l.Celc kształcenia — podział, opercjonalizacja celów. ( W.Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej)
1. Pojęcie celów kształcenia.
Cele kształcenia to kierunkowskazy, świadomie założone skutki, które chcemy osiągnąć w procesie kształcenia; działania które mogą doprowadzić do danego stanu rzeczy. Edukacja szkolna ma na względzie zarówno cele społeczne jak i jednostkowe. Cele społeczne wiążą się z tym, że każde rozumne społeczeństwo zmierza do zapewnienia sobie warunków harmonijnego rozwoju, a więc i do ukształtowania u młodzieży takich kwalifikacji ogólnych ( umysłowych, moralno - społecznych i in) i zawodowych, takich postaw i cech charakteru,aby wszystkimi swoimi siłami służyła społeczeństwu. Ale jednocześnie edukacja ma na względzie cele jednostkowe, a więc dobroi szczęście jednostki. Dlatego też jej zadaniem jest kształtować u każdego wychowanka kwalifikacje, które odpowiadają jego zdolnościom.
2. Znaczenie celów kształcenia w procesie edukacyjnym.
Stanowią podstawowy czynnik wyznaczający rozwiązania innych elementów procesu kształcenia. Są wyznacznikiem doboru i układu treści kształcenia, podstawowym kryterium w doborze metod, form organizacyjnych i środków dydaktycznych.
Stanowią podstawę planowania i organizowania działań uczestników procesu kształcenia
są kryterium oceny efektywności procesu dydaktycznego
3. Rodzaje celów kształcenia.
Wg czasu: potencjalne (funkcjonują do momentu rozpoczęcia procesu dydaktyczno -wychowawczego); aktualne (symbolizują rozpoczęcie procesu edukacyjnego) wg przedmiotu i podmiotu kształcenia: rzeczowe (przedmiotowe) - oznaczają określenie zmian w zasobie wiedzy, umiejętnościach jej stosowania w praktycznych i teoretycznych działaniach; podmiotowe - zmiany w rozwoju sprawności umysłowych, postaw i systemu wartości wywołane procesem dydaktyczno-wychowawczym.
Wg stopnia ogólności: ogólne- wyrażają to co ma być „ końcowym produktem” procesu; pośrednie- otrzymuje się w rezultacie podziału celów ogólnych wyrażonych w kategoriach funkcji na składniki w postaci czynności; szczegółowe- precyzyjne sposoby wyrażania ogólnych celów w postaci zadań, pytań, problemów, poleceń. Operacyjne cele kształcenia to opisy zachowań uczniów, jakie mają oni przejawiać po zakończeniu lekcji.
Wg sfer osobowości- poznawcze (dotyczą zmian w sferze poznawczej osobowości);
emocjonalne, afektywne (zmiany w sferze afektywnej osobowości); psychomotoryczne
4. Klasyfikacja celów kształcenia.wg. Okonia.
Kształcenie ogólne ma służyć wytwarzaniu więzi społecznych, między jednostkami, klasami społecznymi i narodami, ma być zarazem podstawowym czynnikiemotwierającym drogę do świata nauki i ludzkiej kultury. W kształceniu ogólnym można rozróżnić dwie strony: rzeczową, obiektywną (wiąże się z poznawaniem świata obiektywnego i nabywaniem sprawności pozwalających brać udział w jego kształtowaniu) i osobowościową, podmiotową (wiąże się z poznawaniem samego siebie, kształtowaniem motywacji i zainteresowań oraz nabywaniem sprawności sprzyjającym poznawaniu samego siebie.
Cele kształcenia ogólnego, rzeczowego:
1