3582316005

HISTORIA UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH W POLSCE.

Ubezpieczenia społeczne - obowiązkowe, regulowane ustawą ubezpieczenie pracowników od pewnej kategorii ryzyka. Aby ubezpieczenie miało charakter społeczny, nie prywatny musi istnieć:

1.    obowiązek przystąpienia do ubezpieczenia

2.    związek ubezpieczenia z pracą zawodową

3.    ustawowo określony system finansowania

Ubezpieczenia społeczne to system świadczeń zabezpieczający pracowników i ich rodziny przed negatywnymi następstwami utraty lub ograniczenia możliwości zarobkowania, utraty żywiciela lub zwiększenia obciążeń rodzinnych (choroba, macierzyństwo, inwalidztwo, starość, śmierć, powiększenie się rodziny, brak pracy) i zgodnie z obowiązującymi przepisami ubezpieczeniem musi być objęta większość osób czynnych zawodowo, przede wszystkim pracobiorców.

I. GENEZA UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

1. Formy początkowe

Genezy powstania ubezpieczenia społecznego należy szukać w różnego rodzaju kasach wzajemnej pomocy. Kasy takie powstawały w różnych epokach historycznych i spełniały swoje zadanie poprzez pomoc dla swych członków dzięki wspólnemu gromadzeniu środków. Stanowiły pewną formę dobrowolnego ubezpieczenia.

Rewolucja techniczna i wiążące się z tym powstanie nowych stosunków produkcji oraz powstanie nowej klasy społecznej - robotników rodzi nowe problemy. Płaca otrzymywana przez robotnika nie była w stanie zapewnić jemu i jego rodzinie warunków egzystencji w razie wypadków losowych, wskutek których tracił choćby przejściowo możliwość zarobkowania. Dla zabezpieczenia się przed takimi wypadkami w oparciu o więzy zawodowe powstają korporacyjne lub lokalne kasy wzajemnej pomocy. W związku z wcześniejszym rozwojem gospodarczym w Anglii działalność w tym zakresie rozwija się w tym kraju, a następnie w pozostałych uprzemysławiających się państwach. Pierwotnie spotyka się z oporem wynikającym z upatrywania w nich odradzania się pewnych form organizacji cechów rzemieślniczych, które w imię wolnej konkurencji były w tym okresie zwalczane.

W Anglii kasy wzajemnej pomocy zostały uznane przez państwo w roku 1793, a w 1801 roku liczyły już 461 tysięcy członków. Rozwój ich był znaczny w XIX wieku, u jego schyłku w 1899 r liczyły onell,4 miliona członków, We Francji zezwolono na tworzenie kas wzajemnej pomocy dopiero od 1834 r., a od 1850 r. Ustawodawstwo zaczęło sprzyjać ich rozwojowi. Następować zaczęła w tym okresie specjalizacja działalności kas w zależności od określonego ryzyka. Rozwój dobrowolnych kas chorych był znaczny. W okresie bezpośrednio przed wybuchem pierwszej wojny światowej we Francji liczyły one 3,5 min, a w Belgii 0,5 min, w Szwecji 600 000, w Danii 700 000 członków. Dobrowolne ubezpieczenia na starość w tym okresie w podobnych kasach rozwinięte zostały również masowo w Belgii - 1 300 000 członków. W tym kraju powstały założone przez trzy centrale związków zawodowych odrębne kasy dla swych członków.