3582317472

TWARDOŚĆ WODY (PN-71/C-04554)

Jest to właściwość wody polegająca na zużywaniu pewnych ilości mydła bez wytworzenia piany. Wynika to z obecności w wodzie jonów Ca, Mg, Mn, Al, Zn, które tworzą z mydłem dodawanym do wody nierozpuszczalne sole. Pienienie się roztworu następuje dopiero po ich strąceniu. Zawartość wapnia i magnezu w wodach naturalnych jest dużo większa od innych wymienionych pierwiastków wobec tego twardość wody naturalnej zależy głównie od obecności jonów Ca²* i Mg²⁴'. Sole wapnia i magnezu występują w wodach naturalnych przeważnie w postaci wodorowęglanów Ca(HC03)2, Mg(HC03)2, albo jako siarczany, chlorki, azotany i inne związki.

W wodach naturalnych zawartość Ca jest większa od Mg, przy czym rozpuszczalność MgC03 jest większa od CaCC>3, co oznacza, że MgCC>3 jest obecny w wodzie, natomiast CaCOs praktycznie nie istnieje w formie rozpuszczonej. Twardość wody surowej nazywa się twardością ogólną i jest sumą twardości węglanowej (Tww) i twardości niewęglanowej (Twn):

a)    węglanowa: (Twwca, TwwMg) wywołana przez wodorowęglany, węglany i wodorotlenki wapnia i magnezu: Ca(HC03)2, CaC03, Ca(OH)₂, Mg(HC03)2, MgC03Mg(0H)2,

b)    niewęglanowa (Twnoi, Twnm&) wywołana przez inne związki wapnia i magnezu CaS0₄, CaClj, Ca(N0₃)2, MgS0₄, M_ga₂, Mg(N03)₂.

Twardość węglanowa w czasie gotowania wody ulega zmniejszeniu w wyniku rozkładu wodorowęglanów i hydrolizie powstających węglanów

Me(HC0₃)2 -> MeC0₃ + H₂0 + C0₂t

Woda	stopnie twardości	mg CaO/dm^3
Bardzo miękka	0-5	0-50
Miękka	5-10	50-100
0 średniej twardości	10-15	100-150
0 znacznej twardości	15-20	150-200
Twarda	20-30	200-300
Bardzo twarda	powyżej 30	powyżej 300

Wody opadowe są miękkie (°tw«0), wody mineralne i morskie są natomiast bardzo twarde gdyż zawierają duże ilości Mg (35(H450^ctw). Wody powierzchniowe zwłaszcza te z potoków górskich są na ogół miękkie. Większą twardość wykazują wody podziemne. Twardość naturalna wód słodkich wynosi K60°tw. Wody twarde i bardzo miękkie mogą być używane