3582320594

1.    Czym zajmuje się nauka o finansach publicznych.

Przedmiotem nauki o finansach publicznych są zjawiska i procesy związane z powstawaniem i rozdysponowaniem pieniężnych środków publicznych zapewniających funkcjonowanie sektora publicznego. Nauka o FP bada przyczyny dla których tworzy się fundusze publiczne, jak też różnorodne skutki jakie wywołuje ich tworzenie. Nauka o FP wyjaśnia treść ekonomiczną i społeczną funduszy publicznych, stara się uchwycić związki przyczynowo-skutkowe między gromadzeniem publicznych środków pieniężnych a procesami gospodarowania, procesami społecznymi i politycznymi. Teorie FP były i są podstawą polityki państwa w zakresie wydatkowania publicznego. Związek FP z funkcjonowaniem całej gospodarki narodowej sprawia że teorie FP stanowiły element ogólnej teorii ekonomicznej i wyprowadzanych z niej doktryn ekonomicznych i społecznych.

2.    Scharakteryzować teorię Wagnera i Hansena

A. Wagner sform ułował konieczność szerszej ingerencji państwa w mechanizm rynkowy, natomiast teoretyczne podstawy interwencji państwa w sferze produkcji rozwinął J.M.Keynes. Wagner stwierdził iż wraz z rozwojem społecznym władze publiczne zgłaszają popyt na coraz większe dochody wskutek rosnących wydatków. Potrzeby publiczne rosną szybciej niż potrzeby indywidualne. Wzrost potrzeb zbiorowych ma charakter ekstensywny (rezultat presji społeczeństwa na podejmowanie przez państwo nowych funkcji i obowiązków wobec społeczeństwa) oraz intensywny (rezultat rozwoju cywilizacyjnego i poprzez to poszerzenie i realizowanie nowych zadań wobec społeczeństwa w przyszłości). Jest to koncepcja państwa dobrobytu w którym realizowano wydatki socjalne i ubezpieczenia społeczne. (Prawo wzrastających wydatków)

A.H.Hansen (teoria neokeynesowska) odrzucił zasadę zrównoważonego budżetu, ponieważ nie może ona byc celem samym w sobie, że powinna być traktowana jako jeden z elementów funkcjonowania ogólnego mechanizmu gospodarki narodowej. Uważał że należy ograniczyć wahania amplitudy cyklu koniunkturalnego poprzez zaciąganie w latach depresji długu publicznego na finansowanie niezbędnych wydatków państwa co jest przejawem zdrowej polityki fiskalnej. Zalecenia działań dla rządu:

-    państwowe kredyty w bankach handlowych podczas recesji by dać gospodarce impuls rozwojowy

-    wydatki publiczne powinny być finansowane przez progresywny podatek dochodowy w chwili przywrócenia równowagi w gospodarce i osiągnięcia stopnia zatrudnienia

-    wprowadzenie podatku pośredniego - od konsumpcji

3.    Scharakteryzować teorie Lernera i Buchanana

Teoria Lernera (neokeynesowska) - w opinii Lernera zasadniczym kryterium stosowania instrumentów fiskalnych po stronie dochodów i wydatków jest skuteczne działanie w celu zapewnienia pełnego zatrudnienia oraz zapobiegania inflacji. Środkiem na to jest regulacja wydatków publicznych. Zaleca większe wydatkowanie w chwili gdy wydatki prywatne są niewystarczające dla pełnego zatrudnienia oraz zastosowania progresywnych podatków, gdy nadmierny wzrost wydatków globalnych grozi wywołaniem zjawisk inflacyjnych. Zakwestionował zrównoważony budżet, niskie podatki, minimalizację długu publicznego. Teoria Buchanana (neokeynesowska)

-    koncepcja organiczna - instytucja państwa jest integralnym elementem społeczeństwa , działa głównie w jego imieniu i na jego rzecz. Podstawowym kryterium wydatków powinna być maksymalizacja społecznej użyteczności lub ogólnego dobrobytu. Poprzez finanse publiczne rząd może zwiększać użyteczność pieniężnych środków publicznych. Alokacja środków budżetowych i kształtowanie dochodów publicznych ma przekroczyć negatywne skutki ciężarów podatkowych poniesionych przez społeczeństwo.

-    koncepcja indywidualistyczna - państwo i obywatele są antagonistami, zakłada ekwiwalentność świadczeń - tyle korzyści z dóbr konsumpcyjnych ile ponosi się ciężarów podatkowych.

Systemy fiskalne Buchanana:

-    system pogłębiający nierównomierny podział dochodów w społeczeństwie - większe