną
Tekst przepisu prawa jest tekstem semantycznie otwartym. Eliminujemy niedookreśloność zwrotów. 2 techniki umieszczania normy prawnej w przepisie prawa
- wyrażenia nakazu/ zakazu
- wskazanie zachowania
Pojęcie przepis prawny funkcjonuje w języku prawnym i prawniczym, a norma prawna tylko w prawniczym
Przepisy mogą być niejednoznaczne, ale norma musi być jednoznaczna - konkluzywna Norma prawna jest wypowiedzią prospektywną - dotyczy zachowań przyszłych
Norma prawna jest jednostka logiczną aktu prawnego, konstruowaną na gruncie przepisów prawnych.
Skonstruowanie normy prawnej na gruncie przepisu prawnego, oznacza konieczność wskazania, jakiej kategorii adresatów ona dotyczy, w jakiego rodzaju sytuacjach, jak powinien zachować się adresat normy prawnej oraz co grozi mu w przypadku niezastosowania się do skierowanej do niego dyrektywy zachowania.
Konstruowanie polega na odnajdywaniu trzech spójnych ze sobą części, stanowiących logiczną całość: hipotezy, dyspozycji i sankcji. Znalezienie przynajmniej 2 z nich (hipotezy i dyspozycji jest konieczne).
Rekonstrukcja normy prawnej jest konsekwencją rozczłonkowania elementów prawnych stanowionych przez przepisy prawa.
1. Ustalenie właściwego zakresu stosowania i normowania normy prawnej
- ustalenie na podstawie kilku lub kilkunastu przepisów
- rozpoczęcie od przepisu właściwego (jego znalezienie)
- poszukiwanie przepisów niezupełnych
- niekiedy uwzględnienie przepisów prawa II stopnia
2. Ustalenie postaci składniowej
3. Ustalenie postaci znaczeniowej
4. Poszukiwanie przepisów modyfikujących takich, które nadają inne znacznie zwrotom zawartym w przepisie podstawowym
1