Projektowanie fundamentów opartych bezpośrednio na gruncie polega na określeniu:
1. rodzaju fundamentu,
2. głębokości posadowienia,
3. wymiarów fundamentu w planie,
4. wymiarów pionowych fundamentu oraz ewentualnego zbrojenia.
1. Ustalenie głębokości posadowienia obejmuje rozpoznanie następujących czynników:
■ rozpoznania głębokości występowania różnych warstw geotechnicznych głównie gruntów nośnych, na których budowla może być bezpiecznie posadowiona,
■ poziomu występowania wód gruntowych i przewidywane ich zmiany,
* występowanie gruntów pęczniejących, zapadowych i wysadzinowych,
* projektowany poziom powierzchni terenu w sąsiedztwie fundamentów,
* głębokości posadowienia sąsiednich budowli,
■ głębokości przemarzania gruntów,
* przewidywanymi w przyszłości zmianami konstrukcyjnymi, które obejmują głównie roboty ziemne.
2. Zgodnie z wymaganiami normy posadowienie płytsze niż 0,5 m powinno być specjalnie uzasadnione.
3. W gruntach wysadzinowych poziom posadowienia powinien być poniżej głębokości przemarzania. Głębokość przemarzania liczy się od rzędnej projektowanego poziomu terenu lub posadzki piwnic w budynkach nie ogrzewanych.
4. W przypadku występowania w podłożu gruntów pęczniejących lub warunków sprzyjających wysychaniu lub zamarzaniu gruntów spoistych, wymagane jest stosowanie odpowiednich środków zabezpieczających.
Wymiary podstawy fundamentu określa się najczęściej drogą prób, a tylko w nielicznych przypadkach np. przy obciążeniu symetrycznym i podłożu jednorodnym, można obliczyć potrzebną powierzchnię podstawy fundamentu i przyjąć jej wymiary po jednorodnym przeprowadzeniu odpowiednich obliczeń.
Wymiary fundamentu w planie, także jego położenie względem elementu budowli przekazującego nań obciążenie, powinno być takie, aby spełniały warunki dotyczące rozkładu nacisków jednostkowych w płaszczyźnie kontaktu fundamentu z podłożem, warunki dotyczące nośności granicznej podłoża oraz jego osiadania.
Założenia:
a) grunt nie przenosi naprężeń rozciągających,
b) do obliczeń przyjmuje się liniowy rozkład nacisku jednostkowego w poziomie posadowienia, przy czym dąży się do tego, aby rozkład ten był równomierny, co zapewnia najlepszą pracę fundamentu (najbardziej ekonomiczną) w przypadku jednak gdy nie jest to możliwe, muszą być spełnione dodatkowe warunki,
c) wypadkowa sił od obciążeń stałych oraz zmiennych długotrwałych nie powinna wychodzić poza rdzeń podstawy fundamentu,
i