3582318249

Związkiem wyjściowym dla syntezy hormonów sterydowych jest cholesterol, W narządach w których dochodzi do biosyntezy hormonów sterydowych, a są to narządy, które mają swój rodowód wywodzący się z mezodermy, występuje układ enzymatyczny, który jest zdolny ten cholesterol dalej przekształcać. Cholesterol jest przez te kom. wyłapywany poprzez receptor wysokiego powinowactwa, podjeżdża do gruczołów wydzielania wewnętrznego i tam dalej jest przekształcany. Przynajmniej część etapów biosyntezy cholesterolu może również zachodzić w obrębie gruczołów wydzielania wewnętrznego. Z grubsza trzeba powiedzieć, że reakcje prowadzą do odcięcia tego ogona, czyli łańcucha bocznego cholesterolu, w pewnych reakcjach utleniania. W wyniku przekształcenia cholesterolu, powstaje taki układ czteropierścieniowy, 21 węglowy, który nazywa się pregnan. Tego typu układ potrafi syntetyzować wyłącznie kora nadnerczy, w warstwie kłębkowatej i w warstwie pasmowatej, jeśli hormon sterydowy posiada układ pregnanu to mówi się że jest to kortykosteroid właściwy.

Natomiast jeśli takiego układu nie ma (bo ma po 19 albo 20 atomów węgla) należy do innych hormonów sterydowych, np. androgenów lub estrogenów. Hormony sterydowe mogą się dzielić wg narządu w którym są syntetyzowane, czyli hormony kory nadnercza, jajnika, jądra, łożyska, ale znacznie lepszy jest podział, który mówi nam o funkcjach tych hormonów. Wg tego podziału mamy kilka kategorii:

•    Mineralokortykoidy - syntetyzowane w warstwie kłębkowatej kory nadnerczy.

•    Glikokortykoidy - znalazły zastosowanie praktyczne jako leki. Nazwa jest trochę myląca bo sugeruje, że wpływają na metabolizm węglowodanów, ale ten metabolizm jest niejako działaniem ubocznym, mają one szereg znacznie ciekawszych i interesujących działań.

•    Androgeny - są nie tylko męskimi hormonami płciowymi, bo są także wytwarzane u kobiet

•    Gestageny

Innych hormonów sterydowych nie ma.

Mechanizm działania:

Mechanizm działania wszystkich hormonów sterydowych jest z grubsza taki sam, ale

my się przyjrzymy mechanizmowi działania kortyzolu. Hormony sterydowe jako substancje przenikające przez błonę cytoplazmatyczną, mają receptor nie w błonie ale w cytoplazmie.

Oznaczamy to jako GR, ten receptor jest w stanie natywnym sparaliżowany, a jego paralizatorem jest przyłączona grupa kilku białek, tzw. białek HSB (Heat Shock Proteins - białka szoku termicznego). Najważniejsze z białek Hsp jest budko Hsp 90, ono uniemożliwia łączenie się receptora z DNA. Po połączeniu się kortyzolu z tym receptorem dochodzi w obrębie cytozolu kom. do dysocjacji białek szoku termicznego i receptor z przyłączonym hormonem jest w formie aktywnej, następnie ulega on dimeryzacjii taki dimer receptora dla kortyzolu przemieszcza się do jądra kom., gdzie jak wiadomo znajdują się elementy odpowiedzi dla niego.

Następuje ekspresja genów, które kodują stosowne białka - głównie białka enzymatyczne, które są zaangażowane w ciąg przemian, o których w dalszej części wykładu. Jest to uniwersalny mechanizm działania dla wszystkich hormonów sterydowych.

1