3582318475

FINANSE PUBLICZNE-DR. KAMILA BIELAWSKA

Literatura:

S.    Owsiak-Finanse Publiczne i Praktyka

T.    Juja - Finanse Publiczne

Egzamin - zaliczenie ćwiczeń; test jednokrotnego wyboru, nie mniej niż 30 pytań, poprawa - forma ustna

Finanse publiczne - zasoby pieniężne i operacje tymi zasobami.

•    badanie zjawiska i procesy związane z tworzeniem i rozdysponowaniem funduszy publicznych.

•    zajmują się wyjaśnieniem treści ekonomicznej i społecznej funduszy publicznych.

•    badają związki przyczynowo-skutkowe pomiędzy gromadzeniem funduszy publicznych a procesami gospodarowania, procesami społecznymi i politycznymi.

Operacje związane z gromadzeniem i rozdysponowaniem funduszy:

•    gromadzenie dochodów (daniny publiczne, bezzwrotne np. podatki) i przychodów (zwrotne np. obligacje) publicznych.

•    wydatkowanie środków publicznych.

•    finansowanie potrzeb pożyczkowych państwa.

•    zaciąganie zobowiązań angażujących środki publiczne.

•    zarządzanie środkami publicznymi.

•    zarządzań iedługiempubli cznym.

Refinansowanie długu - zaciąganie nowej pożyczki na rzecz spłaty starej.

Reakcja na niedoskonałości mechanizmu rynkowego, takie jak:

•    braki konkurencji.

•    występowanie efektów zewnętrznych (np. zanieczyszczenia środowiska)

•    istnienie braków informacyjnych.

•    występowanie dóbr publicznych (bezpieczeństwo wewnętrzne, obrona narodowa, wymiar sprawiedliwości, administracja).

•    występowanie nierównowagi gospodarczej.

Interwencjonizm wykraczający poza usuwanie niedoskonałości rynku:

•    redystrybucja dochodów (syndrom Janosika, zabieranie bogatym, aby dać biednym).

•    finansowanie dóbr społecznych (są to dobra, które ze względów fizycznych mogłyby być dobrami prywatnymi, ale z różnych powodów są dostępne dla każdego obywatela i finansowane z funduszy publicznych, np.: w Polsce: oświata, opieka zdrowotna i zabezpieczenie emerytalne).

Funkcje finansów publicznych według Musgraev'a:

❖    Alokacyjna - dostarczanie dóbr publicznych i społecznych, albo proces w którym wykorzystywanie zasobów dzielone jest między dobra prywatne a publiczne i społeczne.

❖    Redystrybucyjna - dostosowanie podziału dochodu i bogactwa do zgodności z tym, co społeczeństwo uważa za słuszny czy sprawiedliwy stan podziału.

o Podatki od dochodów osobistych - podatki, które mają charakter progresywny oddziaływają na zmianę rozkładu dochodów, podatki proporcjonalne mają ograniczone działanie w tym zakresie, o Transfery socjalne - większe znaczenie redystrybucyjne mają transfery uzupełniające dochód, ich celem ma być zwiększenie dochodu do dyspozycji, o Podatki pośrednie: VAT i Akcyza, o Nieodpłatny dostęp do usług społecznych.

❖    Stabilizacyjna - stosowanie i nstrumentów fiskalnych do utrzymywania wysokiego stanu zatrudnienia, stabilności cen i właściwej stopy wzrostu gospodarczego z uwzględnieniem ich efektów dla bilansu płatniczego.

1