Od kalkulacji kosztów do zarządzania kosztami
- wprowadzony został na początku XX wieku
- w ramach ewolucji stopniowo pojawiały się:
Q rachunek kosztów pełnych - pozwalający na rozliczenie wszystkich kosztów na produkowane wyroby
Q rachunek kosztów standardowych - którego przedmiotem jest ustalanie i analiza odchyleń kosztów rzeczywiście poniesionych od kosztów standardowych Q rachunek kosztów zmiennych - umożliwiający analizę zamian kosztów w wyniku zmian wielkości lub struktury produkcji Q wielostopniowy, wieloblokowy i wielopoziomowy rachunek kosztów, mający na celu usprawnienie sterowania rentownością przedsiębiorstw wielowydziałowych o rozwiniętej strukturze asortymentowej
- rachunek kosztów przestaje odgrywać pasywną rolę systemu dostarczania informacji stając się integralną częścią procesu zarządzania:
Q koszty postrzegane są w wymiarze strategicznym
Q rachunek kosztów ma wspomagać świadomie kształtowanie poziomu kosztów i kierowanie nimi, a także oddziaływanie na poziom i strukturę kosztów, co wynika z konieczności optymalizacji poziomu kosztów działalności współczesnego przedsiębiorstwa
- zmienił swój charakter ze sprawozdawczego na informacyjno - kontrolno - decyzyjny:
Q ewidencyjny rachunek kosztów
Q rachunki problemowe (decyzyjno - kontrolne).
Q pomiarem i wyceną kosztów związanych z nabywaniem, posiadaniem i
wykorzystywaniem zasobów oraz przekształceniem tych zasobów w produkty
Q prezentacją informacji o kosztach mającą formę sprawozdań, dzięki którym można interpretować i analizować koszty.
Problemowe rachunki kosztów wykorzystyw ane są w zakresie:
Q predykcji i kontroli kosztów (np. budżetowania, analizy odchyleń, ustalania kosztów docelowych nowych produktów)
□ zarządzania poszczególnymi czynnikami produkcji (np. kosztami pracy zapasów)
1