3582316286

Finanse publiczne

Finanse publiczne ujmowane są jako publiczne zasoby pieniężne, operacje tymi zasobami oraz normy prawne je regulujące. Od finansów prywatnych różnią się one: przymusowymi dochodami i nieprzymusowymi wydatkami, wyrażaniem w pieniądza, którego gestorem jest państwo, służeniem interesom publicznym oraz wpływaniem na równowagę finansową państwa.

System finansów publicznych jest natomiast kategorią prawną, wyinterpretowaną z przepisów prawa finansowego. Na system składa się ogól zasad I Instytucji finansowych, stworzonych przez obowiązujące w danym państwie I w danym czasie prawo finansowe.

Finanse publiczne pozwalają realizować zadania polityczne, ekonomiczne i inne. Zespół Jednorodnych zadań stawianych finansom publicznym określa slą mianem funkcji tych finansów. W gospodarce rynkowej podstawowe znaczenie nadaje się funkcjom ekonomicznym. Zalicza się do nich:

a)    Funkcją fiskalną - polegającą na dostarczaniu podmiotom publicznym środków pieniężnych na realizację ich zadań;

b)    Funkcją redystrybucyjną - która polega na gromadzeniu środków finansowych w ramach budżetu i rozdzielaniu ich na pomiędzy określone podmioty publiczne;

c)    Funkcją stymulacyjną - sprowadzającą się do oddziaływania za pomocą instrumentów finansowych i pozafinansowych na zachowania różnych podmiotów. Podstawowymi instrumentami są tu podatki i wydatki budżetowe (ulgi, zwolnienia, zasiłki itp.);

d)    Funkcją ewldencyjno-kontrolną (Informacyjną) - która polega na kontroli przebiegu procesów gospodarczych poprzez analizę ich strony finansowej.

O znaczeniu i roli finansów publicznych w polityce społeczno-ekonomiczno decydcje przede wszystkim zakres i znaczenie finkcji stymulacyjnej.

Funkcję finansów publicznych są realizowane poprzez odpowiednią polityką finansową. Pod tym pojęciem rozumie się świadomą I celową działalność ludzi I Instytucji państwowych, która polega na ustaleniu I realizacji określonych celów państwa za pomocą środków finansowych.

Administracja finansów publicznych jako element administracji publicznej obejmuję realizacje I organizacją zadań państwa I samorządu terytorialnego w dziedzinie gromadzenia I wydatkowania publicznych środków plenlążnych na podstawie przepisów prawa w drodze czynności prawnych I faktycznych. W ramach realizacji tych zadań można dwie grupy podmiotów: zarządzających finansami publicznymi I wykonujących działalność finansową, wśród których można wyodrębnić organy finansowe I podmioty pełniące funkcją organów finansowych.

Wśród organów zarządzających finansami publicznymi szczególna rola przypada Ministrowi Finansów. Oprócz niego, część zadań i kompetencji w zakresie zarządzania finansami publicznymi, zwłaszcza mieniem Skarbu Państwa, realizuje Minister Skarbu Państwa, Prezes Narodowego Banku Polskiego, Rada Polityki Pieniężnej i Komisja Nadzoru Bankowego, Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń, Urząd Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi.

Podstawowymi podmiotami wykonującymi działalność finansową są organy finansowe podległe Ministrowi Finansów. Zalicza się do nich urzędy i izby skarbowe, dyrektorów irzędów kontroli skarbowej i Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej Ministerstwa Finansów, izby i urzędy celne oraz Generalnego Inspektora Informacji Finansowej.